دانلود تحقیق بررسی تأثیر نگرشهای صمیمانه والدین بر تأیید و عزت نفس فرزندان مقطع سوم دبیرستان

شخصیت و اخلاق کودک تنها در ارتباط با والدین رنگ نمی گیرد بلکه افراد دیگری هم وجود دارند که در برخی موارد نه تنها تاثیر فوق العاده ای در کودک می گذارند بلکه بسیار از یافته های والدین را در طریق تربیت نابود و زحمات و تلاشی آنها را خنثی می سازند بدین نظر ضروری است که نقش آنها و میزان اهمیت شان را در تربیت شناخت و تاثیر مثبت یا منفی که آنان در ساختن یا ویران کردن بتای اخلاقی و دیگر ابعاد وجود و شخصیت کودک دارند بدانیم بتدریج که طفل رشد می کند و پرورش می یابد با کسان و بستگان ووالدین نزدیک خویش و دستی با آنها و فرزندانشان در سنین بالاتر با دوستان و همسالان کوچه و محله خویش و همینطور بعد ما با افراد دیگر همه می تواند در تایید خویشتن تاثیر بسزایی داشته باشد به حقیقت باید اعتراف کرد که افراد محیط زندگی کودک یعنی همان ها که بر شمرده شدند در زندگی او نقش مثبت یا منفی می تواند داشته باشد کودک با فطرت پاک و با اندک مسامحه ای می توان گفت بی رنگ و بی تفاوت به دنیامی آید این خانواده است که او صالح و با اعتقاد ببار می آورد و حتی روابط دوستانه و سنجیده شده والدین هم می تواند موثر باشد ما اهمیت نقش وراثت و صفاتی را که از اجداد به کودک منتقل می شود را نادیده نمی گیریم ولی قائلیم که تربیت مخصوصا در خانواده این خصایص و صفات را تحت الشعاع قرار می دهد و حتی در برخی موارد اثرآن را خنشی می کند کودک مانند دفتری است که چیزی روی آن نوشته نشده و این خانواده است که در آن دفتر جملات افتخار آمیز یا ذلت آفرین می نویسد و چیزهای نا خوانا را خوانا می کند خانواده شخصیت کودک را رنگ می دهد حال بارفتار مناسب خود که آن را در درک از خویشتن به حد خود شکوفایی می رساند و اعتقاد را در آن بالا می برد و خواء با رفتار نا مناسب خود باعث یک کودک بدون عزت نفس و اعتماد به نفس بالا می شود براساس روش تربیتی والدین است که طفل در آینده آرام و متعادل می شود و یابی قرار آزاد بار می آید با چاکر ، غلام و بالاخره خوش فکر و خوش مرام ، عقیده کودک عقیده والدین است زیرا فکر و اندیشه اش هنوز آنچنان رشد و کمال نیافته که شخصا به تحلیل مسائل بپردازد در حقایق ماوراء ماده را کشف واز منابع استخراج نماید روی این نظر در سخنی از پیامبر آمده که هر مولودی بر منبای اساس فطرت به دنیا می آید واین والدین او هستند که او را یهودی ، نصرانی و....

بار می آورند ( علی قائمی امیری – 1382)

بیان مسئله :

خانواده نخستین محلی است که در آن طفل خاطره ای مطبوع یا نا مطبوع پیدا می کند احساسات و عواطف قوی یا ضعیف بدست می آورد محلی ایده آل برای تمرین مهر و عاطفه وانس و الفت و صمیمانه بودن و مهرورزی است که محبت های صادقانه مادر ، بوسه های پرمهر و بی ریای پدر ، دستگیرهای بدون چشمداشت و خالصانه والدین در آغوش گرفتن ، نوازش کردن ها و دلسوزی ها و غم خوری ها برای او همه و همه زمینه هائی جهت عاطفی بار آوردن کودک است خانواده از سوی دیگر وسیله ایی است برای انتقال آداب و اخلاق رسوم و سنت صحیح یا غلط است کودک در خانه اخلاق .

