دانلود تحقیق پرورش ماهی

رشد ماهیها : رشد ماهیان و عواملی که روند رشد تحت تأثیر آنهاست برای پرورش دهنده ماهی ، در درجه اول اهمیت قرار دارند ، زیرا حداکثر رشد ماهی در حداقل مدت زمان با حداقل مقدار غذا ، هدف اصلی اوست.

ماهی جانوری خونسرد است و جهت حفظ درجه حرارت بدن خود ، مجبور به صرف انرژی نیست ، بدین لحاظ ، یک ماهی نسبت به یک جانور خونگرم ، از لحاظ تبدیل مواد غذایی به پروتئین بدن ، از کارآیی و استعداد بیشتری برخوردار است.

تغذیه ماهیان انرژی مورد نیاز ماهی از غذا تأمین میشود ، بهر حال این انرژی در اصل از خورشید تولید می شود .

انرژی خورشید به وسیله گیاهانی که برای ساختن کربوئیدرات ها، انرژی مصرف می نمایند، به غذا تبدیل می گردد.

جانوران این گیاهان را خورده و انرژی ذخیره شده را جهت انجام فعالیت های خود مورد استفاده قرار می دهند ، بنابراین گیاهان بعنوان تولیدکنندگان اولیه مواد غذایی شناخته شده اند ، که این مواد به صور دیگر تبدیل می گردد و سپس در اختیار ماهیان قرار می گیرد.

در زیر بطور فشرده نیازهای غذایی ماهیان مورد اشاره قرار می گیرد.

ترکیبات معدنی ماهیان از مواد معدنی بیشماری استفاده می نمایند که عناصر ذیل ضرورت بیشتری برای آنان دارد که عبارتند از : کلسیم ، فسفر ، سدیم ، مولیبدن ، کلر، منیزیم، آهن، سلینیوم، ید، منگنز، مس، کبالت و روی که عوامل یاد شده از طریق محصولات جنبی کشتارگاهها همچون پودر ماهی در اختیار ماهیان قرار می گیرد.

ترکیبات آلی که خود شامل مواد زیر هستند: پروتئین ها پروتئین ها ترکیبات آلی پیچیده ای هستند که از واحدهای اسید آمینه ساخته شده اند و از طریق اسیدهای دیواره روده به داخل خون جذب و یا جهت تولید انرژی می سوزند.

منابع گیاهی و غالباً حیوانی در تأمین پروتئین مصرفی ، در جیره غذایی مصرفی ، تغذیه مصنوعی پرورش دهندگان گنجانده می شود.

چربیها این مواد از واحدهای اصلی به نام اسیدهای چرب تشکیل می شوند .

اطلاعات در مورد جزئیات نیاز ماهی به چربی در دست نیست، لذا در غذاهای ویژه مصنوعی اهمیتشان در درجه دوم قرار دارد.

ئیدرات های کربن این مواد شامل گروه وسیعی از مواد شامل قندها، نشاسته ها و سلولز هستند، ساده ترین ئیدرات های کربن، قندها و پیچیده ترین آنها پلی ساکاریدها است .

این مواد غالباً در تغذیه مصنوعی ماهیانی به کار می رود که از طریق آنزیم آمیلاز، قادر به بهره وری از محصولات گیاهی هستند.

ویتامینها : برای سلامت ماهی ضروری و شامل دو دسته اند: 1)محلول در آب که شامل موارد زیر هستند: الف) تیامین که در غلات و حبوبات و سبزیجات و خمیرترش (Yeast) و بافت حیوانی یافت می شود و کمبود آن باعث کمی رشد و تشنج ها است.

ب) پیریدوکسین، که در خمیر ترش، غلات وحبوبات موجود است و کمبود آن کم خونی ماهی را به دنبال دارد.

ج) اسید اسکوربیک که در سبزیجات و بافت حیوانی موجود و کمبود آن باعث خونریزی بافتها می شود.

2)محلول در چربی که خود شامل ویتامین های A-D- KوE میباشد: الف) ویتامین A در روغن ماهی موجود و از طریق گنجاندن پودر ماهی در جیره غذایی تأمین می شود.

ب) ویتامینD از طریق تأثیر نور ماوراء بنفش در پوست ماهی ساخته می شود و کمبود آن اختلال در فرآیند استخوان سازی را باعث می شود.

ج) ویتامین E و K در بافت گیاهی و سبزیجات موجود و کمبود آنان باعث کم خونی و اختلال در انعقاد خون می گردد.

عوامل زیر نیز در رشد ماهیان آب شیرین از اهمیت برخوردارند : چه در آب شیرین و چه شور ماهی بدلیل خونسرد بودن ، میزان فعالیت بدنش با افزایش حرارت بسرعت زیاد می شود، لذا هرچه درجه حرارت بیشتر، انرژی بیشتری مورد نیاز ماهی است .

بطور معمول در نقاط گرمسیر نسبت به نقاط سردسیر رشد ماهیان آب شیرین بیشتر است.

