بسمه تعالی امامت ورهبری درکلام امیرمؤمنان علی(ع) یکی از موضوعات بسیار عمیق،ارزشمند و گرانبهای نهج البلاغه موضوع امامت و مسائل مربوط به آنست.
نهج البلاغه خود تبلور فرهنگ امامت و ولایت و تجلّی روح بلند علوی سلام ا...
علیه است.
در نهج البلاغه جلوه های گوناگون امامت و حاکمیت اسلامی بوضوح قابل مشاهده و درک است.
امام (ع)چه بعنوان امام و ولی امر مسلمانان و چه در منصب ولایت الهی و ولَی الله در ابعاد گوناگون ملکی و ملکوتی امامت و نیز در جریان شناسی حوادث آن روزگار و دستهای پلیدی که در برابر امامت حقّه ایستادند و عناصر فرصت طب و قدرت خواه را بر مسند خلافت نشاندند و یا عناصر جاهل و متحجّر که در اثر جهالت و جمود در برابر امامت آنحضرت موضع گرفته و کار شکنی کردند.
در ادامه به تشریح و توضیح و تبیین نظام حکومتی اسلام و ویژگیهای والی و حاکم و زمامدار اسلامی در برابر دیگران و مدّعیان دروغین می پردازد.
و قولاً و عملاً چهره امامت اسلامی را از چهره های فریبکاران و دغلبازان نمایان می سازد و ویژگیها و خصوصیات هر یک را بطور کامل و دقیق تبیین و با شرائط روزگار منطبق و تطبیق می نماید.
و در این رابطه نقش بسیار مقدّس و ملکوتی اهل البیت (ع)و عترت و خاندان بزرگ عصمت و طهارت (ع) و ویژگیها و فضائل و کرائم آن بزرگواران را نشان می دهد..تا چراغ راه و صراط مستقیم ایمان و هدایت و راهنمای اسلام اصیل محمدّی (ص) و قرآن ناب احمدی (ع) باشد.
و طلا از مطلا و خالص از ناخالص و طیب از آلوده و سره از ناسره بازشناخته شود.
در بیانی نورانی آن حضرت می فرماید: یحتاج الامام الی قلب عقول و لسانٍ قزول و جنانٍ علیٰ اقامه الحق مسؤول (غررالحکم) .
امام به قلبی بسیار خردمند و زبانی بسیار گویا و پرتوان و دلی سخت پرجرأت و قاطع بر اقامه حق نیازمند است.
آری:" قلب عقول و زبان گویا و جنان شجاع".
در نهج البلاغه جلوه هائی از دو اصل امامت و عدالت در گفتار و رفتار و سیره و عمل اهل البیت (ع) نشان داده می شود.
و جریانهای انحرافی و ساختگی و منافق و بدعتگذار بازشناسی و نقّادی می شود.
و نقش و جایگاه امامت راستین و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السّلام در برابر نقشه ها و دسیسه ها و توطئه ها بطور وضوح تبیین می گردد.
و جنود حق و سپاهیان باطل و ائمه نور و منادیان ظلمت معرفی می گردد.
امام بعنوان اسوه مکتب و الگوی عملی و عینی امت اسلامی و ارزشهای الهی است.
امام تجسم فضائل و مکارم و کرائم اخلاق و پیشوای عدالت گستر و مجری عدل و قسط و حافظ احکام و تعالیم اسلام و انسان کامل و وارسته از همه آلودگیها و مظهر اسماء حسنای الهی و مرزبان احکام و معارف حقه الهیه است.
آری؛ امام در سیمای شاه بیت مصحف امامت علی (ع) عصار مکارم و محامد اخلاقی و تجلی ملکات عالیه انسانی و تندیس اشرفیت خلائق عالم است .
« ...
و فیهم کرائم القرآن و هم کنوزالرحمن ...» در نهچ البلاغه اصول و مبانی و ابعاد این مسائل بازگو و بازشناسی می شود.
و اهل البیت (ع) الگوی تمامی ارزشها و فضائل الهی و محور مقالبه با ظلم و استبدادو استکبار و فساد و تباهی شناسانده می شود.
امام قافله سالار اولیاء خدا و کاروان دار بندگان خالص اوست.
امام و رهبر در فرهنگ اسلامی چراغ هدایت و صراط مستقیم الی الله و تجلّی عبودیت و بندگی خداوند منّان ومظهر فلاح و رستگاری است.
چند موضوع در این رابطه و در نهج البلاغه شریف قابل بحث و بررسی و تأمل و تدبر است.از جمله بحث امامت اهل البیت(ع)،سیره و سنّت امام، اهل البیت (ع)و منحرفان و طاغیان و باغیان و جریانهای انحرافی فراوان دیگر شرائط مربوط به حاکم و زمامدار اسلامی،نقش مردم؛از جمله این مباحث بحث امام عصر(عج)در نهج البلاغه شریف و در خطب مربوط و در خلال بیانات و ارشادات آنحضرت و در اثناء مباحث و خطب ملاحم واخبار غیبی نهج البلاغه و یا دیگر مباحث ارزشمند و متعالی این کتاب شریف است.
