ضوابط بهداشتی صنعت پرورش طیور گوشتی
الف- ضوابط بهداشتی جایگاه طیور گوشتی
1- رعایت ضوابط نظام دامداری در تاسیس مرغداری الزامیست ( جداول تدوبنی 1374).
2- زمین محل احداث مرغداری می بایستی در مناطقی در نظر گرفته شود که از نظر زیست جوندگان (انواع موش ) عاری یا از نظر میزان جمعیت بسیار محدود باشند .
3- وجود حصار در اطرلف سالنها و سایر تاسیسات به منظور جلوگیری از ورود حیوانات و افراد متفرقه الزامیست.
4- وجود حوضچه های ضد عفونی در مبادی مجموعه مرغداری ودرصورت چند سنی بودن در مبادی ورودی تاسیسات هرگله نیز الزامیست .
درصورت وجود کارخانه تهیه خوراک در مرغداری وجود حوضچه ضد عفونی در مبادی ورودی آن ضروریست.
5- احداث دفتر اداری وسرویس های بهداشتی در ابتدای مبادی ورودی مرغداری الزامیست.
6- اطاق مناسب جهت ضد عفونی اقلام مورد نیاز واحد در مبداء ورودی در نظر گرفته شود.
7- فاصله بین سالنها بین 15-10 متر و فاصله سالنها از حصار اطراف حداقل به اندازه عرض سالنها بوده وکمتر از 12 متر نباشد
8- احداث پارکینگ در خارج از محوطه مرغداری و به منظور جلوگیری از ورود خودروهای متفرقه ضروریست.
9- سطوح داخلی وخارجی کلیه سالنها وتاسیسات می بایستی قابل شستشو وضد عفونی کردن وتا ارتفاع مناسب قابل سوراندن باشد.
10- بمنظور جلوگیری از ورود پرندگان نصب توری برروی کلیه پنجره ها ومنافذ ورود و خروج هوای سالنهای مرغداری وسایر تاسیسات الزامیست.
11- سالن ها وسایر تاسیسات باید بنحوی ساخته شود که از نفوذ جوندگان وسایر حیوانات جلوگیری شود.
12- محوطه مرغداری (بین سالنها واطراف سالن های پرورش )تا شعاع 12 متری میبایست قابل شستشو وضد عفونی کردن وشعله دادن باشد.
13- محوطه مرغداری میبایست فاقد نقاط کور و غیر قابل کنترل باشد .از هرگونه تاسیسات اضافی وضایعات (وسائل مستعمل وفرسوده )عاری باشد.
14- به فاصله 3-5 متر از حصار دور تا دور مرغداری چند ردیف درختکاری شود منوط به اینکه فاصله 12 متر فضای قابل شستشو از آخرین سالن رعایت شده باشد.
15- درمجتمع های بزرگ مرغداری (چند سنی )بین فارم ها درختکاری انبوه یا جنگل کاری شود.
16- آب مصرفی:
منابع آب بهداشتی کافی می بایست قابل تامین باشد.
متابع آب شبکه آبرسانی داخل مرغداری (هوائی وزمینی )غیر قابل نفوذ باشد.
منابع آب شبکه آبرسانی قابل لایروبی – شستشو – ضد عفونی وکنترل باشد.
17- چاه فاضلاب وچاه تلفات بایست دارای موقعیت مناسب و فاصله لازم از منابع آب و شبکه آبرسانی باشد.
18- مرغداری میبایست دارای شبکه برق رسانی کافی جهت سالن ها وسایرتاسیسات باشد ضمنا”موتور برق اضطراری در واحد هائی که از شبکه های برق رسانی استفاده میکنند نیز ضررویست.
19- کوره لاشه سوز وچاه تلفات غیر قابل دسترس حیوانات باشد و با درنظر گرفتن جهت وزش باد در دورترین نقطه از سالنها احداث گرد بنحوی که در بهداشت منطقه و واحد مرغداری تأثیر منفی نداشته باشد.