اعتماد به نفس ، پاکدلی و مقررات را می آموزد واین همه مسائل از طریق والدین صورت می گیرد که می تواند تاثیر مثبت برروی درک از خود داشته باشد یا نه و بدین سان نقش خانواده در این جنبه ها نیز دارای اهمیت فوق العاده است و والدین هستند که به کودکان محبت فکری و عملی می دهند پس براین اساس زندگی خانوادگی و رابطه والدین باید مقدمه حیات اجتماعی باشد ( ستوده 0 هدایت الله – 1383 )

سوال مسئله :

1- آیا بین نگرشهای صمیمانه والدین و عزت نفس رابطه معنی داری وجود دارد ؟

2- آیا بین نگرشهای صمیمانه والدین و تایید خویشتن رابطه معنی داری وجود دارد ؟

اهداف تحقیق :

هدف از تحقیق حاضر بررسی رفتار والدین و نگرش آنها نسبت به رفتار صمیمانه والدین و اینکه آیا نوع رفتار و عزت نفس ودرک از خویشتن می تواند نقش بسزایی داشته باشد یا نه و اینکه هر چقدر رابطه والدین و فرزندان سنجیده و برنامه ریزی شده باشد کودک به اعتماد به نفس بالا دست می یابد.

اهمیت و ضرورت تحقیق :

خانواده باید از یک سو مرکز تندرستی .

بهداشت جسمی .

عقلی واز سوی دیگر مرکز پرورش ، پرورش تن ، رشد روان واز سوی سوم محلی برای آماده کردن فرد جهت زنگی اجتماعی باشد نتیجه دیگری که از این بحث عاید می شود این است خانواده اولین و مهمترین کانون پرورش صحیح ، احیا ء و شکوفائی استعداد هاست هر گونه تحول و تغییر اجتماعی باید از آغاز شود وهر اقدام اصلاحی نخست باید خانواده راشامل گردد و حتی که در خانواده های کودکی به دنیامی آید چهر ه زندگی عوض می شود و هدف زندگی از پدر و مادر بسوی سومی جهت می گیرد والدین نه تنها برای خود بلکه برای کودک هم که شده باید الگوی مهر و صفا باشند سعادت و آسایش خود را برای سعادت و آسایش دیگری مخصوصا کودک خویش بخواهد

( شعاری نژاد .

حسین 1380 )

فرضیه تحقیق :

1- بین نگرش صمیمانه والدین و عزت نفس رابطه معنی داری وجود دارد

2- بین نگرش صمیمانه والدین و تایید از خویشتن رابطه معنی داری وجود دارد .

تعاریف واژه و مفاهیم :

عزت نفس .

عبارت است اعتماد و اعتقادی که فرد نسبت به خوددارد وادراک و برداشتی که توام با نیاز به احساس ارزش به نحو سالم و متعادل آن واین حس باعث سلامت و تعادل روانی بالا و حتی تکامل وجودی در او می شود و بالاخره عبارتند از نمره ای است که از آزمون عزت نفس بدست آورده است .

تایید خویشتن .

عبارتند از احساس ارزش ، درجه تصویب ، تایید و پذیرش وارزشمندی است که شخص نسبت به خویشتن احساس می کند این احساس ممکن است به فرد نزدیک بوده واحساس ارزش فرد را بیشتر و متعادل تر می کند و مهمترین تصویر خود و ارزش درک خویشتن از دادن که دیگران نسبت به فرد و بویژه کودک است و بالخره نمره ای است که آزمودنی از آزمون درک از خویشتن را جرز بدست آورده است

رفتار صمیمانه : عبارت است رفتار و کردار سنجیده و مهربان در عین حال برنامه ریزى شده والدین محبت تربیت و شکوفایی فرزندان 

نمره ای که در آن آزمون عزت نفس بدست می آید.

تایید خویشتن : نمره ای که از آزمون تایید خویشتن بر می آید .

رابطه صمیمانه : عبارت از نمره ای است که آزمودنی از آزمون رابطه صمیمانه والدین بدست می آورد.