جریان آب: ماهیان آب شیرین در صورتیکه در آبی با جریانی سریع نگهداری شوند، نسبت به موقعیکه در یک استخر بسر می برند، مجبور هستند که برای شنا کردن و موضعگیری در مقابل جریان آب ، انرژی بیشتری مصرف نمایند.

اندازه بدن : میزان سوخت و ساز یک ماهی کوچک بالاتر از میزان مزبور در یک ماهی بزرگ است .

بنابراین در عرصه تکثیر و پرورش آبزیان، عملاً معلوم شده که ماهی کوچک ، برحسب واحد وزن بدن به غذای بیشتر نیاز دارد.

سایر عوامل: افزایش مستمر و ممتد فعالیت بدنی یا سوخت و ساز ، نیاز به انرژی یک ماهی را ترقی می­دهد.

اینگونه افزایش عمدتاً نتیجه عواملی هستند که به عوامل فشار مشهورند که شامل ازدحام ، سطوح پائین اکسیژن ، آلودگی ، میزان های آمونیاک ، همگی عوامل فشار موجود در عرصه تکثیر و پرورش محسوب می­گردند که میزان نیاز به انرژی را افزایش داده و قادرند بطور نامطلوبی بر میزان رشد تأثیر بگذارند.

استحصال تخم و بچه ماهی: در صنعت تکثیر و پرورش آبزیان ، واژه تخم یا بچه ماهی به مراحل جوانی حیوان مورد استفاده جهت ماهیدار نمودن استخرهای پرورش ماهی اطلاق می­گردد.

تهیه و تأمین بچه ماهی در زمینه پرورش ماهیان تحت تأثیر وجود اختلافی مهم بین رفتار تخم ریزی گونه های مختلف ماهیان قرار دارد.

به عبارت دیگر برخی از انواع ماهیان آب شیرین از روی میل در استخرهای پرورش ماهی تخم­ریزی می­کنند و تأمین تخم به راحتی صورت می­گیرد و برخی در کارگاه تخم ریزی می­کنند.

بهترین نوع ماهی شناخته شده که به سهولت در استخر تخم­ریزی می­نمایند ، ماهی تیلاپیا است.

نوع دیگری از سیستم تکثیر ماهیانی که در آب شیرین استخرها به حد بلوغ و تخم­ریزی و بهره­برداری می­رسد ماهی قزل­آلا است.

البته وجه تمایز آن با ماهیان دیگر آب شیرین ، در استفاده از استخرهای بتونی بوده که ویژه اینگونه ماهیان است.

در صورت عدم استفاده از این گونه استخرها لازم است در شرایط حوضچه تخم­ریزی ماهیان قزل­آلای مولد از استخر برداشته و با استفاده از دست ، از طریق وارد آوردن فشار بر روی بدن ماهی تخم کشی صورت و سپس تخمهای بارور شده را به خارج از حوضچه ( استخرهای غیربتونی ) هدایت کرد.

آب: منشاء آب شیرین جهت پرورش ماهیان، بارندگی است که با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی محل تغییر می­کند.

چشمه­ها و چاهها در اثر نفوذ آب باران در زمین بوجود آمده­اند که جهت پرورش و تکثیر ماهیان مورد بهره­برداری قرار می­گیرند.

گاهی نیز از هرز آبهای جمع شده در زمینهای شیب­دار با منشاء باران در تکثیر و پرورش استفاده می­گردد.

مردابها، دریاچه­ها و رودخانه­ها منابع ذخیره هرز آبها هستند.

برای یک استخر پرورش ماهی ، نیازمند یک مقدار آب اولیه جهت آبگیری متناسب با حجم مورد نیاز استخر هستیم.

مقدار آب مورد نیاز برای پرورش ماهی در آبهای شیرین از مجموع عوامل زیر تعیین می­گردد: الف) حجم استخر در شروع دوره پرورش ماهی ب ) تلفات نفوذی در طول دوره پرورش ماهی ج ) تلفات تبخیری در طول دوره پرورش ماهی در صورتیکه کل آب شیرین مورد استفاده جهت پر کردن استخر در مواقعی از سال برای تأمین آب استخر کافی نباشد، ساختن یک مخزن ذخیره آب، پرورش دهندگان را قادر خواهد ساخت تا در مواقع پر آبی ، آب را جهت زمان خشکسالی و کم آبی ذخیره و استفاده نمایند.

اگر استخر به شکل مربع مستطیل باشد با در هم ضرب کردن دو ضلع و ارتفاع کل آب مورد نیاز برآورد می­شود.

ارتفاع × عرض × طول که تعیین ارتفاع از طریق تخمین میانگین عمق آب صورت می­گیرد که بصورت ارتفاعات مختلف سطح استخرقابل استحصال است.