الف- ضوابط بهداشتی جایگاه طیور گوشتی 1- رعایت ضوابط نظام دامداری در تاسیس مرغداری الزامیست ( جداول تدوبنی 1374).
2- زمین محل احداث مرغداری می بایستی در مناطقی در نظر گرفته شود که از نظر زیست جوندگان (انواع موش ) عاری یا از نظر میزان جمعیت بسیار محدود باشند .
3- وجود حصار در اطرلف سالنها و سایر تاسیسات به منظور جلوگیری از ورود حیوانات و افراد متفرقه الزامیست.
4- وجود حوضچه های ضد عفونی در مبادی مجموعه مرغداری ودرصورت چند سنی بودن در مبادی ورودی تاسیسات هرگله نیز الزامیست .
درصورت وجود کارخانه تهیه خوراک در مرغداری وجود حوضچه ضد عفونی در مبادی ورودی آن ضروریست.
5- احداث دفتر اداری وسرویس های بهداشتی در ابتدای مبادی ورودی مرغداری الزامیست.
6- اطاق مناسب جهت ضد عفونی اقلام مورد نیاز واحد در مبداء ورودی در نظر گرفته شود.
7- فاصله بین سالنها بین 15-10 متر و فاصله سالنها از حصار اطراف حداقل به اندازه عرض سالنها بوده وکمتر از 12 متر نباشد 8- احداث پارکینگ در خارج از محوطه مرغداری و به منظور جلوگیری از ورود خودروهای متفرقه ضروریست.
9- سطوح داخلی وخارجی کلیه سالنها وتاسیسات می بایستی قابل شستشو وضد عفونی کردن وتا ارتفاع مناسب قابل سوراندن باشد.
10- بمنظور جلوگیری از ورود پرندگان نصب توری برروی کلیه پنجره ها ومنافذ ورود و خروج هوای سالنهای مرغداری وسایر تاسیسات الزامیست.
11- سالن ها وسایر تاسیسات باید بنحوی ساخته شود که از نفوذ جوندگان وسایر حیوانات جلوگیری شود.
12- محوطه مرغداری (بین سالنها واطراف سالن های پرورش )تا شعاع 12 متری میبایست قابل شستشو وضد عفونی کردن وشعله دادن باشد.
13- محوطه مرغداری میبایست فاقد نقاط کور و غیر قابل کنترل باشد .از هرگونه تاسیسات اضافی وضایعات (وسائل مستعمل وفرسوده )عاری باشد.
14- به فاصله 3-5 متر از حصار دور تا دور مرغداری چند ردیف درختکاری شود منوط به اینکه فاصله 12 متر فضای قابل شستشو از آخرین سالن رعایت شده باشد.
15- درمجتمع های بزرگ مرغداری (چند سنی )بین فارم ها درختکاری انبوه یا جنگل کاری شود.
16- آب مصرفی: منابع آب بهداشتی کافی می بایست قابل تامین باشد.
متابع آب شبکه آبرسانی داخل مرغداری (هوائی وزمینی )غیر قابل نفوذ باشد.
منابع آب شبکه آبرسانی قابل لایروبی – شستشو – ضد عفونی وکنترل باشد.
17- چاه فاضلاب وچاه تلفات بایست دارای موقعیت مناسب و فاصله لازم از منابع آب و شبکه آبرسانی باشد.
18- مرغداری میبایست دارای شبکه برق رسانی کافی جهت سالن ها وسایرتاسیسات باشد ضمنا”موتور برق اضطراری در واحد هائی که از شبکه های برق رسانی استفاده میکنند نیز ضررویست.
19- کوره لاشه سوز وچاه تلفات غیر قابل دسترس حیوانات باشد و با درنظر گرفتن جهت وزش باد در دورترین نقطه از سالنها احداث گرد بنحوی که در بهداشت منطقه و واحد مرغداری تأثیر منفی نداشته باشد.
