خونریزی : از آنجا که زندگی انسان بستگی به خونرسانی کامل و همیشگی دارد لذا ضروری است در صورتی که خونریزی در عضوی پیش آید هر چه سریهتر و با رو مناسب متوقف نمود .
دستگاه گردش خون از سه جز’ مهم : 1- خون 2- قلب 3- رگ های خونی تشکیل شده است .
خون از گلبولهای سفید و قرمز – پلاسما و پلاکتها تشکیل شده است .
فشار خون که باغث می شود خون در داخل رگها به گردش در آید ناشی از عمل پمپاژ قلب است و رگهای خونی شامل : 1- سرخرگها ( شریانها) 2- سیاهرگها ( ورید ) 3- مویرگها می باشد .
خونریزی شریانی از مهمترین خونریزیهای خارجی است خونی که از سرخرگ خارج ی شود سریع ونبض دار است وبه رنگ قرمز روشن و حاوی مقادیر زیادی اکسیژن می باشد.
انعقاد خون و تشکیل لخته در خونریزیها شریانی بهندرت اتفاق می افتد و در زمان اندک ممکن است خون زیادی را فرد از دست دهد بنابراین باید خیلی سریبع آن را متوقف نمود.
خونریزی وریدی (سیاهرگی ) : خونریزی از سیاهرگ ها آهسته و به رنگ قرمز کبود می باشد، در این نوع خونریزی حجم خون خارج شده زیاد بوده اما خونریزی غالبا به راحتی قابل کنترل است.
خونریزی مویرگی شایعترین نوع خونریزی است معمولا مهم نبوده و به راحتی قابل کنترل می باشد و در اغلب مواقع این خونریزی به وسیله تشکیل لخته خود بخود بند می آید.
اقدامات و کمکهای اولیه در خونریزی خارجی فشار مستقیم بر روی موضع و بالا نگه داشتن عضو، فشار بر نقاط فشار ( شریان بازویی و شریان رانی)، استفاده از آتل بادی، استفاده از لباس ضد شوک ( PASAG ) و به عنوان آخرین راه چاره تورنیکه می باشد.
خونریزی داخلی بر اثر جراحاتی نظیر شکستگی، له شدگی ویا به علت وضعیت خاصی مانند خونریزی ناشی از زخم معده رخ می دهد.
اندامهای داخلی مانند طحال و کبد ممکن است به وسیله ضربه وارده به بدن آسیب ببیند و نشانه خارجی نداشته باشد خونریزی داخلی باید به اندازه خونریزی خارجی جدی گرفته شود چون با اینکه خون از بدن بیرون نمی رود اما به هر حال از سیستم گردش خون خارج شده و اندامهای حیاتی دچار کمبود اکسیژن می شوند همچنین انباشتگی خون در زیر جمجمه بر اثر خونریزی داخلی ممکن است سبب شود به مغز فشار وارد شود و منجر به بیهوشی گردد.
و خونریزی داخلی در قفسه سینه باعث بسته شدن ششها اختلال در تنفس شود و ادامه خونریزی داخلی ممکن است منجر به دفع شدن استفراغ یا مدفوع باشد.
علائم خونریزی داخلی درد در محل صدمه دیده، رنگ پریدگی و افت فشار خون و افزایش نبض، تنفس کم عمق و شوک می باشد.
احتمال مرگ و میر درخونریزی 3 برابر خونریزی خارجی می باشد همیشه باید در تصادفات به فکر خونریزی داخلی بود وگرنه از نظر دور می ماند و ممکن است تشخیص داده شود.
اقدامات و کمکهای اولیه در مورد خونریزی : 1-مصدوم را از نظر شکستگی بررسی کنید و در صورت نیاز آتل بندی نمایید 2-ABCH را بررسی کرده و در صورت نیاز اکسیژن 100% به مصدوم بدهید 3-مصدوم را آرام کنید 4-شوک را با بالا بردن پا به میزان 30 سانتی متر درمان کنید مگر اینکه مشکوک به آسیب ستون فقرات باشید 5-منتظر بروز شوک باشید و به مصدوم هیچ مایعی را از راه خوراکی ندهید و در صورت استفراغ به پهلو بخوابانید 6-هر 5 دقیقه یکبار علائم حیاتی را کنترل کنید 7-مصدوم را با کنترل علائم حیاتی و دادن اکسیژن منتقل کنید 8-در صورت بروز کبودی می توان با گذاشتن یک کیسه آب گرم، بالا بردن عضو جراحت دیده و بستن باند کشی وسعت کبودی را کمتر کرد.