در صورتیکه کل آب شیرین مورد استفاده جهت پر کردن استخر در مواقعی از سال برای تأمین آب استخر کافی نباشد، ساختن یک مخزن ذخیره آب، پرورش دهندگان را قادر خواهد ساخت تا در مواقع پر آبی ، آب را جهت زمان خشکسالی و کم آبی ذخیره و استفاده نمایند.

اگر استخر به شکل مربع مستطیل باشد با در هم ضرب کردن دو ضلع و ارتفاع کل آب مورد نیاز برآورد میشود.

ارتـفاع × عــرض × طــول کــه تـعــیین ارتــفاع از طــریــق تـخـمین میانگین عمق آب صورت میگیرد که بصورت ارتفاعات مختلف سطح استخرقابل استحصال است.

کارگاههای پرورش ماهی: میزان مرگ و میر جمعیت ماهیان موجود در استخر است.

ورود آب به استخر از طریق یک ورودی تحت کنترل انجام میگیرد که هدف از آن تأمین جریان مرتب و قابل تنظیم آب ممانعت از فرار ماهیان و جلوگیری از ورود گونههای نامطلوب به داخل استخر میباشد.

ایـن آب از طـریق یـک خروجی قابل کنترل به نام مانک (Monk) از استخر خارج میگردد و به تولید کننده امکان میدهد که هرگونه لایه آب موجود در کف استخر را که احتمالاً کیفیت آن پایین آمده و بایستی با آب تازه تعویض گردد را تخلیه سازد.

دستورالعملهای عمومی در رویه پرورش ماهیان آبهای شیرین: در این خصوص پرورش دهندگان ماهی میتوانند از محیطهای آبی و تسهیلاتی استفاده کنند که برای پرورش کپور و دیگر گونههای ماهی آبهای شیرین مناسبترند ، تا برای ماهیان قزلآلا، و فنون این کار در حال حاضر کاملا مرسوم و رایج است.

ایجاد استخرهای ماهی در اصل رویهای از آبزدایی و کنترل منظم مناطق باتلاقی با استفاده از سدهای ساده که به تدریج استخرهایی مناسب تولید ماهی در کنار آن ایجادشد، ریشه گرفته است.

از لحاظ فنی کلیه گونههای ماهی آب شیرین را میتوان پرورش داد و این بسته به انتخاب بازار است.

در ذیل برخی از مسایلی که در رویههای پرورش و تکثیر ماهیان آب شیرین باید بدانها توجه داشت مد نظر قرار میگیرد: ضد عفونی استخر : استخرها که در اندازههای متفاوتی هستند ( از 100 متر مربع برای تخمریزی گرفته تا بیش از 10 هکتار برای پرورش ماهیان استخرهای نمونه یا در زمین حفر میشوند و یا بوسیله پشتههای خاکی ساخته میشوند که در هر حال باید قابل زهکشی باشند و این کار معمولاً بوسیله سیستم ( مانک ) صورت میگیرد .

بهترین و ارزانترین روش ضد عفونی استخرها خنگ گذاشتن و به آیش در آوردن آن است.

تخمریزی: بطور معمول ماهیان آب شیرین در دمای حدود 22 درجه سانتیگراد تخم ریزی میکند و استخرهای تخمریزی در آغاز ماه مه ، هنگامی که حرارت آب به سرعت زیاد میشود ، آماده میگردند .

در استخرها بذر علف افشانده میشود یا گیاهان دیگر امکان رویش مییابند ، بطوری که رستنیهای مناسب موجود باشد ، تا تخمها به آنها بچسبند.

استخرها در اکثر اوقات سال ، خـالی هستند امـا درست قـبل از تخمریزی از آب پر میشوند و فرصت گرم شدن مییابند.

آنها تنها وقتی مورد استفاده قرار میگیرند که درجه حرارت آبشان بالای 18 درجه سانتیگراد باقی بماند .

ماهیهای تولید مثل کننده آب شیرین در دستههایی شامل 2 نر و یک ماده انتخاب میشوند.

نرها به سادگی شناسایی میشوند.

به این ترتیب که وقتی که حفره شکمی آنها به آرامی فشار داده شود، اسپرم از منفذ آن خارج میشود.

مادهها در این زمان به واسطه حفره شکمی متورم و منفذهای برجسته قابل تشخیصاند ماهی کپور معمولاً در 4 سالگی بالغ میشود ، گر چه نرهای آن میتوانند زودتر بالغ شوند.

دستههای ماهیان بلافاصله بعد از آبگیری استخر ، وارد آن میشوند و تخمریزی بعد از حدود 36 ساعت صورت میگیرد.

مادهها روی گیاهان مرکز استخر تخم میریزند و هر ماهی حدود 000ر100 تخم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدن تولید میکند.

ماهیهای تولید مثل کننده را پس از تخمریزی بلافاصله از استخر بیرون میآورند تا تخمها را نخورند.

مراحل لاروی : معمولاً تخم ماهیان آب شیرین از جمله کپور پس از گذشت 100 "درجه روز" (یعنی 4 روز در دمای 25 درجه سانتیگراد) سرباز میکند.