20- اطاق کالبدگشائی به تناسب ظرفیت هر فارم در محل مناسب ونزدیک به محل دفع تلفات تاسیس گردد وقابل شستشو و ضدعفونی باشد.
21- واحد مرغدرای می بایست دارای منابع سوخت کافی و با ظرفیت مناسب باشد ومنابع مذکور در جوار حصار مرغداری تعبیه گردد بنحوی که جهت تخلیه سوخت نیاز به ورود وسیله نقلیه به داخل مرغداری نباشد.
22- فاصله لازم بین منابع تامین سوخت و آب مصرفی مرغداری بمنظور جلوگیری از نشت مواد سوختی به شبکه آب رسانی رعایت گردد.
23- دیوارها وسقف سالن های پرورش میبایست دارای عایق بندی مناسب باشد.
24- کف سالنها وتاسیسات از سطح زمین محوطه بیرونی بمنظور جلوگیری از نفود آب و رطوبت و عوارض بعدی آن بالاتر قرار گیرد.
25- طول وعرض و ارتفاع سالنها بسته به آب وهوای مختلف وسیستم پرورشی به منظور تامین تهویه مناسب وجلوگیری از تغییرات شدید حرارت در نظر گرفته شود.
26- برای هر سالن اتاق سرویس جهت جلوگیری از ورود مستقیم هوای بیرونی .
نصب مخزن جهت آب داروئی و اقدامات کنترلی گله وسایر تجهیزات در محل مناسب در نظر گرفته شود.
27- در سیستم تهویه سالن های پرورش مواد زیر بعنوان نکات لازم جهت طراحی سیستم تهویه پیشنهاد میگردد : 1- میزان هوای لازم بر اساس وزن زنده پایان دوره ،حداکثر گرمای محیط ووضعیت رطوبت در طول سال میبایست در نظر گرفته شود تا هوای مورد نیاز تامین گردد .
(جدول پیشنها ی بعنوان راهنما ضمیمه میباشد).
2- سرعت جریان هوا در سالن حداکثر 2/0 متر درثانیه باشد.
3- نحوه ورود هوا بنحوی تنظیم شود که ضمن رعایت بند 1و2 از ایجاد کوران در سالن جلوگیری بعمل آید.
4- سیستم های تهویه با توجه به شرایط آب و هوای منطقه ای ونکات فوق بصورت انگوهای مناسب توسط کارشناسان ذیربط طراحی گردد.
5- وضعیت خروجی سیستم تهویه بایستی دارای شرایط زیر باشد: الف – نصب کانال فلزی ( داکت ) بمنظور جلوگیری از پخش هوای داخل بر روی هواکش ها توصیه میگردد .
ب- دارای حفاظ قابل کنترل باشد.
ج- در زیر محل خروجی هوا حوضچه های مناسب حاوی آب و ماده ضد عفونی جهت جلوگیری از پخش گرد وغبار تعبیه گردد .
28- رطوبت نسبی هوا برای سالن های پرورش با توجه به شرایط آب وهوای منطقه به میزان 55 تا 75 درصد تامین گردد.
29- سیستم خنک کننده وگرمازا : 1- منبع تامین حرارت اتاقک و خارج از سالن باشد.
2- هوای گرم و سالم توسط کانالهای مناسب بداخل سالن ورود ودر تمام طول سالن هوای گرم بطور یکنواخت توزیع گردد 3- منبع تامین حرارت بحدی در نظر گرفته شود (ظرفیت تولید گرما)که در زمان جوجه ریزی با توجه به سیستم تهویه مناسب بتواند دمای 35 درجه سانتیگراد را در سالن تامین نماید.
4- سیستم خنک کننده بر حسب شرایط جغرافیائی باید بنحوی باشد که درگرمترین فصل دمای هوای داخل سالن را کاهش داده بنحوی که ازتنفس دهانی جوجه ها (panting) جلوگیری بعمل آید.
