چکیده هدف این مقاله درخصوص طبیعت بازی ،کاربردواثربازی ،جنبه های مقیدبازی ،آثارتربیتی بازی ،توضیح ارزش واهمیت بازی ونقش بزرگترها درآماده نمودن بازی برای بچه ها می باشد.
تعریف بازی :به هرگونه فعالیت جسمی یاذهنی هدفداری که به صورت فردی یاگروهی انجام پذیردوموجب کسب لذت واقناع نیازهای کودک شودبازی می گویند.بازی بهترین وموثرترین وسیله برای پرورش وشکوفایی تدریجی استعداد های طفل دردوران کودکی است .کودکان برای انجام بازیها هیچ هدف ومنظوری جزسرگرمی وتفریح ندارندولی مربی بایدمنظوروهدف معینی داشته باشدکه دراین مقاله به آنها اشاره شده ،بازیهای مختلف علاوه برتربیت بدنی ،آثارتربیتی بسیاری دارندکه به تعدادی ازآنها اشاره شده است .
بازیها جنبه های مفیذی ازقبیل جنبه (جسمی -ذهنی وروانی -عاطفی )دارندکه برای هریک توضیحی داده شده ،می توان گفت که بازی بهترین شکل فعالیت طبیعی هرکودک محسوب می شودودرزندگی کودک اهمیتی ویژه دارد.بازی برای هرکودک درحال رشدازارزشهای مختلفی برخورداراست .بازی کاربردی مهم وسازنده درجنبه سازندگی اخلاقی واصلاح نابسامانیها ورفتاری داردواثرآن دررشدانسان به حدی است که بسیاری ازکارهای بزرگسالی درواقع انعکساسی ازآموخته های ضمن بازی دوران خردسالی است .
یکی ازراههای پرورش شخصیت کودکان ،شرکت بزرگسالان دربازی آنها است .باهم بازی شدن با کودکان ،می توانیم دنیا راازدریچه وزاویه ای که اومی بیند،ببینیم ودرک کنیم وبدین ترتیب با کودک همدلی کنیم .
مقدمه کودکان گل های بوستان ما ، آینده سازان جامعه بشری و امید جهانیان اند کودکان سرمایه ها و ذخایر گرانبهای هر ملتی هستند عزت ،افتخار و سربلندی هر ملت به کیفیت رشد و بالندگی کودکان آن سرزمین بستگی دارد امروزه روان شناسان اعتقاد دارند که برای رسیدن به مراحل بالاتر ، باید پایه های اولیه رشد را جدی گرفت چرا که اگر مراحل نخستین رشد به خوبی پیموده نشود قرار گرفتن در مراحل بعدی فرد را با اختلالاتی رو به رو خواهد ساخت .
شناخت ما از کودکان و نیازهایشان هر اندازه بیشتر و عمیق تر باشد ، ارتباط ما با آنان آسان تر ، مطلوب تر و پایدارتر خواهد بود شناخت زمینه های بازدارنده یا تسهیل کننده رشد و بالندگی کودکان ، شناخت روش های اصولی و صحیح دستیابی به عزت و افتخار است بازی مهم ترین عامل تسهیل کننده رشد و بالندگی در صحنه حیات کودک و اسباب بازی ، ابرازی است فراخوان کودک به این پهنه از گلستان حیات ، بازی برای کودک همانند هوایی تنفس می کند لازم و ضرورت است بازی برای کودک یعنی زندگی .
بازی تن و روان کودک را واکسینه می کند و مسوولیت های اجتماعی و اقتصادی را که در آینده باید بدوش کشد به او می آموزد بازی دنیای کودکان است .
با دنیای کودکان بازی نکنید ___________________________________________ منبع :کتاب راهنمای انتخاب اسباب بازی نوشته،محمدرضا مطهری-نشر البرز- چاپ اول تابستان 1382 ساختار مقاله متن مقاله انعکاس دهنده حقی است که همه کودکان دارند تا از طریق بازی به رشد دست یابند مقاله به صورت زیر سازمان داده شده است.
تعریف بازی بازیها هدف و منظور از انجام بازی انواع بازیها آثار تربیتی بازی جنبه های مفید در بازی اهمیت و ارزش بازی کاربرد اثر بازی نقش بزرگتر ها در بازی تعریف بازی : به هر گونه فعالیت جسمی یا ذهنی هدفداری که به صورت فردی یا گروهی انجام پذیرد و موجب کسب لذت و اقناع نیازهای کودک شود بازی می گویند بازیها بازی، بهترین و مؤثرترین وسیله برای پرورش و شکوفایی تدریجی استعدادهای طفل در دوران کودکی است .
