نامگذاری خاکها
روش طبقه بندی خاک ،مرکب و تقسیم کردن خاکهای مختلف دارای خواص مشابه و یکسان به گروههایی براساس کاربردشان است. اکثر روشهای طبقه بندی خاک از خواص ساده ای چون دانه بندی وپلاستیسیته (خاصیت خمیری) استفاده می کنند. تقسیم خاک به دو روش آشتو یا آشو ASSHTO و یونیفاید (متحده)انجام می شود.
(آشتو مربوط به انجمن راه سازی آمریکا ) (یونیفاید برای مهندسی عمران)
در طبقه بندی آشتو خاک به 8 گروه تقسیم می شود:
درشت دانه
A-1
A-3
A-2
A-2-4
A-2-5
A-1-a
A-1-b
A-2-6
A-2-7
ریز دانه
A-4
A-5
A-6
A-7
A-7-5
A-7-6
وگروه هشتم (A-8) که خاکهای نباتی می باشد
در طبقه بندی روش آشو معیار ریز یا درشت دانه بودن یک خاک با استفاده از رابطه زیر محاسبه می شود
P.NO.200 ریز دانه
P.NO.200 درشت دانه
جهت ارزیابی خاک در زیر اساس راهها شاخص گروه به صورت زیر تعریف می شود:
GI=(F-35)[0.2+0.005(LL-40)]+0.01(F-15)(PI-10) شاخص(اندیس) گروه
F=درصد عبوری از الک نمره 200F
شاخص گروه عددی همواره بزرگتر یا مساوی صفر است وبه صورت صحیح یعنی اگر شاخص گروه منفی باشد صفر ذکر می شود و اگر اعشاری باشد به نزدیکترین عدد گرد می شود(مثلا 3.4 به 3 و3.5 به 4 )
تذکر1 ) شاخص گروه برای خاکهای A-1-a وA-1-b وA-2-4وA-3 وA-2-5 صفر می باشد و برای گروههای A-2-6 و A-2-7ازقسمت دوم فرمول یعنی ( 0.01(F-15)(PI-10 استفاده می کنیم و برای بقیه خاکها از کل فرمول استفاده می کنیم.
شاخص گروه با کیفیت خاک نسبت عکس دارد.
طبقه بندی خاک به روش یونیفاید
در روش یونیفاید معیارعبوری از الک نمره 200 می باشد چنانچه خاکی داشته باشیم که
1- P.NO.200<50% خاک درشت دانه (یعنی بیشتر از 50% از الک نمره 200 گذشته است)
2- P.NO.200 خاک ریز دانه( یعنی کمتر از 50% از الک نمره 200 گذشته است)
خاک درشت دانه
(( S ))ماسه (( G )) شن یا گراویل
P.NO.200<5%
SWیا SP
GW یا GP
پسوندw = یعنی خوب دانه بندی شده پسوندp = یعنی بد دانه بندی شده
فرق گراویل و ماسه P.NO.4
P.NO.4
شن
ماسه CU
چنانچه هردو شرط فوق به طور همزمان برقرار باشد خاک خوب دانه بندی شده می باشد و اگر یکی از شروط ارضا نگردد خاک بد دانه بندی شده است.
SW-SC
SW-SM
SP-SC
SP-SM
GW-GC
GW-GM
GP-GC
GP-GM
نامگذاری مضاعف است اگر
M پسوند سیلت
C پسوند رس
GC-GM
SC-SM
برای تشخیص این که خاک دارای پسوند C یا M می باشد بایستی PI خاک را با معادله خط A=PI=0.73(LL-20) است مقایسه کرده اگر PI خاک از PL معادله بیشترشود پسوند C و اگر کمتر شود پسوند M می گیرد.
اگر P.NO.200>12%
خاک ریز دانه
C رس
M سیلت
O آلی
CL
CH
ML
MH
OL
OH
اندیس H یعنی حد روانی بالا
اندیس L یعنی حد روانی پایین
برای رس یا سیلت بودن حالت بالا نیز باید از معادله خط A استفاده کرد.
پسوند H
پسوند L
خاک از نوع آلی اگر 50%LL و
LL1 = خاک خشک شده در گرمخانه
LL2= خاک خشک نشده یا طبیعی
GC-GM
SC-SM
در خاکهای درشت دانه داریم که :
P.NO.200>12%
4
CL-ML
در خاکهای ریز دانه داریم :
4
مثال2-1 ) اگر در خاکی درصد گذرنده از الک نمره 200 برابر 86% و حد روانی و حد خمیری به ترتیب برابر 74% و25% باشد مطلوبست نام گذاری خاک به روش یونیفاید؟
C یاM
P.NO.200=86%>50
0.73(LL-20)=39.42=PIمعادله 74-25=49%=PIخاک
PIخاک ازPIمعادله بیشتر است در نتیجه خاک رس است وچون پس نام خاک CH است