ب – ضوابط مدیریت بهداشتی طیور گوشتی 1- خروج تلفات وضایعات از مرغداریها ممنوع اعلام میگردد.
2- کلیه مرغداران موظفند نسبت به دفع تلفات وضایعات از طریق چاه یا لاشه سوز اقدام نمایند.
3- ضوابط حمل کود بصورت جداگانه تدوین خواهد شد.
4- آماده سازی سالن وتجهیزات: نظافت کامل وشستشو و ضد عفونی سالن وتاسیسات وتجهیزات ومحوطه بایستی قبل از جوجه ریزی برابر دستورالعمل ضمیمه باشد.
5- نگه داری هرگونه طیور زینتی – بومی و سایر ماکیان وحیوانات دیگر در محوطه مرغداری ممنوع میباشد نگه داری سگ های نگهبان تحت شرایط خاص بهداشتی مجاز می باشد.
6- مرغداران ملزم به تهیه لباس کار مناسب ،کلاه .چکمه و ماسک جهت پرسنل و بازدیدکنندگان و واکسیناتورها میباشد.
7- کلیه مرغداران میبایستی دارای امکاتات حمل ونقل مناسب واکسن وهمچنین یخچال جهت نگه داری واکسن در مرغداری و لوازم و وسایل مناسب جهت استفاده واکسن باشند.
8- کلیه کارگران مرغداری بایستی دارای کارت بهداشتی از شبکه های بهداشت ودرمان استان باشند .
9- شستشو وگاز دادن یا ضد عفونی کلیه لوازم وتجهیزات از قبیل دانخوری ، آبخوری ،کیسه های حمل دان والبسه و ….
به ویژه وسائلی که از دوره قبل مورد استفاده قرار گرفته است الزامیست .
10- مواد متشکله خوراک طیور از داخل واحد خارج نشده وبنحو مناسب ضد عوفنی گردد.
11- حداقل فاصله جوجه ریزی بعدی از زمان تخلیه کود درشرایط عادی 15 روز تعیین میگردد.
12- حداقل فاصله بین جوجه ریزی در شرایط غیر عادی بویژه در مناطق متراکم بسته بنوع بیماری توسط ادارات دامپزشکی اعلام خواهد شد.
13- استفاده از کارت اطلاعات پرورشی جهت هرگله بطور مجزا برای هر سالن توصیه میگردد .
این کارت باید حاوی عناوین تعداد جوجه ریزی تاریخ جوجه ریزی ، تلفات روزانه ،واکسیناسیون .دان مصرفی روزانه ، داروی مصرفی و کلیه مسائل مدیریتی باشد.
14- تجهیزات جهت آماده سازی وشستشوی سالنها از قبیل دستگاه سمپاش وشعله افکن ،پمپ تحت فشلرو …..
در واحدهای پرورشی بصورت اختصاصی ضروری است .
15- تجزیه شیمیائی ومیکروبی آب آشامیدنی در مرغداری حداقل بطور سالیانه به جهت رفع نقایص ممکن انجام پذیر .(جدول مشخصات آب آشامیدنی بهداشتی ضمیمیه میباشد.) 16- جهت جلوگیری از عوارض سوء رشد وایجاد زمینه های مساعد کننده بروز بیماریها باید از مواد اولیه خوراک طیور منطبق بر استاندار های ملی استفاده شود.
17- پساب وفاضلاب مرغداریها به چاه فاضلتب داخل مرغداری هدایت شود .
مسیر هدایت فاضلاب باید دارای پوشش مناسب وقابل کنترل باشد.
18- نصب کنتر آب در مبداء ورودی آب به هر سالن بمنظور ثبت میزان مصرف آب روزانه ضروری است.
19- بمنظور کنترل دما و رطوبت نصب دماسنج و رطوبت سنج در محل و ارتفاع مناسب وتعداد کافی ضروریست .
20- حوضچه مناسب جهت غوطه ور کردن وسائل مرغداری در محوطه احداث گردد.