زخم ها : به از بین رفتن تداوم و یکپارچگی لایه های پوست و زیر جلد زخم می گویند که به دو نوع باز و بسته تقسیم می شوند زخم باز به جراحتی در پوست گفته می شود که موجب خونریزی خارجی قابل رویت گردد.
زخ بسته در اثر جراحات زیر جلدی ایجاد می شود ولی پوست پاره نشده و هیچ خونی مشاهده نمی شود.
و اغلب به صورت کبود و تورم زیر پوست مشاهده میشود.
انواع زخم باز : 1-خراشیدگی یا سائیدگی : به زخمی گفته می شود که در اثر سائیده شدن پوست ایجاد می شود و منجر به خونریزی و گاها عفونت پوست می گردد.
لبه زخم ناصاف، خونریزی جزئی، التیام با تاخیر، عمق کم و احتمال ورود میکروب به بدن از انواع زخم باز : 1-خراشیدگی یا سائیدگی : به زخمی گفته می شود که در اثر سائیده شدن پوست ایجاد می شود و منجر به خونریزی و گاها عفونت پوست می گردد.
لبه زخم ناصاف، خونریزی جزئی، التیام با تاخیر، عمق کم و احتمال ورود میکروب به بدن از مشخصات خراشیدگی است کمکهای اولیه خراشیدگی : قسمتهای سطحی زخم را با سرم شستشو و اگر در دسترس نبود، ( آب) بشوئید، اگر جسم خارجی ( شن، ماسه) در سطح زخم باشد به آرامی بشوئید و پانسمان کنید ولی اگر جسمی (چاقو، میخ، قطعات بزرگ شیشه ) در عمق زخم فرو رفته باشد به هیچ عنوان خارج نکرده و مصدوم را جهت درمان منتقل کنید.
بریدگی در اثر اجسام تیز مانند چاقو، تیغ و شیشه به وجود می آید.
مشخصات : لبه صاف و منظم، خونریزی عادی، التیام سریع، خطر ورود میکروب کم است.
کمکهای اولیه : کنترل خونریزی-لبه های زخم را به یکدیگر نزدیک کرده و شستشو و پانسمان زخم، درمان شوک، انتقال به مراکز درمانی.
3-پاره شدگی (دریدگی ) : زخمهای حاصل از بریدگی با فلزات یا شیشه دارای لبه ناصاف.
مشخصات در این نوع جراحات به بافتهای زیرین نیز آسیب می رسد و سبب خونریزی شدید می شود، لبه ناصاف و عمق زیادی دارد.
کمکهای اولیه : فشار مستقیم-کنترل خونریزی-شستشو و پانسمان گردن، اگر جسم خارجی وجود دارد بی حرکت کردن عضو و انتقال به درمانگاه.
4-کنده شدگی : تکه ای از پوست به تنهایی یا همراه عضله و بافت زیر پوست آویخته شده است و خونرسانی ندارد.
کمکهای اولیه : تمیز کردن زخم- برش آویخته شده را به جای اصلی برگردانید، کنترل خونریزی انتقال به درمانگاه.
5-سوراخ شدگی : زخمی کوچک و عمقی زیاد و معمولا خونریزی زیاد و به قسمتهای عمقی آسیب رسانده شده است.
در قسمتهای قفسه سینه و شکم می توان باعث مرگ شود و از نظر شکل ظاهری به یک طرفه (مانند سوراخ شدن با میخ) و دو طرفه ( سوراخ شدن دراثر گلوله ) تقسیم می شود.
6-قطع عضو : در کارگاههای صنعتی و کشاورزی اتفاق می افتد، خونریزی بسیار شدید است مانند قطع انگشت یا ساعد.
کمکهای اولیه : بسته به وضعیت مصدوم اگر نیاز به CPR دارد انجام شود، کنترل فشار خون و مراقبت از عضو آسیب دیده ( در کیسه پلاستیک عضو آسیب دیده قرار داده شود و به طور غیر مستقیم به روی یخ نگه داشته شود) و ارجاع عضو آسیب دیده و همراه مصدوم به مرکز درمانی.
7-له شدگی : بر اثر قرار گرفتن عضوی از بدن بین دو جسم سنگین مانند پرس ایجادمی شود.
مشخصات : دیواره زخم نامنظم، خطر ضایعات داخلی زیاد، التیام کند می باشد.
کمکهای اولیه : شوک را درمان کنید- سریعا مصدوم را با رعایت اصول ایمنی به درمانگاه برسانید.
زخم بسته : در زخمهای بسته هیچ خونی در سطح پوست مشاهده نمی شود.