فصل دوم انگیزه های فیزیولوژیائی در سطح تحقق نفس انگیزه های روانی در سطح بقای نفس 1- انگیزه نظم ، فهم ، پیش بینی 2- انگیزه کفایت .

شایستگی وامنیت 3- انگیزه محبت و ووابستگی 4- انگیزه تعلق ، پذیرش ، تایید 5- انگیزه عزت نفس ، ارزش داشتن و هویت 6- انگیزه ارزش ، معنی ، هدف و امید تفاوت عزت نفس با خود پنداره ریشه ها و ابعاد عزت نفس تایید خود عزت نفس دارای دو جنبه وابسته به یکدیگر به شرح زیر است عزت نفس بالا و پایین چه چیز ی باعث ضعف عزت نفس می شود شیوه برورش بدرفتاری جسمانی یا جنسی ظاهر جسمانی جنس رویداد های جاری زندگی عزت نفس والدین تغییرات در خود پنداره تغییرات در عزت نفس راههایى بسوی هویت وضعیت هویت و سلامت روانی عواملی که بررشد هویت تاثیر می گذارند انگیزه های فیزیولوژیائی در سطح تحقق نفس : انگیزه های فیریولوژیائی در سطح کمال وخود شکو فائی را می توان در رشد بدنی رفتارهای جنسی و زناشویی ، تشکیل خانواده و بچه دار شدن دانست که کوششی است برای تداوم و حفظ نوع و گونه .

انسان جاودانگی خویش را از طریق داشتن فرزند جستجو می نماید زیرا پس از مرگش وجود فرزند ، بویژه فرزند پسر می تواند نام وی را زنده نگاه دارد به همین دلیل است که کسانی که فاقد فرزند از نظر رسیدن به کمال در سطح فیریولوژیائی احساس کمبود و نارسائی می نمایند بسیاری از افراد برای جاودان ماندن نام خویش از طریق ساختن بناهای خیریه مانند مسجد ، بیمارستان ، مدرسه واز این قبیل اقدام می کنند عده ای دیگر از طریق بر جای گذاشتن آثار علمی ، ادبی ، هنری و مانند آن برای رسیدن به این هدف می کوشند .

انگیزه های روانی در سطح بقای نفس انگیزه ه های روانی مربوط به بقای نفس عبارت است از 1- نظم ، فهم و پیش بینی 2- کفایت ، شایستگی و امنیت 3- محبت ووابستگی 4- عزت نفس ، ارزش داشتن و همسان سازی 5- تعلق ، پذیرش و تایید 6- امید ، ارزش و هدف انگیزه نظم ، فهم ، پیش بینی انسان فطر تا کنجکاو است او برای فهمیدن و رسیدن به تصویری معنی دار از دنیای خویش همواره در تلاش است اگر فرد نتواند نظم و ترتیب را در محیط خویش بیاید قادر نیست که پاسخهای مناسب و هوشمندانه ای نسبت به آنها داشته باشد آداب و رسوم و قوانین اجتماعی تا حدودی انعکا سهائی از انگیزه نظم و فهم و پیش بینی هستند کوشش بشر برای نظم ، فهم و پیش بینی در کنجکاوی وی درباره خویش و جستجوی دانش درباره دنیای اطرافش آشکار می شود برای این مقصود همواره تجارت جدید براساس پیش فرضهای موجود و قدیمی مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفته غربال می شوند چنان که فستینگر 1 در 1962 نشان داده است وقتی اطلاعات جدید با اطلاعات و پیش فرضهای قبلی و موجود مغایر باشند شخص نا هماهنگی شناختی تجربه می کند و تا زمانی که اختلافات را تا حدی باهم وقف ندهد یا خود را متقاعد نسازد که این اختلافات وجود ندارند ناراحت باقی خواهد ماند .

2- انگیزه کفایت ، شایستگی وامنیت هر فرد نیاز دارد که احساس کند قادر است در رفع مسائل خویش اقدام کند.