کودک معمولاً بازی را از اولین سنین کودکی شروع می کند و به تدریج که سن او بالا می رود، نوع بازیها و اسباب بازیهای او تفاوت پیدا می کند .
کودک در سنین اولیه معمولاً تنها بازی می کند و اسباب بازیهای مختلفی او را سرگرم می سازد.
شرکت پدر و مادر و یا سایر بزرگترها در بازیهای وی برایش مطبوع و سرگرم کننده است ولی بتدریج میل به بازی کردن با سایر کودکان هم سن خود در او بیدار می شود و او نوع بازیهای خود را تغییر می دهد و از این زمان است که روح اجتماعی بودن در او بیدار می شود .
میل به بازی در دو و یا سه سالگی، ناشی از رضایت خاطری است که طفل در به کارانداختن استعدادهای رو به تکامل خود دارد.
طبعاً هر چه او بزرگتر می شود ، مهارتهای او نیز کاملتر می شود و زمانی می رسد که تنها دویدن یا انجام کارهای ساده او را خشنود و راضی نمی کند و میل دارد با کودکان دیگر بدود و از آنها جلو بیفتد و در حقیقت میل برتری بر دیگران یا برتری جویی در او بیدار می شود و همین حس است که باید مورد استفاده مربیان واقع شود و کودک را به تلاش و کوشش برای پیشرفت و کسب موفقیت بیشتر ترغیب کنند.
____________________________________________ مجموعه بازیهای کودکان ونوجوانان ،نوشته : مهندس هادی پزشپور- چاپ اول ( پیام )- تهران 1382 هدف و منظور از انجام بازی: کودکان برای انجام بازیها هیچ هدف و منظوری جز سرگرمی و تفریح ندارند، ولی مربی در انجام هر بازی که برای آنان ترتیب می دهد باید منظور و هدف معینی داشته باشد و در تمام بازی آن هدف را تعقیب کند، در بازیهایی که انجام می شود باید یک یا چند هدف از هدفهای زیر مورد توجه شما قرار گیرد.
ایجاد نشاط و شادمانی در کودکان و سرگرم ساختن آنها تقویت عضلات و اندامهای بدن تقویت حواس پنجگانه تقویت فکر و هوش و حافظه آشنا ساختن کودکان به فواید همکاری و تشریک مساعی عادت دادن کودکان به نظم و تربیت و اطلاعات از مقررات ایجاد روح مبارزه و رقابت سالم در افراد انواع بازیها: عده ای از متخصصان تعلیم و تربیت در جهان بازی را به انواع گوناگون تقسیم کرده اند که عبارتند از : بازی های گروهی بازیهای دایره ای بازیهای تعلیماتی بازیهای تیمی ____________________________________________ برگرفته شده ازهمان منبع بازیهای امدادی بازیهای میدانی بازیهای تربیت حواس بازیهای آرام تقسیم بندی بالا امری قطعی نیست و می توان انواع دیگری را نیز در نظر گرفت.
آثار تربیتی بازی در کودکان: بازیهای مختلف علاوه بر تربیت بدنی،آثار تربیتی بسیاری دارند که تعدادی از آنها عبارتند از: بازی و آموزش شیوه زندگی فردی: بازی وسیله ای برای برآوردن نیازهای عاطفی و تحت کنترل در آوردن آن است.
استفاده از این روش تربیتی به کودک درس نظم و تربیت می دهد و به یاد می دهد که برای وصول به یک هدف چگونه باید نقشه بکشد.
بازی و شیوه رفتار اجتماعی : بازی باعث می شود که کودک رابطه صحیحی با دیگران برقرار ساخته و رفتار خود را متعادل کند و همچنین ، همکاری در فعالیتهای گروهی را بیاموزد.
بازی و آموزش قانون ومقررات: در بازی قواعد و مقرراتی وجود دارد که کودک باید آنها را مراعات کند.
همچنین اصولی وجود دارد که او ناگزیر است آنها را بپذیرد و انجام دهد .
و به همین دلیل با کندی و به تدریج انجام می گیرد بازی و آموزش قانون ومقررات: در بازی قواعد و مقرراتی وجود دارد که کودک باید آنها را مراعات کند.
و به همین دلیل با کندی و به تدریج انجام می گیرد _______________________________________________ شکل گیری نماددرکودکان - مولف ژان پیاژه - چاپ اول تهران 1382- انتشارات غزل بازی و آموزشی نقشهای اجتماعی: کودک از راه بازی می تواند با نقشهای متعدد اجتماعی از قبیل یک کارگر،کشاورز، مدیر ، معلم و...
آشنا می سازد.
بازی و آموزش اخلاق: بازی وسیله خوبی برای آموزش و تهذیب اخلاق است.
ارزشهای اخلاقی را شکوفا می سازد و مسائل و ابعاد آن را در پیش چشم کودک قرار می دهد.