شایعترین آنها کوفتگی می باشد که به علت ضربه نافذ لایه های عمیق پوست از هم جدا شه و بدون اینکه قابل مشاهده باشد مایع و خون تجمع پیدا می کند و قسمت صدمه دیده دچار تورم و درد همراه با تغییر رنگ ( آبی یا سیاه) و درد می شود.
در زخمهای باز احتمال به وجود آمدن شوک به دلیل کاهش حجم خون و یا عفونت به واسطه ورود میکروبها به بدن و استقرار در آن وجود دارد برای اینکه زخم دچار عفونت نگردد باید زخم را پس از شستشو کنترل خونریزی ضد عفونی پانسمان کرد.
تذکر : در تمامی زخمها در صورتی که خونریزی شدید باشد اولویت با کنترل خونریزی می باشد و سپس پانسمان و در صورت شوک درمان شوک و رساندن به مراکز درمانی.
پانسمان و بانداژ و آتل بندی : تعریف پانسمان : شستشو، ضد عفونی و قرار دادن پوشش حفاظتی مناسب بر روی زخم را پانسمان می گویند.
اهداف پانسمان : 1-کمک به کنترل خونریزی 2-جذب خون و ترشحات زخم 3-جلوگیری از آلودگی زخم 4-حفاظت زخم از ورود میکروب بهترین مایع شوینده و ضد عفونی کننده در دسترس آب و صابون می باشد در صورت امکان می توان از سرم نرمان سالین ( کلرور سدیم) نام برد با غلظت آن9/0 % می باشد که مشابه با میزان نمک بدن انسان است و کاملا بی ضرر می باشد، استفاده کنید.
کاربرد شستشوی زخم : شستن آلودگی ها از سطح زخم، خنک کردن زخم ناشی از سوختگی شستشو حفرات داخلی- پاک کردن زخمهای عفونی و در کلیه مواردی که منع مصرف بتادین وجود دارد می توان از کلرور سدیم 0/9 % استفاده کرد.
در صورت عدم دسترسی به سرمان نرمان سالین می توان 1 لیتر آب را به نقطه جوش برسانید و 9 گرم نمک ( یک قاشق مرباخوری) به آب نمک اضافه کنید.
مواد ضد عفونی کننده : برای ضد عفونی کردن وسایل پانسمان، دستها، زخمها.
می توان از بتادین ( پوویدون آیدین) 10% ، ساولون ( ستریمیدت) و الکل 70 درجه استفاده کرد.
بانداژ : به مجموعه اقداماتی که موجب ثابت و محکم شدن پانسمان می شود بانداژ می گویند.
اهداف بانداژ : نگه داشتن پانسمان بر روی زخم جهت برقراری فشار مستقیم در کنترل خونریزی خارجی، جلوگیری از تورم و کمک به ثابت نگه داشتن اندام و مفاصل در آتل بندی می باشد.
تذکر بسیار مهم : هرگاه عضوی را بانداژ کردید به چهار نکته حتما توجه کنید: 1-اگر فرد در انگشتان خود احساس گزگز و مورمور میکند 2-اگر احساس درد در همان موضع دارد که بتدریج بر شدت آن افزوده می شود.
3-اگر دمای نقاط پایین تر از بانداژ ( انگشتان ) افت کرده 4-اگر انگشتان دچار کبودی و تغییر رنگ متمایل به آبی (سیانوز) شده اند یعنی شما بانداژرا بقدری محکم بسته اید که گردش خون نقاط پایین تر مختل شده است سریعا بانداژ را باز کنیدو در صورت برطرف شدن علائم فوق دوباره بانداژ را انجام دهید اما حتما شل تر از قبل این کار را انجام دهید.
انواع بانداژ : باند نواری، باند سه گوش، باند کراواتی، باند نواری چسبدار و نوار چسبدار می باشد.
اصول پانسمان و بانداژ : 1-پارچه ب کار رفته برای باند بسیار تمیز و ترجیحا استریل باشد 2-قبل از پانسمان و بانداژ باید خونریزی را بند بیاورید.
3-پس از باز کردن پانسمان و بانداژ نباید بخشی از پانسمان یا بانداژ در محل زخم بر جای بماند.
4-در صورت ادامه خونریزی پس از انجام پانسمان، پانسمان قبلی خون آلود را بر ندارید بلکه به ضخامت پانسمان اضافه کنید.
5-پانسمان باید تمام زخم را بپوشاند 6-بانداژ باید به طرز مناسب بسته شود بطوریکه نه خیلی سفت که خونرسانی را قطع کند و نه خیلی شل که بر روی زخم بلغزد.
7-تمام لبه های پانسمان باید توسط بانداژ سفت گردد.