لاروها به طول 5 میلیمتر هستند و تنها یک کیسه غذایی کوچک با خود همراه دارند.

هنگام آماده سازی استخر تخمریزی یا نزدیک به این زمان ، استخرهای نوزاد پروری بزرگتر از استخرهای تخمریزی هستند و باید حدود 2/1 متر عمق داشته باشند.

این استخرها اختصاصاً برای تولید لارو بکار میروند و باید تنها حاوی مواد غذایی در چنان اندازه و کیفیتی باشند کـه مـناسب تـغذیه لاروهـا بـاشند.

بـرای پرورش پلانکتونهای حیوانی غذایی در استخرها کود آلی یا شیمیایی میپاشند.

انتخاب بین کودهای آلی و غیر آلی صورت میگیرد و کودهای آلی طبیعی مورد استفاده معمولاً از کودهای حیوانی نظیر کود گاو یا اسب هستند .

این مواد را میتوان به میزان 1 کیلوگرم در متر مربع بصورت جامد یا مایع ، ترجیحاً در حالت تجزیه کامل که سطح آمونیم به حداقل میرسد بکار گرفت.

( سطح آمونیم بسته به طبیعت خاک استخر و سطح موجود مواد تغذیهای در استخر کاملاً متغیر است).

هنگام کودپاشی دقت زیادی باید مبذول داشت تا کود بیش از حد افزوده نشود و حالت بیاکسیژنی رخ ندهد.

به جای کوددهی گسترده و یک جا، چه بهتر که این کار طی چندین نوبت هر چند هفته یک بار در طول تابستان صورت گیرد.

کودهای غیر آلی را میتوان به جای کود آلی بکار برد.

کودهای آلی مواد تغذیهای جلبکی را در سطح قابل پیشبینیتری فراهم مینمایند.

در استخرهای عادی که دارای مقدار مناسبی خاک در کف هستند ، احتمال دارد که فسفر ، مواد مغذی را محدود کند که برای جلوگیری از این وضع ، از سوپر فسفاتها استفاده میگردد.

شکل رایجتر کودپاشی ، استفاده از ترکیب نیتروژن، فسفر و پتاسیم به نسبت 10÷10 ÷ 10 به میزان 10 کیلوگرم در هکتار ، کمی دیرتر در سال میتوان بکار گرفت.

پس از آنکه کود آلی یا شیمیایی افزوده شد و پلانکتون کافی در استخر بوجود آمد لاروهای تازه سر از تخم درآورده به آن وارد میشوند.

رشد در این زمان سریع است و لاروها را باید به منظور جلوگیری از کاهش میزان رشد که در اثر ازدحام بیرویه ایجاد میشود ، پراکنده و کم جمعیت کرد.

بطور معمول لاروها را برای بقیه فصل در استخر نگاه میدارند.

همچنین ممکن است در صورت کند بودن میزان رشد ( که از طریق نمونه برداری با تور کنترل میشود) ، از تغذیه کمکی استفاده گردد.

در صورتیکه درجه حرارت مناسب باشد، ممکن است ماهیان کلیه غذاهایی را که بطور طبیعی تولید شده مصرف کنند.

غذاهای گندلهای شکل که توسط کارخانجات تجارتی تولید میشوند معمول ترین غذای ماهیان آب شیرین از جمله کپور هستند.

این مواد از لحاظ غذایی متناسب با نیازهای ماهی ساخته شدهاند و میتوان آن را با دست به آنها داد، یا به کمک ابزار اتوماتیک یا تغذیه کنندهها مورد استفاده قرار داد.

در صورتیکه هوا به اندازه کافی گرم باشد میتوان بطور واقعبینانه انتظار داشت که تا پایان تابستان وزن ماهیان 50 تا 100 گرم باشد.

در اینجا باید بر اهمیت بالا بودن دمای محیط تأکید کرد، زیرا پایین بودن درجه حرارت سبب میشود که آهنگ رشد کند یا نابود گردد.

حداقل دما برای رشد مناسب ، 18 درجه سانتیگراد است، در حالی که دمای 25-23 درجه سانتیگراد ایدهآلی را برای تبدیلات غذایی و رشد بوجود میآورد.

اهمیت درجه حرارت به قدری است که استفاده از صفحات خورشیدی ، تونلهای پلی تینی گلکاری شده یا ایجاد پوشش بر روی استخر ، به منظور افزایش درجه حرارت برای بالا بردن آهنگ رشد ، باز هم اقتصادی و بصرفه است.

کنترل بیماری: کنترل بیماری تا حد زیاد مسئلهای است مربوط به بهداشت استخر.

استخرها حتیالامکان باید در طول زمستان ، خشک نگه داشته شوند و با آهک زنده ، فرمالین یا سود سوزآور ضد عفونی گردند.

ماهیان تولید مثل کننده همیشه باید از بچه ماهیها و ماهیان در حال رشد بزرگتر و جدا نگاه داشته شوند.