چند جنبه مفید در بازیها: جنبه جسمی: فایده بازی مخصوصاً در دوره 3 تا 6 سالگی است که کودک پیش از آنکه بتواند از راه فکر چیزی بیاموزد، از راه لمس و مشاهده آن را یاد می گیرد.
بنابراین بازی منشأ تکامل و رشد جسمی و ذهنی او خواهد بود.
دربازی همه اعضاء درفعالیت : دست، پا و سایر حواس و این امرزمینه خوبی را برای رشد کودک فراهم می سازد.
جنبه ذهنی و روانی: بازی حس کنجکاوی کودک را بر می انگیزد و قدرت ابتکار او را به کار می اندازد .
کودک در بازی با برخی از رفتارها آشنا می شود.
در خود قدرت مقاومت در برابر مشکل ایجاد می کند.
روح تازه ای در او دمیده می شود و این خود موجبی برای اعتماد به نفس در اومی شود .
بازی شخصیت کودک را بارزتر وعیانتر می سازد و هم وهم و جان وروان او را پرورش می دهد.
جنبه عاطفی: کودکان در شرایط متفاوت ، مهر یا خشونت را نشان می دهند که بوسیله بازی می توان احساسات آنها را متعادل کرد.
بنابراین ___________________________________________________ مجموعه بازیهای کودکان ونوجوانان - مولف : مهندس هادی پزشپور- چاپ اول تهران 1382 بازی در این زمینه نیز دارای اثرات مثبتی است و باید همواره توجه داشت که: بازی از مهمترین وسایل تربیتی است که می تواند مورد استفاده بسیار در تعلیم و تربیت کودکان و حتی افراد بالغ و بزرگسالان باشد.
اهمیت و ارزش بازی از تماشای بازی کودکان می توان دریافت که بازی یک موضوع محرک و تشویق کننده است .
بچه ها در اثر بازی به مقدار زیادی از نظر عاطفی ارضا می شوند، هر چند تفاوت های موجود در بازی های کودکان همیشه روشن و واضح نیستند یا به راحتی درک نمی شوند ولی این احتمال وجود دارد که بتوان کارکردهای متمایزی را که بازی برای کودک دارد تشخیص داد.
خانم مری شریدان این کارکردها را با عناوینی نظیر«مهارت یابی» ،«جستجو»،«کاردرمانی» و تفریح ذکر کرده است.
کاربرد و اثر بازی : بازی کودک را با دنیایی جدید آشنا می سازد و رازهای ناگشوده أی را به کودک می گشاید طفل در هنگام بازی بسیاری از آنچرا که نمی داند می پرسد یاد می گیرد .
بازی کاربردی مهم و سازنده در جنبه سازندگی اخلاقی و اصلاح نابسامانی ها و رفتاری دارد و اثر آن در رشد انسان به حدی است که بسیاری از کارهای بزرگسالی در واقع انعکاسی از آموخته های ضمن بازی دوران خردسالی است بازی وسیلهای برای شناحت و هدایت علائق است و مربی از طریق آن می تواند آن علائق را به دلخواه جهت دهد .
______________________________________________________ سایت اینترنتی www.galaxyroad.com بازی برای کودک شادی آفرین است و در عین حال موجد زمینه أی است که در آن می توان دنیایی از مسائل را به او تفهیم کرد و کودک با شادابی آنها را می پذیرد .
ازطریق بازی می توان با بسیاری از اختلالات روانی و شخصیتی مبارزه کرد و حالاتی چون کمروئی و یا سوء رفتار یهای چون تجاوز وخشونت را از میان برد ریشه ی تردید ها را خشکاند و موجبات تسـلط برخـود و رفتار را فراهم کرد رفتار بزرگسالان نسبت به بازی کودکان : چگونه کی رفتار بزرگسالان نسبت به بازی که منعکس کننده نوع اندیشه آنها است عـامل قاطع و تعیین کننده ای در تأثیـرات بازی در کـودک بـه حسـاب می آید .
بزرگسالان تحت هر شرایطی مخالف بی تفاوت و یا انحصار گر ممکن است امکانات بازی را با قبول نکردن آنها یا با اختصاص دادن و بهرگیری آنهـا برای خود از میان بردارند در این شرایط کودک بهیک بازی چه واقعـی در دست بزرگسال مبدل میشود که ازان برای عملی ساختن مسایل روانی انفرادی و یا سیستم ارزشهای مورد علاقه خود استفاده می کنند ضمائم: مرکز ملی اطلاعات بازی:این مرکز یک کتابخانه مرجع وسیع و خدمات اطلاع رسانی برای بازیهای کودکان است.