اینجانب در این گفتار می خواهم به بیانات و اشارات و ارشادات آنحضرت در رابطه با امام عصر (ارواحنا فداه) بپردازم و نکاتی را در این رابطه یاد آور شوم : الف اینکه انجام امر جهان و حاکمیت و زمامداری بدست اهل البیت (ع) خواهد افتاد و بشریت در آستان اهل البیت (ع) خواهد سائید.
[و از دیو و دد ملول است و انسانش آرزواست.] و ارجاع به و عده الهی و نوید پیامران (ع) است.
همانا خداوند می فرماید[و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر انَّ الارض یرثها عبادی الصالحون.] "در کتاب زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان صالح خداوند به ارث خواهند برد." و این وعده قطعی و حتمی خداوند است.
که سرانجام صالحان براریکه قدرت خواهند نشست و جهان را عدالت فرا خواهد گرفت و دست جباران کوتاه خواهد شد و جامعه بشری گمشده خود را باز خواهد یافت .
در نهج البلاغه امام (ع) می فرماید.[ لتعطفنّن الدنیا علینا بعد شموسها عطف الفروس علی ولدها] همانا دنیا بعد از سرکشی بما رو خواهد کرد.
و انعطاف نشان خواهد داد.
همانند انعطاف شتر چموش و سرکش نسبت به فرزند خود.
در این بیان نورانی امام (ع) به بازگشت نهائی دنیا به دامان اهل البیت (ع) و تسلیم در برابر حق و صالحان از خاندان نبوت (ع) اشاره فرموده و اینکه سرانجام جامعه بشری در برابر حق تسلیم خواهد شد.
و به حکومت صالحان و عدالت جهانی رو خواهد آورد.
و ناسازگاری ها و قدرت طلبی ها تداوم نخواهد یافت.
و سرکشی و طغیان پایدار نخواهد ماند.
که": انَّ الارض یرثها عبادی الصالحون".
آنحضرت پس از این بیان آیه شریفه "و نرید ان نمّن علی الذّین استضعفوا فی الارض و نجعلم ائمه و نجعلهم الوارثین" را تلاوت فرمودند.که خود این آیه کریمه نیز به وجود نورانی امام عصر(عج) تفسیر شده است.
ب در بیان دیگری آنحضرت میفرماید: ...
و ما اقرب الیوم من تباشیر غدٍ یا قوم هذا ورود کلّ موعودٍ و دنّو من طلقه مالا تعرفون اَلا و انّ من ادرکها مناّ یسری فیها بسراجٍ منیر و یحذو فیها علیٰ مثال الصالحین...
چقدر نزدیک است امروز به بشارتهای فردا (به صبحگاه های فردا)آنچه را خداوند وعده فرموده ."الیس الصبح یقرب" نوید طلوع صبح امید و پیروزی حق پرستان".
ای مردم .
اینک وقت و آغاز ورود هر آنچه بدان وعده داده شده اید خواهد بود.
و هنگام نزدیکی طلوع و درخشیدن و ظهور آن چیزی است.
که آن را نمی شناسید.
طلقه مالا تعرفون .
طلوع خورشید حقیقت .
طلوع سپیده صبح امیدواران طلوع موضوعی که برای شما شناخته نیست و از غیب عالم است.
آن حوادث و شرائط ظهور و تحولات عصر ظهور برای شما ناشناخته است.
احتمال نیز داده می شود که این عبارتها اشاره به فتنه های بعد از آن بزرگوار و یا فتنه های آخر زمان باشد.
" اَلا و انَ من ادرکها منّا یسری فیها بسراجِ منیر"؛ آگاه باشید.
کسی که از ما آن فتنه ها را درک می کند.
در آن فتنه ها با چراغ روشن حرکت خواهد کرد.
و پا جای پای صالحان خواهد گذاشت و همانند صالحان حرکت خواهد کرد.
یکی از موضوعات بسیار عمیق،ارزشمند و گرانبهای نهج البلاغه موضوع امامت و مسائل مربوط به آنست.
آری؛ امام در سیمای شاه بیت مصحف امامت ـ علی (ع) ـ عصار مکارم و محامد اخلاقی و تجلی ملکات عالیه انسانی و تندیس اشرفیت خلائق عالم است .
اینجانب در این گفتار می خواهم به بیانات و اشارات و ارشادات آنحضرت در رابطه با امام عصر (ارواحنا فداه) بپردازم و نکاتی را در این رابطه یاد آور شوم : الف ـ اینکه انجام امر جهان و حاکمیت و زمامداری بدست اهل البیت (ع) خواهد افتاد و بشریت در آستان اهل البیت (ع) خواهد سائید.
ب ـ در بیان دیگری آنحضرت میفرماید: ...
و علیٰ مثال الصالحین که مصداق آن رسول اکرم (ص) و امیرالمؤمین (ع) خو اهند بود.
او نیز تداوم بخش راه آن بزرگواران خواهد بود.
و از آرمانهای شایستگان پیروی خواهد کرد.
تا در آن فتنه ها گره ای را بازکند.
و بنده ای را آزاد کند.
و در میان کفر و شرک و الحاد شکافی ایجاد نماید.
و در میان مؤمنان و اهل ایمان وحدت برقرار سازد.