ماهیان باید بخاطر انگلها یا سایر علائم بیماری بطور مکرر در فصل رشد و ترجیحاً حداقل ماهی یک بار بطور کامل معاینه شوند و اگر بیماری آنان محرز گردید، سریع و بطور موثر درمان شوند.

دقت در انتخاب ماهیان تولید مثل کننده اهمیت فراوانی دارد تا در درجه اول موجب انتقال بیماری به مزرعه نشوند.

کنترل شکارچیان : کنترل شکارچیان ( عمدتاً پرندگان و حشرات آبزی) ، بیشتر با پیشگیری از ورود آنان تا نابود ساختن آنها باید فراهم گردد.

گرین هاوسها واقعاً در مقابل شکارچی مقاوم هستند.

مسئله عمده دیگر بویژه در اواخر فصل که گرمای آب بیشتر و محصول ماهی موجود در آب بالاست.

آلودگی استخر بوسیله خود ماهیان میباشد.

در این حالت اکسیژن مورد نیاز ضایعات دفع شده از ماهی ، و همچنین مصرف اکسیژن توسط ماهیان در حال رشد ، سبب کاهش میزان اکسیژن محیط میگردد.

برای مقابله با این موضوع میتوان آب را در طول شب که میزان اکسیژن در پایینترین حد خود است ، هوا داد ، یا آب آن را بطور دائم عوض کرد، گرچه مورد اخیر با اتلاف حرارت آب همراه است.

ایجاد چرخه آکواریم، بدون نیاز به ماهی وقتی که یک آکواریم جدید را نصب می کنید، مهمترین مرحله ای که قابل بحث است معروف به چرخه و سیکل آکواریم می باشد.

اولین دوره ( که حدود 4 الی 6 هفته طول می کشد )، زمانی است که کلونی باکتریهای مفید شروع به رشد می کنند و به پروسه تجزیه مواد زائد تولید شده بوسیله آبزیان، کمک می نمایند.

در طول چرخه آکواریم، سموم - بیشتر آمونیاک و نیتریت - به میزان بالایی افزایش می یابند تا زمانی که کلونی باکترهای مفید به حد کافی برای تجزیه آنها رشد کنند.

از هنگامی که وجود زباله ها و مواد دفعی ماهی ها به عنوان نقطه آغازین چرخه آکواریم به حساب می آمد، بطور سنتی چرخه را به این نحو آغاز می کردند که تعدادی ماهی مقاوم و قوی (مانندZebra Danios) را به آکواریم می افزودند و اجازه می دادند که مواد دفعی آنها چرخه آکواریم را برقرار کنند.

این متد براستی مؤثر است، هرچند که این سموم حتی برای ماهی های مقاوم هم بسیار استرس زا هستند.

آمونیاک سمی است بسیار قوی و اثر آن بر روی دستگاه تنفس ماهی ها را می توان با اثر شامپویی که به چشم انسان وارد می شود مقایسه کرد - می سوزاند!

- حتی بدتر از این، سبب پایداری آسیب بافتهایی می شود که در تنفس ماهی نقش دارند.

این آسیب ها بقدری جدی هستند که ممکن است باعث مرگ ماهیها شوند و حتی اگر برخی از آنها بتوانند این وضعیت را تحمل کنند، طول عمر آنها بسیار کاهش خواهد یافت و اغلب بجای اینکه 3 تا 10 سال عمر مفید داشته باشند، ظرف چند ماه می میرند.

در بسیاری از موارد، مردم برای شروع کار و در آکواریمی که تازه آنرا به کار انداخته اند برخی از ماهیانی را انتخاب می کنند که اصلاً تمایلی به قرار گرفتن در چنین محیط به اصطلاح صفر کیلومتری را ندارند.

آنها این ماهی ها را می خرند فقط به خاطر اینکه کسی به آنها گفته این ماهی ها برای شروع چرخه خوب هستند؛ اگر واقعاً اینطور باشد!!!

در سالهای اخیر، اکنون که اطلاعات بیشتری در مورد شیمی و بیولوژی ماهی های آکواریمی دریافتیم، به این تشخیص رسیده ایم که تنها عامل لازم برای انجام شدن چرخه ابتدایی، مواد دفعی ماهی ها نیست، بلکه خود آمونیاک است.

بنابراین به این نکته می رسیم که از خود درباره ضرورت قرار دادن ماهی های ضعیفمان در معرض عذاب و شکنجه ای که در بالا شرح آن رفت، سؤال کنیم.

خوشحالم از این که باید بگویم جواب اینست: واقعاً ضرورتی ندارد.

روند رشد در چرخه آکواریم روشی است که به (Fishless Cycling) یعنی چرخه فاقد ماهی معروف است.

این روش بیشتر از روش سنتی، انسانی بنظر می رسد چرا که - همانطور که از نامش پیداست - در آن از ماهی استفاده نمی شود.