8-نوک انگشتان باید برای کنترل وضعیت جریان خون آزاد بماند.
9-بانداژ نباید به صورت حلقوی، فشارنده و با قطرکم باشد زیرا در این صورت عروق خونی را مسدود می کند 10-اعضا را در وضعیت طبیعی و بدون فشار قراردهید و نباید پس از بانداژ به مفاصل فشار زیادی وارد آید و سعی نکنید که پس از بانداژ عضو مفاصل را خم کنید.11-حتما از مصدوم درباره سفت یا شل بودن بانداژ سوال کنید.
وسایل مورد نیاز برای پانسمان و بانداژ : 1-گاز استریل 2-باند نواری 3-باند سه گوش 4-محلولهای ضد عفونی 5-پنس یا بست 6-قیچی 7-سرم استریل 8-چسب تنسو یا پلاست 9-چسب هندی پلاست 10-پنبه استریل شکستگی : هرگاه به دلیل ضربه مستقیم یا غیر مستقیم و یا نیروی ناشی از پیچ خوردگی ویا به دلیل بیماریهایی نظیر تومور استخوان و پوکی استخوان و به هر دلیل دیگری استخوان بشکند یا ترک بردارد به آن شکستگی می گویند.
شکستگی به دو نوع بسته (ساده) وباز(مرکب) تقسیم می شود که در نوع بسته زخم باز مشاهده نمی شود وممکن است همراه با جابجایی استخوان یا بدون جابجایی استخوان باشد ولی در شکستگی باز زخم به دلیل خارج شدن استخوان از پوست به وجودمی آید.
آتل بندی : به وسیله ای که جهت بی حرکت کردن اعضا آسیب دیده به کار می رود آتل می گویند که انواع آن : چوبی، سیمی، گچی، وکیوم، تجاری، بادی، کششی و ابتکاری می باشد و بسته به نوع شکستگی و امکانات موجود یکی از انواع آتل نام برده شده استفاده می شود.
چکیده CPR و حمایتهای اولیه زندگی در خردسالانچکیده CPR و حمایتهای اولیه زندگی در خردسالانچکیده CPR و حمایتهای اولیه زندگی در خردسالانچکیده CPR و حمایتهای اولیه زندگی در خردسالاناقدام- سنسن زیر یک سالسن بین 1 تا 8 سالسن 8 سال و بالاترباز کردن راه هواییعقب دادن سر و بالا کشیدن چانهعقب دادن سر و بالا کشیدن چانهعقب دادن سر و بالا کشیدن چانهخفگی با جسم خارجیکوبیدن به بین دو کتففشار شکمیفشار شکمی یا هایملیختنفس اولیه2تنفس به فاصله یک ثانیه2 تنفس به فاصله یک ثانیه2تنفس به فاصله یک ثانیهمیزان هوای دمیتا حد بالا رفتن قفسه سینهتا حد بالا رفتن قفسه سینهتا حد بالا رفتن قفسه سینهتعداد تنفس مصنوعی20 بار در دقیقه15 بار در دقیقه12 بار در دقیقهمحل لمس نبضنبض بازوئینبض کاروتیدنبض کاروتیدمحل فشار در جناغوسط جناغ، یک انگشت پائینتر از خط بین دو نوک پستان2 انگشت بالاتر از گزیفوئید یا روی خط بین دو نوک پستان2 انگشت بالاتر از گزیفوئید نیمه پائینی جناغعضو فشارنده3 یا 2 انگشتکف یک دستکف یک یا هر دو دستمیزان فشار5/2 تا 5/1 سانتی متر5/3 تا 5/2 سانتی متر5 تا 5/3 سانتی مترتعداد ماساژ120 تا 100 بار در دقیقه100 تا 80 بار در دقیقه100 تا 80 بار در دقیقهنسبت تنفس به ماساژ1 : 31 : 52 : 15 ردیفنوع صدمهروش تثبیت عضونکات مورد تاکید1شکستگی ترقوهدست وبال گردن (درصورت وجود مشکلات تنفسی استفاده از روش ثابت کردن به صورت 8صدمات وارده به قفسه سینه را بررسی کنید.2شکستگی هر دو ترقوه راست و چپاستفاده از روش 8 ارزیابی تنفسی مصدومدر قسمت زیر بغل ها جهت پیشگیری از انسداد سیستم گردش خون در هنگام استفاده از روش 8 از پد استفاده کنید3شکستگی استخوان کتفدست وبال گردنصدمات وارده به قفسه سینه را بررسی کنید4در رفتگی شانه یا شکستگی قسمت فوقانی بازوثابت کردن دست با قرار دادن بالش یا پتو به طوری که فضای خالی آن پر گردد.