این عبارتها و عبارتهای بعد می تواند چندین مصداق داشته باشد.
الف ـ امامان پس از آن بزرگوار تا قیامت ب ـ علما و بزرگان دین و اصحاب یقین ج ـ مؤمنان راستین و صالحان ازامت د ـ وجود مبارک ولی عصر ارواحنا فداه فتنه ها نیز می تواند به فتنه های بنی امیّه و بنی العباس تا فتنه های آخرالزمان و عصر ظهور اشاره داشته باشد.
لیکن به نظر می رسد با عنایت باینکه خطبه در مقام بیان ملاحم و پرده برداری از حقایق آینده جامعه بشری و نفش اهل البیت (ع) در آینده و در هدایت امت است و با عنایت به کلمات بسیار عمیق و پرمعنای اَلا و من ادرکها منّا (از ما خانواده)؟...؟
انطباق آن با وجود نورانی ولی عصرارواحنا فداه نزدیک تر به واقع باشد.
تعبیرهای "یسری فیها بسراج منیر".
شب روی است که با چراغ روشن و نورانی حرکت می کند.
در قرآن کریم سراج و هاج به رسول اکرم (ص) اطلاق شده است.
مصداق سراج منیر نیز در بیان آنحضرت در حد ائمه اهل البیت و مهدی آل محمد (ع) است.
"و یجد و علی مثال الصالحین".
مصداق آن و حرکت در سمت و سوی صالحان و بر مثال صالحان از دیدگان قرآن و نهج البلاغه و معارف اسلامی وجود مبارک آنحضرت و خلّص عبادالله است.
"اولئک الذین انعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهدا و الصالحین و حسن اولئک رفیقا" بنظر آنحضرت اشاره به آیه کریمه قرآن دارد.
که فرمود: انّ الارض یرثها عبادی الصّالحون .
در توصیفات بعدی اقدام های دیگر آن بزرگوار را بیان می فرماید: و آن آزاد کردن بردگان و بندگان از قید و غم غیر خدا و گشودن گره های امّت اسلامی و جامعه بشری و گسستن پیوندهای غفلت و جهالت از یکسو و برقرار کردن محیط امن و سلام و آزادی از سوی دیگر است.
این جملات چه بسا نظیر تعبیر قرآن کریم راجع به رسول اکرم (ص) باشد که فرمود:" یضع عنهم امرهم والاغلال الّتی کانت علیهم"؛ بارهای گران و غل ها و زنجیر های اسارت و بردگی و جاهلیت را از دوش آنها بر می دارد.
امام عصر(عج) نیز بندها و طنابهای اسارت و غفلت و جهالت و وابستگی را باز می کند.
و بردگان و بندگان خدا را که در دام شیاطین گرفتار آمده اند آزاد می سازد.
بساط وابستگی ها و اسارتهای روحی و فکری و اعتقادی و سیاسی جمع می شود.
و بردگان از قیود بندگی غیر خدا آزاد می شوند.
این تحوّل در جهان کاری است بزرگ و کارستان.
و این وعده خداوند متعال است باینکه امر امّت برای آنحضرت در اسرع وقت سامان خو اهد یافت و این تحوّل روحی و معنوی و الهی منشأ تحولاّت دیگر اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی خواهد شد.
و بشریت در مسیر تکامل واقعی و تعالی الهی قرار خواهد گرفت.
و« یصدع شعبا»....
شعب کفر و نفاق و استکبار و صهیونیزم که با یکدیگر گره خورده اند و از یکدیگر پشتیبانی می کنند.و عمّال شیاطین که در مقابله و ستیز با اسلام علوی و قرآن محمدی (ص) در جنگ و جدال هستند.
به برکت آنحضرت متفّرق خواهند شد.
و شکاف در میان آنها خواهد افتاد.
و بجای همگرائی بسوی واگرائی خواهند رفت.
و دوستان و پیروان و امت اسلامی و آزادیخواهان عالم باهم یکصدا و متحدّ و هم جهت خواهند شد.
آری در میان دوستان آنحضرت و جبهه توحید همگرائی و وحدت حاکم خواهد شد.
و به برکت قیام و هدایت آنحضرت جبهه کفر دچار سردرگمی و تفرقه و شکاف خواهد شد.
و این از تحولات شگرف جامعه بشری خواهد بود.
صف ها از یکدیگر متمایز، همگرائی در یک طرف و واگرائی در طرف دیگر شکاف و تشتّت در میان گمراهان و فتنه گران و منحرفان.
اتّحاد و انسجام در میان دوستان و رهروان و رهپویان.
با محوریت حضرت بقیه الله ارواحنا فداه و رهبری شایسته از خاندان آل پیامبر(ص).
البته این جملات می تواند اشاره به عصر غیبت نیز داشته باشد.
که آنحضرت مانند خورشیدی در پس ابرها به هدایت و عنایت و تدبیر امور اهتمام دارند.
وامر ولایت امت با آن بزرگوار است و شاهد و حاضر و ولی ووالی و دیده بان الهیٰ و چراغ هدایت انسانیت و صاحب مقام ولایت تکوینی و تشریعی و قلب عالم وجوداند.