انجام آن بسیار ساده است و من چرخه آکواریم های بسیاری را به این روش برقرار کردم و از نتایج آن بسیار راضی و خشنودم.

چرخه آکواریم در زمان طبیعی خودش انجام می شود و شما واقعاً نمی توانید آن پروسه را به اجبار بوجود آورید.

اگرچه من در تجربیاتم روش برقراری چرخه بدون وجود ماهی را بسیار سریعتر از روش سنتی یافتم.

آکواریم 100 لیتری من که چرخه آن با روش سنتی برقرار شده بود شش هفته کامل طول کشید.

در حالی که با این متد به نتایج زیر دست یافتم: آکواریم 40 لیتری (10گالن ) - بدون گیاه هفت روز آکواریم 70 لیتری (18گالن )- گیاهدار 2 هفته آکواریم 23 لیتری ( 6 گالن )- گیاهدار 10 روز آکواریم 23 لیتری ( 6 گالن ) - بدون گیاه 3 هفته این متد چطور کار می کند ؟

تنها به دو چیز احتیاج دارید: منبعی از آمونیاک و کیت آزمایش برای ترکیبات نیتروژن.

شما یک کیت برای آزمایش آمونیاک نیاز دارید و یکی برای نیتریت.

داشتن یک کیت برای نیترات نیز می تواند بخوبی کمک کننده باشد، اما من دریافتم که همان دو کیت اول برای ایجاد این چرخه مهمتر و کافی است.

( دقت کنید که دو اسم نیتریت و نیترات با وجود شباهت زیادی که به هم دارند، دو فاکتور متفاوت می باشند که نقش آنها در چرخه نیتروژن و آسیبی که به ماهی ها وارد می کنند کاملاً متفاوت است.

) این کیت های آزمایش را در بازار و نیز از فروشگاه های اینترنتی می توان خریداری کرد یا از فروشگاه های ماهی و یا حتی از سوپرمارکت های زنجیره ای تهیه کرد.

( بستگی به محل زندگی شما دارد ).

بسیار خوب است که یک پیمانه درجه بندی شده برای اندازه گیری مقدار آمونیاکی که اضافه می کنید داشته باشید و همینطور تمام وسایلی که در نهایت برای تعویض آب به آنها نیاز دارید.

برخی از مردم، مانند خود من، ترجیح می دهند برای انجام این چرخه از محصولات تجاری استفاده کنند و برخی نیز فکر می کنند که این محصولات فقط عامل هدر دادن پول است.

اینها همه عقاید شخصی است و شما بطور قطع می توانید چرخه را بدون استفاده از باکتری های بسته بندی شده در بطری های تجاری هم ایجاد کنید چرا که آنها همه جا هستند، حتی بطور معلق در هوا.

اگر شما یک آکواریم دیگر که قبلاً نصب شده باشد در دسترس خود دارید، استفاده از شن های آن می تواند در ایجاد چرخه بسیار کمک کننده باشد.این شن ها را در داخل یک جوراب یا جوراب شلواری قرار دهید و سر آنرا گره بزنید، سپس آنرا ته آکواریم جدیدی که بکار انداختید بگذارید تا اینکه بخوبی با باکتریهای عالی بذرپاشی شود.

همچنین مقداری آب تمیز از آکواریم قدیمی به آکوراریم جدید اضافه کنید که به ایجاد چرخه کمک می نماید.

حقه دیگری که می توانید بکار ببرید این است که فیلتر آکواریم جدید را برای یک هفته در آکواریم قدیمی قرار دهید و بعد به آکواریم جدید منتقل نمایید.

یا اینکه بسادگی لوازم فیلتر جدید را برای یک هفته در آکواریم قدیمی قرار دهید و بعد آنرا در فیلتر مناسب قرار داده و قبل از شروع چرخه در آکواریم جدید بگذارید.اگر هم که این آکواریم جدید اولین آکواریم شماست و دسترسی به آکواریم قدیمی نیز ندارید، اصلاً نگران نباشید، چرا که باز هم می توانید از روش چرخه بدون ماهی استفاده کنید.

بسیار خوب، دکوراسیون را قرار دادید و آکواریم را پر نمودید، فیلتر هم بخوبی بکار خود مشغول است.

دمای آب را به اندازه 30 تا 32 درجه بالا ببرید .

این عمل به سرعت چرخه کمک می نماید.

اما نیاز نیست که شما صبر کنید تا دما به این حد برسد و بعد آمونیاک را اضافه کنید .

این کار را بعد از پر کردن آکواریم ، هر زمان که خواستید می توانید انجام دهید.

اگر می خواهید که یک آکواریم محتوی گیاه داشته باشید، حتماً در طول چرخه این گیاهان را اضافه کنید ( برعکس ماهی ها، گیاهان مقادیر کم آمونیاک را دوست دارند) اما در اینصورت دما را به 25 تا 27 درجه کاهش دهید چرا که بیشتر گیاهان آب گرم را دوست ندارند.

کیت آزمایش آمونیاک خود را آماده کنید.