انجمن آموزش دوره آمادگی این دفتر یک مرکز آموزش ملی با چیزی حدود 40 سال تجربه در حیطه مراقبتهای دوره آمادگی و آموزش د رانگلستان است .تعداد مراکز حدود 18 هزار و تعداد بچه هایی که با آنها در ارتباط هستند در حدود 850 هزار نفر برآورد می شود.
انجمن ملی کتابخانه های مربوط به اسباب بازی و تفریحات این انجمن ملی در زمینه توسعه و ارتقای بازی از طریق حمایت و پشتیبانی از کتابخانه های مربوط توصیه در خصوص منابع و اسباب بازی های مناسب ، ارائه اطلاعات در باره شروع و اداره کتابخانه های مربوط ، طیفی از نشریات مربوط به بازی و آموزش و تربیت اعضا و دیگر افرادی که در زمینه مراقبت از کودک و حوزه معلولیت های کودکان کار می کنند ، فعالیت دارند .این انجمن همچنین پاسخگوی درخواست های دانش آموزان است نتیجه گیـری : همان طور ی که جسم کودک ، از بدو تولد ، به غذا و ویتامین های گوناگون و مفید نیاز دارد و بدان وسیله رشد و نمو می کند روح و روان آنان نیز نیازمند تغذیه است بازی و اسباب بازی برای کودکان نوعی غذای روحی و روانی است و یکی از نیازهای مهم کودکان به شمار منی آید .
اسباب بازی ابزار کودکان برای بازی و جزء جدایی ناپذیر زندگی آنان است اسباب بازی ، شوق زیستن را در وجود کودک بر می انگزید ، آتش دانستن را در خرمن وجودش می افکند کبوتر عاطفه اش را به فرود در آشیان آسایش و امنیت روانی دعوت می کند .
اسباب بازی همکاری در گرد آوری و تقسیم دانه های محبت را به کودکان می آموزد و درس چگونه بودن را به آنان می دهد تا از آزمون چگونه شدن سرافراز و سربلند بیرون آیند .
______________________________________________ بازی ورشد کودکان - مولف مری دوروتی شریدان - چاپ دوم 1382 انتشارات رشد پیشنهادات : 1-برای متوقف کردن بازی ازامر ونهی استفاده نکنیم .
2- به کودکان اجازه داده شود تاازفرایند وجریان بازی بهره لازم ورضایت مندی داشته باشند تاازنتیجه آن .
3- اگر کودکان درهنگام بازی باهم اختلاف پیداکردند اجازه بدهیم خودشان مشکل راحل کنند ، درصورتی که اختلاف شدیدشد فقط آنهاراجداکنیم وهرگز ازیکی ازطرفین جانبداری نکنیم .
4- بازیهای کامپیوتری را طوری فراهم کرد که کودک درآن به دنبال یک راه حل باشد نه اینکه کودک راوارددنیای هیجانی وپرخطرکند.
5-بازیهای کامپیوتری زمینه ای رافراهم کردتاکودکان بصورت گروهی بازی وهمفکری کنند بسیارکارآمدو مفید می باشد.
6- تلاش کنیم تابازیهای کودکان متناسب با فرهنگ وارزشهای خانواده باشد.
7- نوع ومدت زمان بازی کودکان را طوری کنترل کنیم که ازفشارهای هیجانی وروحی بیش ازحد دورباشد(بویژه بازیهای رایانه ای ) 8- والدین درمحیط خانه می توانند زمانی را برای بازی ومتناسب سن کودک اختصاص دهند مانند خاله بازی .
منابع: راهنمای انتخاب اسباب بازی (با تاکید بر روانشناسی بازی) نوشته : محمد رضا مطهری ، چاپ اول تابستان 1382 نشر البرز بازی و رشد کودکان ، نوشته : مری دوروتی شریدان،چاپ دوم 1382 انتشارات رشد مجموعه بازیهای کودکان و نوجوانان، نوشته :مهندس هادی پزشپور – چاپ اول (پیام) تهران 1382 شکل گیری نماد در کودکان – نوشته : ژان پیاژه، چاپ اول تهران 1382 انتشارات غزال.
سایت اینترنتی www.galaxyroad.com نمایه : انواع بازی هدف و منظور از انجام بازی آثار تربیتی بازی در کودکان چند جنبه مفیددربازیها کاربرداثربازی نقش بزرگسالان نسبت به بازی کودکان اهمیت و ارزش با زی مرکز ملی اطلاعات با زی انجمن آموزش دوره آمادگی انجمن ملی کتابخانه های مربوط به اسباب بازی و تفریحات منبع : سایت اطلاع رسانی دانشنامه رشد : www.daneshnameh.roshd.ir سایت اطلاع رسانی آفتاب : www.aftab.ir