و نسبت به دوستان و رهروان همواره لطف و عنایت دارند.
آنحضرت پنهان از مردم عمل می کند.
بگونه ای که کسانی که پی گیری می کنند آثار آن را نمی بینند گر چه اصرار بورزند.
در آن شرائط گروهی چنان در درک و ادارک و بصیرت و ایمان و معرفت و حضور و شهود خود را بسازند و بر بصیرت و معرفت خود بیفزایند همانند آهنگری که شمشیر را تیز می کند.
شمشیر فکر و ادارک و بصیرت آنان نیز همانند شمشیر تیز و تیز بین و هشیار خواهد شد.
البته چشمان آنان با نور قرآن بصیرت خواهد یافت.
" تجلیٰ باتنزیل البصارهم " ودر گوشهای ایشان تفسیر قرآن طنین انداز خواهد شد.
و درشامگاهان از کاسه حکمت بنوشند.
پس از آنکه در صبحگاهان از جام حکمت و معرفت نوشیده اند.
آری صبح و شام و بصورت مستمر از تجلیات رحمانی و عنایات الهی و الطاف ربانی و مواهب آسمانی بهره مند و متنّعم اند.
تا هنگامی که زمان مقدّر و وعده الهی فرا برسد.
ایشان با صبر و شکیبایی خود بر خداوند منتی ندارند.
و بذل جان را در راه حق بزرگ نمی شناسند.
آری اهل صبر در راه خدا و ایثار و جهاد و فداکاری اند.
تا قضا و تقدیر الهی فرا برسد.
و مدت بلا پایان پذیرد.
آنها بصیرت های خود را بر شمشیرهای خود حمل خواهند کرد.
و به امر راهنما و واعظشان به پروردگار تقّرب جٌسته و تسلیم امر او می باشند.
ظاهراً واعظ کنایه و اشاره به حضرت بقیه الله امام عصر(عج) دارد.
آری چون اَجَل به پایان رسد.
و گروهی در فتنه ها آرمیده باشند.
و از قیام در راه خدا و جهاد با دشمنان خدا دست بردارند.
و با بهانه یا فرار از مسئولیت و یا راحت طلبی و یا این پندار که فایده ندارد.
از باردار ساختن و روشن کردن آتش جنگ با فته انگیزان دست کشیده باشند.
وبه خمود و جمود و عزلت و گوشه نشینی و گوشه گیری پناه بردند.
و خود را از درگیر کردن با جنگ و برانگیختن آتش مبارزه و جهاد با دشمنان خدا کنار کشیدند و بنوعی از خود رفع مسئولیت کردند.
خداوند متعال انسانهای با حکمت و درایت و بصیرت را برخواهد انگیخت (مفاد آین شریفه یا ایَها الذّین آمنوا من یرتد منکم عن دینه فسوف یأس الله بقوم یحبّهم و یحبّونه اذله علی المؤمنین اعّزه عی الکافرین یجاهدون فی سبیل الله و لا یخافون لومته لائم ذالک فضل الله یوتیه من یشاء و الله ذوالفضل العظیم.
تحلیل و تفسیر این قبیل بیانات و تحولات اجتماعی وسیاسی دهه های اخیر در رابطه با انقلاب اسلامی و تحولات عراق و لبنان و فلسطین و پیروزی و مجاهدات انسانهای فداکار و بصیر و عارف بالله خود نمونه هائی از آن حقیقت کلی و فراگیر و تحولات عظیم جهانی را نشان مید هد .
اینکه در صبر و شکیبائی بر خداوند منّت نمی گذارند.
(لم یمنَوا علی الله با لصبر)اینکه انفاق جان در راه دوست برای آنها آسان و مرگ و شهادت در کام ایشان شیرین است.
(و لم یستعظموا بذل انفسهم فی الحق).
اینکه دوران بلا و امتحان و آزمایش انسانها بپایان برسد.
و قضا و قدر الهی فرا برسد.
و وقت و شرائط و زمان این تحّول عظیم الهی فراهم شود.
واستعدادها و ظرفیهای به بلوغ برسند.
و بشریت آمادگی لازم را برای این زایش بزرگ پیدا کند.
و دردها و رنجها و بلاها او را بسمت آمادگی برای حضور عدالت ـ گستر واقعی فراهم سازد.
و همه در انتظار منجی موعود باشند.
و یا آمادگی لازم برای این تحوّل بزرگ ایجاد شود.
اینکه انسانهای با بصیرت و سیراب از چشمه های علم و حکمت و معرفت برای یاری دین خدا قیام کنند و بصیرت ها را بر شمشیرها حمل کنند.
شمشیرها را با بصیرت بردارند و با بصیرت بزنند.
در برابر زورگویان و قلدرها که نه از روی بصیرت اسلحه بر می دارند و نه از روی بصیرت دست به اسلحه می برند.
بلکه بر اساس هواها و هوسها و قدرت طلبی از اسلحه استفاده می کنند.
اما در نهضت و قیام جهانی مهدی موعود (عج) اسلحه ها در دست مردان با بصیرت است.
و از روی بصیرت بکار گرفته میشود.
و در جهت اسرار و علوم الهی و حقایق قرآنی و عدالت جهانی بکار گرفته شود.