مقداری آمونیاک اضافه نمایید.

با مقدارکم شروع کنید.

فقط دو قاشق چایخوری برای یک آکواریم کوچک ( حدود 40 لیتر آب ) و نصف فنجان برای آکواریم های بزرگ ( حدود 200 لیتر ).

حدود یک ساعت صبر کنید و اجازه بدهید که آمونیاک منتشر شود و بگردش درآید.

حال آزمایش کنید.

هدف شما باید قرائت رنج آمونیاک در حدود 3 تا 5 میلی گرم بر لیتر(یا ppm) باشد.

اگر قرائت آمونیاک صفر بود.مقدار بیشتری به آب اضافه کنید نه خیلی زیاد؛ به هر صورت شما یک ماده شیمیایی سمی را به کار می برید.

اجازه بدهید که آکواریم به کار خود ادامه دهد.

دوباره آزمایش کنید.

به همین روش آنقدر این اضافه کردن آمونیاک و تست کردن را ادامه دهید تا اینکه به هدف تعیین شده برسید.

برای اینکار ممکن است بخواهید که از محصولات تجاری استفاده کنید.

فراموش نکنید که باکتریهای تجاری در بطری ها و به فرم آمونیاک غیر سمی وجود دارند و اگر از آنها استفاده می کنید قرائت آمونیاک شما بالاتر از حدی خواهد رفت که در هنگام استفاده نکردن از این محصولات شاهد هستید.

شما ممکن است رنج آمونیاک را بالاتر از 6 ppm (parts per million ) مشاهده کنید که برای ماهی ها بسیار سمی است اما تا زمانی که از ماهی در چرخه استفاده نمی کنید نیازی به نگرانی در این زمینه نیست.

بلافاصله پس از اینکه به رنج بالای آمونیاک دست یافتید، اضافه کردن آنرا قطع کنید و حالا زمانی است که باید در انجام آزمایش و اندازه گیری مقدار آن صبور باشید.

اجازه دهید همه چیز روند خود را طی کند و به آزمایش آب ادامه دهید.

روزی یکبار مناسب است و یا یک روز در میان.

بعد از چند روز می توانید آزمایش مقدار نیتریت را مثل آمونیاک شروع کنید.

اگر مقادیری از نیتریت را مشاهده نکردید،مسئله ای نیست.

این مسئله نیاز به زمان دارد.

هنوز تعویض آب را انجام ندهید و باز هم اجازه بدهید که همه چیز روال خود را دنبال کند.

وقتی میزان آمونیاک شروع به کاهش کرد باید بتوانید مقادیری از نیتریت را اندازه گیری کنید.

وقتی که مقدار آمونیاک به صفر کاهش یافت، دوباره شروع کنید به اضافه کردن روزانه مقدار کمی از آن.

فقط حدود یک قاشق چایخوری.

هر وقت دیدید که میزان نیتریت شما به ماکسیسم خود رسیده و شروع به کاهش کرد، بدانید که تقریباً کارتان تمام شده است.

در تجربیاتی که من داشتم چرخه آکواریم سه تا چهار روز بعد از این زمان کامل شد.

اما این زمان برای افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد.

زمانی که میزان نیتریت و آمونیاک به صفر رسید چرخه آکواریم شما کامل شده است.

حالا زمان آن است که مقدار زیادی از آب آکواریم را تعویض کنید ( در حدود 50 تا 80 درصد ).

لوازم فیلتر خود را تعویض نکنید و در حین تعویض آب شن های کف آکواریم را نیز تمیز ننمایید.

آکواریم را دوباره با آب مناسب پر کنید و دمای آن را تا حدی که برای ماهی انتخاب شده نیاز است پایین بیاورید.

اجازه دهید که چند ساعت یا برای تمام مدت شب، همه چیز روال خود را طی کند .

دوباره میزان آمونیاک و نیتریت را چک کنید و اگرمیزان هر دوی آنها هنوز صفر بود، چرخه آکواریم به خوبی انجام شده و آماده پذیرش ماهی می باشد.

اگرچه در اکثر منابع این طور ذکر شده که بهتر است همه ماهی ها را دریک زمان به آکواریم وارد کنیم، برای آکواریم های با جمعیت های بالا و خصوصاً برای افراد مبتدی ، بهتر است که ماهی ها به آهستگی و با فاصله اضافه شوند- تنها چند عدد در هفته، تا اینکه - صرفنظر از روش کامل شدن چرخه آکواریم - کلنی باکتریها همزمان با افزایش فضولات ماهی ها، فرصت رشد داشته باشند.

اضافه کردن تمام ماهی ها در یک زمان اغلب سبب می شود که میزان آمونیاک و نیتریت حتی در آکواریم هایی که چرخه آن به خوبی انجام شده افزایش یابد که ممکن است باعث تلفات گروهی ماهیان و یا سبب ایجاد بیماری شود که علت آن سست و ضعیف شدن ماهی هاست.