بدون تغییر دادن وضعیت مصدوم عضو را ثابت کنید در تغییر وضعیت تلاش نکنید.ردیفنوع صدمهروش تثبیت عضونکات مورد تاکید5صدمات وارده را ب ناحیه آرنج شکستگی قسمت پایینی استخوان بازو شکستگی در رفتگی آرنجدر حالتی که نبض احساس شود: 90 درجه یا بیشتر از 90 درجه و یا کمتر از 90 درجه در حالت بدون نبض: الف: ایجاد یک تغییر مناسب یا شکستگی دست تا زمانی که یک نبض خوب در مچ دست احساس شود و سپس بانداژ عضو انجام شود.در شکستگی آرنج به غیر از مواردی که نبض مچ دست احساس نمی شود نباید زاویه شکستگی را تغییر دهیم.6شکستگی ساعدبا استفاده از آتل استراحت دادن به دست در وضعیت انتخابی و مناسب استفاده از چوبهای مخصوص آتل و یا آتل بادی برای ثابت نگهداشتن ساعد و مچ استفاده از بانداژ و دست وبال گردن7شکستگی ناحیه دستبا استفاده از آتل دست در حالت استراحت قرارگیرد استفاده از چوبهای مخصوص آتل بطوری که آرنج را شامل نشود دست وبال گردندست باید در وضعیت خود آتل بندی گردد اگر صدمه محدود به دست باشد نیازی نیست که آتل آرنج را در برگیرد.8شکستگی انگشتانقراردادن عضو شکسته شده در حالت استراحتجهت ثابت کردن انگشت نباید چسب یا باند را بصورت ایره ای مدور بست زیرا احتمال تورم در ناحیه می باشد و در نتیجه خون ناحیه را مختل می نماید.ردیفنوع صدمهروش تثبیت عضونکات مورد تاکید9شکستگی در قسمت پایینی استخوان ران صدمات وارده و یا دررفتگی استخوان زانوالف)در صورتی که شکستگی در زانو قرار داشته باشد وزانو به حالت خمیده باشد.
1-استفاده از آتل: 2-دو عدد آتل چوبی و باند سه گوش 3-استفاده از بانداژ بهره گیری از پتو دو قسمت زیر استخوان شکسته شده و ثابت کردن آن با باند سه گوش ب)در صورتی که زانو مستقیم باشد 1-استفاده از آتل: دو عدد آتل چوبی 2-استفاده از بانداژ : بوسیله 4 عدد باند سه گوش ج)در وضعیت خمیده بودن زانو: مانند شکستگی انتهای استخوان ران برخورد شود.به هیچ عنوان عضو شکسته شده را تغییر وضعیت ندهید بخصوص اگر زانو به طور مستقیم قرار گرفته باشد از رسیدن صدمه بیشتر به سرخرگ رانی پیشگیری می کنید قانون بسیار مهم در هر شکستگی : نبض را در قسمت پایین محل صدمه کنترل کنید به هیچ عنوان وضعیت زانو را تغییر ندهید.
مصدوم را به سرعت به مرکز انتقال ندهید بخاطر داشته باشید که صدمه وارده به سرخرگ رانی ممکن است منجر به قطع عضو پا گردد10صدمات وارده به پااستفاده از آتل : استفاده از پتو و یا بالش و باند سه گوش مانند مورد شکستگی در قوزک پاردیفنوع صدمهروش تثبیت عضونکات مورد تاکید11شکستگی در قوزک پا(شکستگی یا پیچ خوردگی)استفاده از آتل: استفاده از پتو و یا باند سه گوش استفاده از باند سه گوش بر روی پوتین یا کفش بسته می شود.در صورتیکه صدمات وارده به قوزک پا همراه با درد، تورم ویا بی حرکتی به دلیل وزن زیاد باشد سریعا مصدوم را به مرکز درمان انتقال دهید12شکستگی استخوان لگن در زمانی که مصدوم دچار شوک شدید شده باشد در زمانی که شوک وجود ندارد1-استفاده از لباسهای ضد شوک 2-استفاده از تخته ستون فقراتعلائم حیاتی را کنترل کنید به حساسیت ناحیه شکم و تشخیص احتمالی خونریزی داخلی توجه داشته باشید.
در صورت نیاز سرم را تزریقی را آغاز کنید در حالت شوک قسمت انتهای بدن را با تخته ستون فقرات فقط به اندازه 25 سانتی متر بالا ببرید.
در صورت موجود بودن لباسهای ضد شوک از این وسیله استفاده نمایید.