و برای حاکمیت حق و پاسداری از حقوق مظلومان و ستمدیدگان باشد.
نه برای زورگوئی و قلدری و تجاوز و تجاسر و مانند آن.
آری در عصر ظهور امکانات و تجهیزات نظامی در خدمت حق و بصیرت و عدالت خواهد بود.
و برای تقویت ایمان و معرفت و اجرای عدالت از آنها استفاده خواهد شد.
ج ـ "یعطف الهویٰ علی الهدیٰ اذا عطفوا الهدیٰ علیٰ الهویٰ و یعطف الرأی علی القرآن اذا عطفوا القرآن علی الرأی"؛آن بزرگوار هواها ر ابسمت هدایت معطوف می سازد پس از آنکه هدایت معطوف به هواها شده است،و آراء و اندیشه ها را بسوی قرآن بر می گرداند،زمانیکه قرآن را به آراء و نظریات ساختگی خود بر می گردانند.
آری آن بزرگوار مردی را که از مسیر نورانی و قرآن و حق و عدالت منحرف شده بودند و از هواها و هوسها و تمایلات نفسانی و وساوس شیطانی و نفس امّاره پیروی کردند به راه هدایت الهی و صراط مستقیم والایت آسمانی هدایت می فرماید.
و آراء مخالف قرآن کریم و تفاسیر به رأی و دیدگاه های غلط و سلیقه ای و نظریات فاسد و باطل را به سمت قرآن هدایت می نماید.
و این از ویژگی بزرگ آنحضرت است : 1ـ هواها را بسمت هدایت بر می گرداند.
2ـ آراء را بسوی قرآن هدایت می کند.
در حالیکه آنها بعکس کرده بودند و قرآن را بر اساس هواها تفسیر می کردند و هدایت را بر اساس نفسانیت و هواها سوق میدادند.
این پیمان نورانی بطور دقیق عنایت و اشاره دارد،به وجودمبارک امام عصر اروحنا فداه و رسالت عظیم آن بزرگوار در احیای قرآن کریم و احیای هدایت الهی در برابر تحریفها و انحرافها و بدعتها و التقاطها و تحجّرها که قرآن را بر اساس رأی و نظر و سلیقه تفسیر می کنند و هدایت الهی را نیز بر اساس هواها توجیه و تأویل و تعبیر می نمایند.
ط 138 در دنبال این بیان نورانی سخن دیگری از آنحضرت آماده که مطلب فوق را تأیید و تکمیل نموده و خود نیز بیان دیگری در رابطه با برنامه های امام زمان (عج) و تحولات عصر ظهور است.
"اَلا و فی غدٍ و سیأتی غدٌ بما لا تعرفون ـ یأخذا لوالی من غیرها عمّا لها علیٰ مساوی اعمالها و تخرجٌ الارض اقالیذکیدها و تلقی الیه سلماً مقالیدها،فیریکم کیف عدل السیره و یحیی میّت الکتاب و السنّه".
آگاه باشید،در آینده ای که در پیش است.
و زود باشد فردا و فرداها حوادث را با خود پیش آورد که شما نمی شناسید.
حاکم و زمامدار (اسلامی)کارگزاران را بر زشتی اعمالشان مؤاخذه می کند.
(سلامت و صلاح برگارگزاران و حاکمان حاکم خواهد بود.
و دست فاسدان و مفسدان از سر مردم کوتاه خواهد شد.
و نظام حکومتی از صلاح و سداد و سلامت و عدالت برخوردار خواهد بود.) و زمین پاره های جگر خود را بیرون می ریزد.
و تمامی کلیدهای خود را در کمال تسلیم در اختیار آنحضرت قرار خواهد داد.
کلید گنجهای الهی و ذخایر زمین و آسمان و در بهار رحمت و عنایت حضرت حق و تحولات عظیم الهی و تحولات عظیم صنعتی و مدیریتی در جهان بوجود خواهد آمد.
3ـ گنجینه های زمین و کلیدهای رحمت و کرامت حق و منابع ظاهری و باطنی همه و همه در اختیار آنحضرت قرار خواهد گرفت.
و کلیه ظرفیتها و استعدادها به فعلیت می رسد و مغزها و فکرها تکمیل و صنایع الهی در میان انسانها به اوج کمال خواهد رسید.
و از کلیه ظرفیتهای انسانی و طبیعی به نحو مطلوب و احسن بهره برداری خواهد شد و همه چیز رنگ و بوی الهیٰ خواهد داد.
و در جهت اهداف عالیه ربوبی بکار گرفته خواهد شد.
و نظام آفرینش در راستای اهداف بلند خلقت به پروار خواهد آمد.
و عقلها بیدار ـ دلها روشن،چشم ها بینا و گوشها شنوا و همه تسلیم امر واعظ بزرگ خلقت و خاتم اوصیاء الهی حضرت صاحب الزمان خواهند بود.
"و دانوا ربّهم بامر و اعظهم " آنگاه حاکم عادل و عدالت پرور به جهان و جهانیان نشان خواهد داد که : فَیَرٰیکم کیف عدل السیره و یحی میّت الکتاب و السنَه؛در این موقع عدالت در سیره را نشان خواهد داد و کتاب و سنّت مرده را احیا خواهد کرد.