درصورتیکه جمعیت آکواریم بالاست، سرعت افزودن تدریجی ماهی ها باید به گونه ای باشد که جمعیت آکواریم، یک ماه بعد از پایان چرخه، کامل شود.

تنظیم PH در آکواریم های آب شیرین یکی از مشکلات عمومی و اصلی آکواریم داران نگهداری و حفظ PH در یک میزان ثابت است.

خیلی از افراد متوجه اهمیت نقش PH و فاکتورهایی که بر روی آن تأثیر می گذارند، نیستند.

زمانیکه PH را در نظر می گیریم، بیشتر از اینکه هدف خود را، حفظ کردن یک PH ثابت فرض کنیم، باید سعی کنیم هدف ما متعادل نگاه داشتن آن باشد.

اگر چه ممکن است PH=7 بهترین و مطلوبترین PH برای ماهیان باشد ولی در هر مقداری بین 6/6 و 8/7 ماهی ها می توانند به زندگی عادی خود ادامه بدهند.

ما به عنوان آکواریم دار باید از اتفاقاتی که موجب تغییرات ناگهانی PH می شود، جلوگیری نماییم.

خاصیت تغییر پذیری PH آب می تواند بوسیله ظرفیت بافرینگ شناخته شود.

شما می توانید ظرفیت سیستم بافرینگ خود را با اندازه گیری میزان سختی آب بدست آورید.

میزان سختی بین 4-6 یا کمی بالاتر معمولا برای نگه داشتن سیستم بافری و به تبع آن نگهداری یک PH ثابت کافی می باشد.

وقتی که سختی آب آکواریم شما زیر 4 باشد، به این معنی است که سیستم بافرینگ کافی نیست و احتمال سقوط PH وجود دارد.

وقتی که میزان PH بالاست سختی آب را بین 6 تا 12 فرض می کنیم.

اکثر آکواریم داران میزان کربنات را برای تنظیم درجه سختی انتخاب می کنند که میزان کربنات کلسیم در آب می باشد.

این تست همچنین برای نگهداری و تنظیم یک سیستم بافری مناسب، مؤثر است که برای آن اندازه گیری یکی از مقادیر سختی کل و یا سختی کربنات لازم است، ولی اینکه هر دو را مستقلاً اندازه گیری کنیم نیاز نیست.

خوشبختانه آکواریم شما معمولاً دارای منبعی طبیعی از کانی های نامحلولی است که یک سیستم بافری تشکیل می دهند و PH را در حد مطلوب حفظ می کنند.

تمام این کانی های نامحلول روی هم سختی تام آب آکواریم شما را می سازند.

شما نیاز دارید که تست سختی تام را انجام دهید.

دانستن این که PH آب آکواریم شما در حد مناسب است نمی تواند گویای موفقیت کامل باشد.

تنها با انجام تست سختی تام است که می توانید پیش بینی کنید PH بعد از آنکه تنظیم شد در همان حد باقی خواهد ماند یا خیر.

این مسئله ناشی از چرخه های بیولوژیکی طبیعی است که در آکواریم شما روی می دهند.

مانند تنفس ماهی ها و ضایعات و کثیفی های معلق و ته نشین شده که نتیجه آن خنثی شدن یون بیکربنات ساخته شده بوسیله سیستم بافرینگ است.

آکواریم داران بوسیله تعویض های مکرر و منظم آب آکواریم و نگهداری های روتین، مثلاً تعویض فیلتر و تمیز کردن تصفیه زیر شنی، این نقصان را جبران می کنند و بدینوسیله به سختی آب می افزایند.

در اینجا بطور خلاصه توضیح می دهیم که چرا هر یک از این نگهداری های روتین آکواریم، برای پایدار نگهداشتن PH لازم هستند.

باید بدانید هر کجا که در آکواریم شما ذرات زائد انباشته می شوند، تولید تجمعی از فرآورده های فسفاتی می کنند.

تجمع مواد زائد بر روی بستر ماسه ای و لایه فیلتر شما میزان فسفات را در آکواریم افزایش می دهد.

یونهای فسفات آزاد می توانند با مواد بافری کلسیمی پیوند تشکیل داده و موجبات ته نشین شدن کلسیم را در آکواریم فراهم کنند.

به این شکل توانایی تنظیم و تعادل PH کاهش می یابد.

به همین دلیل است که تمیز نگهداشتن لایه فیلتر، بستر، فضای زیر ماسه ها و تعویض های مکرر قسمتی از آب، بسیار با اهمیت می باشد.

بعلاوه آب شیر محتوی یونهای بافری می باشد و شما می توانید با تعویض مکرر بخشی از آب به جایگزینی این یونهای بافری از دست رفته کمک کنید.

این مسئله در مورد تمام آکواریم ها اهمیت دارد چرا که تنفس ماهی ها و ذرات زائد انباشته شده به تنهایی می توانند سبب کاهش توانایی سیستم بافری در تنظیم PH شوند.