بامید آن روز.
کارگزاران آنحضرت امین ترین،پاک ترین،عدالتخواه ترین و خدمتگزارترین انسانها خواهند بود.
و دست فاسدان و مفسدان و جبّاران را از سر جوامع انسانی کوتاه خواهد نمود.
روشن است که تحقق عدالت فراگیر و جهانی جز در سایه دستگاه حکومتی عدالتخواه و عدالت پرور محققّ نخواهد شد.
و چنانچه نظام حکومتی و مدیران در سطوح گوناگون و کارگزاران از عدالت لازم برخوردار نباشند نمی توان انتظار داشت که چرخها بسمت عدالت حرکت کند.
در گذشته تاریخ اسلام نیز این معنا را در ابعاد مختلف شاهد هستیم.
آنگاه که انسانهای پاک و برگزیده ای مانند سلمان فارسی یا مالک اشتر و یا عثمان بن حنیف انصاری و یا هارث همدانی و ده ها کارگزار دیگر حکومت اسلامی و علوی (ع) دست بدار می شدند.
تاریخ در برابر حسن عدالت و زهد و قناعت امثال ایشان انگشت حیرت بدندان می گزد.
باید مخالف با هوا و مطیع امر مولا باشند.
باید امین دین و دنیا باشند.
باید عارف به حلال و حرام باشند.
باید از خود صیانت کنند.
و عامل به احکام نورانی اسلام باشند.
و باید امانتدار و پاسبان حریم عدالت و تقویٰ باشند.
البته عناوین یاد شده و عناوین فراوان دیگر همه در روایات آمده است.
البته این مضامین متعالی در صدها حدیث و آیه قرآن کریمه آمده است.
4ـ عدالت گستری و احیای کتاب وسنت،عطف هواها و هوسها و تمایلات بر هدایت الهی و عطف آراء بر حقایق نورانی قرآن کریم و اینکه زمین گنجینه های خود را برای آنحضرت بیرون می ریزد.
و در اختیار آنحضرت قرار می دهد و یا شاید بتوان گفت با توسعه علوم و فنون در عصر آن حضرت بشریت از کلیه ظرفیتهای نظام آفرینش بنحو احسن استفاده خواهد کرد.
و عقلها بیدار می شود.
و دلها زنده می گردد.
و چشمها بصیرت می یابد.و همه چیز در جهت الهیٰ بکار گرفته می شود.
و با فقر و فساد تبعیض مبارزه می شود.
با کارگزاران نامناسب برخورد می شود.
و صلاح و سلامت و عدالت در کلیه شؤون جامعه بشری حاکم می گردد ـ و دست طاغوتیان قطع می شود.
و میدان برای خدمتگزاران و امانتداران آماده می گردد.
ه ـ در بیان دیگر آنحضرت می فرماید: اَلا انّ مثل آل محمد صلَی الله علیه و اله کمثل نجوم السماء اذا خویٰ نجم طلع نجم فکانکم قد تکاملت من السرفیکم الصنایع و اراکم ما کنتم تآمُلون.
آگاه باشید مثل خاندان پیامبر (ص) در میان شما مثل ستارگان آسمان است که هر گاه ستاره ای غروب می کند.
ستاره ای دیگر طلوع می نماید.
چنانچه می بینیم در پس این تحوّلات صنایع الهی در میان شما به تکامل نهانی رسیده است.
و استعدادها به برکت عنایات خداوند منّان شکوفا شده و آنچه جزء آرزوها و آرمانهای الهی است لباس عمل و تحقّق پوشیده است.
اینکه آن بزرگواران صنایع پروردگارند.
و مردم دست پروردگان ایشان "فانّا صنایع ربنا و الناس بعد صنایع لنا " اینکه ایشان واسطه در فیض اند و قلب عالم امکان و اینکه مردم تربیت یافتگان و دست پروردگان ایشان باید باشند.
و همانگونه که درعالم تکوین سرسفره رحمتشان هستند در عالم تشریع نیز باید مطیع ایشان باشند.
در این خطبه امام(عج) می فرماید.
آری آن زمان فراخواهد رسید که به برکت فضل و عنایت الهی صنایع الهی در جامعه بشری تکمیل شود.
و تکامل یابد.
و آرمانها لباس عینیت بپوشند.؟!!
و این جز در سایه ظهور بدورالسرور حضرت بقیه الله ارواحنا فداه نخواهد بود.
و ـ "قد لیس للحکمه جنتهّا و اخذها وبجمیع اَدَبها من الاقبال علیها و المعرفه بها و التفرغ لها..." آن بزرگوار آن انسان کامل و وارسته سپری از حکمت را پوشید و آنرا با تمامی آداب آن فرا گرفت او فارغ البال درخدمت حکمت بود.
و نسبت به آن معرفت کامل داشت.
و خود را فارغ برای وصول به آن کرده بود.
پس حکمت گمشده اوست که آنرا جستجو می کرد.
و حاجت و نیاز او بود.
که آنرا طلب می نمود،آن انسان کامل در غربت اسلام غریب است.
مانند: شتری که قدم بر زمین گذاشته و سینه را بر زمین نهاده و از ناتوانی بحالت نشسته قرار گرفته.
آن انسان عارف بالله بقیه ا...
از بقایای حجج الهی و جانشینی از جانشیان پیامبران اوست.
"بقیه من بقایا حجه و خلیفه من خلائف انبیائه.
" در توضیح این فرازها از خطبه شریف 183 نهج البلاغه یاد آوری چند نکته لازم است.
1ـ این خطبه در هفته آخر عمر شریف آن حضرت ایراد شده و بنحوی خبر از شهادت خود آن بزرگوار نیز در آن مشاهده می شود.
و براعت استهلال خطبه با کلمه الحمد الله الذی الیه مصاع الخلق و عواقب الامر آمده است.و بحث فراق یاران و بحث بی وفائی دنیا و اینکه اگر بنا بود کسی در دنیا جاودانه بماند.
این خاص سلیمان بن داود (ع) بود لیکن او هم چون تقدیر و اجلش رسید،به لقاء الهی شتافت نکات دیگر نیز در این رابطه به چشم می خورد تعریض به مستکبران و فراعنه و قلدرهای عالم و نیز درس بزرگ راهیان نور و اولیاء خدا که ( از مع الستر حال عبادالَه الاخیار.) 2ـ لذا بنظر می رسد.
حضرت که در این بخش از خطبه حضرت اشاره به حضرت بقیه ا...
(عج) و ابعاد شخصیتی و سیره و سلوک آن بزرگوار داشته باشند.
3ـ صفاتی که در این بخش آمده بطور کامل و جامع در آنحضرت جمع شده و تأکیدات سخن با آنحضرت منطبق است.
4ـ" قد لیس للحکمه جنَتها"، جنَه یعنی سپر اگر حضرت می فرمود ـ «قد لیس الحکمه نیز صحیح بود لباس حکمت را پوشیده است لیکن استحکام جنتها را نداشت.
معلوم می شود حکمت درجات و مراتبی دارد.آن مرحله سخت و در مقام کارزار است که انسان سپر می پوشد ـ آن انسان الهی نیز سپر حکمت را در برابر هر گونه غفلت و جهالت و تمایلات پوشیده است.
5ـ و با تمامی آداب آن آنرا اخذ نموده.مؤدب به تمامی آداب حکمت است.
بحث آداب حکمت و آداب هر چیزی آنهم تعبیر حضرت که می فرمایند بجمیع ادبها با تمامی آداب آن بازنشاندهنده انسان کامل و ولی ا...
اعظم ارواحنا فداه است.
چون اخذ بجمیع ادب حکمت درباره دیگران کمتر صادق است.
6ـ اقبال کامل بر حکمت و معرفت به آن و فراغت برای آن همه درشأن ولی اولیاء است.
7ـ حکمت تنها گمشده اوست.
و تنها حاجتی است که ازآن سؤال می کنند.
8ـ گمنامی و غربت در غربت اسلام غربت اهل البیت (عج) در طول تاریخ و ...
9ـ او بقیه الله و بقیه حجج الهی (ع) است.
10 ـ او خلیفه ای از خلفای پیامبران علیهم السّلام است.
11ـ بحث حکومت و عالیترین مراحل آن ویژه پیامبران و اولیاء الهی است.
"یؤتی الحکمه من یشاء و من یؤت الحکمه فقد اوتی خیراً کثیراً." در قرآن کریم می خوانیم خداوند بهر کس حکمت بدهد همانا خیر و کوثر عنایت فرموده.
و حکمت استحکام و اتقان در اعتقاد و اخلاق و عمل و علم و بصیرت و تشخیص حکیمانه و عمل حکیمانه است.
و حکیم صفت خداوند و صفت فعل اوست.
و حکیم قرآن اوست.یس و القرآن الحکیم.
و حکیم پیامبر عظیم الشأن و پیامبران (ع) اند.
آنهم نه تنها لباس حکمت را بلکه سپر حکمت را پوشیده برای صیانت از حکمت و استواری و استحکام در راه و در رابطه با اهداف متعالی الهیٰ و حکمت از مراتب یقین است.
(در نامه (3) به حکمت علمی و عملی تقسیم می شود.)در هر صورت آن امام همام (ع) پاسدار حکمت و حافظ شریعت و چشمه سار حقیقت و مایه صیانت از حقایق نورانی قرآن است.
12ـ آن بزرگوار مؤدب بآداب الهیٰ است.
همانطور که جدّ اطهرش فرمود: "ادّ بنی ربّی فاحسن تأدیبی" ـ و یا نحن (انّا) "صنایع ربّنا و الناس بعد صنایع لنا" صفات دیگر نیز جهات یاد شده را تأیید و تقویت می نماید.
در هر صورت بنظر می رسد مصداق کامل و اتمّ این بیان نورانی وجود مبارک حضرت بقیه الله ولی عصر ارواحنا فداه باشد.
بلکه ظاهر وجود نورانی آنحضرت است نه اینکه مصادیق فراوان داشته باشد و فرد اکمل و اتم امام عصر (عج) باشد.
ح ـ اللهّم بلیٰ لاتخلوا الأرضُ من قائم لله بحجه امَّا ظاهراً مشهوداً و امّا خائفا مغموراً لئلاتبطل حجج الله و بیناته تا آخر.
بارخدایا.
آری زمین از قیام کننده برای خداوند بعنوان حجت خالی نمی ماند.
و زمین خالی از حجت نمی باشد.
یا در میان مردم ظاهر و آشکار است و یا ترسان و پنهان تا حجت های خداوند و دلایل روشن او باطل نگردد.
و چه تعداد هستند ایشان و کجایند آنها.
سوگند بخداوندی خدا که ایشان از نظر عدد و شمارگان بسیار کم اند و از لحاظ ارزش و قدر و منزلت در پیشگاه خداوند با عظمت هستند.
خداوند بوسیله آنها حجت ها و دلایل روشن خود را حفظ می کند.
و معارف حقه را پاس می دارد.
تا آنها را در نزد امثال خود بودیعت گذارند.
و در دلهای اشباه خود بکارند.
علم به حقیقت بینایی و بصیرت به آنها هجوم آورده و با روح یقین مباشرت و ارتباط نزدیک دارند.
و آنچه را مترفان سخت و مشکل دیده اند برای آنان آسان و نرم است.
و از آنچه را جاهلان و نادانان وحشت دارند ایشان انس و الفت دارند و در دنیا با بدنهانی مصاحبت دارند که اوراح آنها به محل اعلا تعلق دارد.
ایشان خلفای خداوند در زمین و دعوت کنندگان بدین خدا هستند.
آه.
آه چه قدر اشتیاق ملاقات و دیدار ایشان را دارم.
در این خطبه شریفه مردم به گروه علمای ربّانی و متملّقان در راه نجات و فرومایگان نا بخرد و بی هویتی تقسیم می شوند که با هر بادی بسمتی حرکت خواهند کرد.
و جوهره بحث ایشان علمای ربانی اند ـ که چراغ هدایت و مشعل نجات را به دست گرفته و عارفانه و عاشقانه در راه حق می کوشند.
و از بصیرت و اخلاص لازم برخوردارند.
و دچار شک و تردید نمی شوند.
و خود را بدنیا و مال و منال و جاه نمی فروشند ـ و فریب زرق و برق و شبهات را نمی خورند.
و اسیر لذات و شهوات دنیا نمی شوند.
و اهل جمع و ذخیره سازی و مال اندوری و غرور و غفلت نیستند.
و جهات فراوان دیگر.
این را به دو نکته دیگر اضافه کنید.
که فرمود: انَ هذه القلوب اوعیه فخیرها اوعاها (این دلها ظرفهائی هستند و هر چه ظرفیت دل بیشتر باشد نشان از گنجایش و بهتر بودن آن دارد.) و پس از تقسیم و دسته بندی طالبان ظاهری علم هر بار فرموده "لاذا و لاذاک "نه اینان نه آنها آنگاه به ترسیم چهره حقیقی علماء ربانی و عارفان صمدانی می پردازد.
و ابعاد شخصیت ملکوتی ایشان را به تصویر می کشد،و عالیترین مصداق اهل حکمت و یقین را توصیف نموده و مجسم می سازد.
جمعبندی و نتیجه گیری .
موضوع امامت و اهل البیت (ع) و اخبار غیبی و ملاحم و از جمله موضوع مهدی موعود(عج) درنهج البلاغه از جایگاه بلندی برخوردار است.
امام امیرالمؤمنین (ع) در لابلای سخنان شیرین و گرانسنگ و خطبه های بلند و جاویدان خود به موضوع امام زمان(ع) و شرائط عصر غیبت و ظهور و تحولات آینده جامعه بشری پرداخته اند.
ودر رابطه با ویژگیها و شخصیت امام عصر ارواحنا فداه و برنامه ها و اقدامات آنحضرت و تحولاتی که بدست با کفایت آن بزرگوار در جامعه بشری بوجود خواهد آمد اشاره نموده اند.و از یاران و همراهان و برنامه های عصر ظهور و افق سپهر وجودی دولت کریمه سخن گفته اند؛ در این رابطه بر محورهای ذیل تأکید شده است.
1ـ سیره عدالتخواهانه و رویکرد عدالت گسترانه یکی از ویژگیهای آنحضرت بوده و منطبق با هدف گسترش عدالت در سطح جهان و احیای سیره عادلانه رسول اکرم (ص) و امیرالمؤمنین است.که بدست توانای ولی عصر(عج) در جهان تحقق خواهد یافت.و هدف بزرگ پیامبران عظیم الشأن الهی عملی خواهد شد "لیقوم الناس بالقسط." 2ـ مبارزه با فساد و بکارگیری کارگزاران عدالتخواه و عدالت پرور از دیگر ویژگیها و برنامه های آنحضرت خواهد بود.
دستگاه دولت کریمه در تمامی سکنات عدالتخواه بوده و با کارگزاران نامتناسب قاطعانه برخورد خواهد نمود و دست اشرار و مفسدان و تبهکاران را از سر مردم کوتاه خواهد کرد.
و با فاسدان و منحرفان برخورد خواهد نمود.
و آنها را به بدیشان مؤاخذه خواهد کرد.