احساس کفایت تا حد زیادی به رشد شایستگیهای فرد بستگی دارد نیاز امنیت به نیاز شایستگی و لیاقت وابسته است و با آن رشد می کند احساس عدم امنیت تا حد زیادی به رفتار فرد تاثیر می گذارد و بصورت مزمن و توسعه یافته غالبا منتهی به ترس .

تشویش و قصور در شرکت کامل فرد باد نیای خود می شود هر قدر شخص بیشتر احساس کفایت نماید وهر قدر سطح شایستگی وی بالاتر باشد نیاز به امنیت را کمتر احساس می کند و برای کشف راههای نا آشنا و آزادی برای خود جهت یابی 1یابی ارزش می نهد .

Festinger-1 Cognitivedissondce-2 3- انگیزه محبت و وابستگی انگیزه محبت کردن و مورد محبت واقع شدن برای رشد شخصیت و عمل سالم فرد قطعی و مسلم انگیزه همبستگی نزدیک با افراد دیگر در سراسر زندگی ادامه می یابد و به ویژه درمواقع با استرسهای شدید اهمیت بیشتری پیدا می کند در تحقیق که بارد 2 در 1966 روی بیماران سرطانی انجام داد دریافت که بتدریج که مرگ آنان نزدیکتر می شود انگیزه وابستگی و محبت افزایش می یابد .

یک تجربه جالب درباره انگیزه محبت ووابستگی تحقیقی است که توسط بمیارد 3 در 1954 صورت گرفته است وی به تنهائی مدت 65 روز با یک قایق پاورئی4 که برای نجات غرق شدگان کشتی مورد استفاده واقع می شود روی دریایی آتلانتیک گردش کرد .

هدف بمیارد از این عمل آن بود که ثابت کند افرادی که در اثر سانحه کشتی غرق می شوند تا مدت زمانی طولانی می توانند زنده بمانند اوهیچ غذایی با خود نداشت ودر این فقط با غذائی که از دریا می توانست بدست بیاورد سرکرد بمبارد در باره این دوره تنهائی چنین اظهار می دارد سن شدیدا" می خواستم که کسی را داشته باشم....

که احساسات مرا تایید کند یا حتی بهتر از آن درباره آنها بحث نماید seLf-direction-1 Bard-2 BemBard-3 Life Raft-4 این احساس در من شروع شده بود که ....

قادر به تشخیص بین درست و نادرست نیستم.

4- انگیزه تعلق پذیرش تایید خردسال در حال رشد برای زنده ماندن بطور کامل به کمک و حمایت دیگران وابسته است او به سرعت می آموزد که اگر به طریقه های مطلوب اجتماعی رفتار کند پاداشی می بیند و اگر بر خلاف آن رفتار نماید تنبیه می شود در آغاز این الگو فقط در گروه خانواده صورت می گیرد ولی بعدا در می یابد که مورد قبول و پذیرش دیگران واقع شدن بصورت فزاینده ای ضرورت می یابد را جزر1 ( 1971 ) به اهمیت قاطع توجه مثبت برای رابطه خوب و سالم بین افراد تاکید می ورزد .

نیاز انسان برای تعلق پذیرش و تایید از طریق تجربه گروه کوچکی از دانشمندان افسران و کارکنانی که دواطلبانه موضوع آزمایش معینی واقع گردیدند به اثبات رسیده است (ر اهرر2 ، 1961 ) این افراد برای مدتی طولانی در جزیره ای در قطب شمال باهم زندگی کردند در خلال این مدت گاهی نسبت به افراد پردرد سر.

رفتار خاموش3 .

فرد توسط گروه مورد بی توجهی کامل قرار می گرفت چنان که گوئی وجود ندارد.

صورت می گرفت این حالت انزوا منتج به حالتی گردید که سندرم چشم به راه4 نامیده شده ویژگی آن عبارت بود ار بیخوابی ، گریه های ناگهانی ، توهمها ، انحطاط عادت بهداشتی شخصی بی هدف به اطراف راه رفتن وبه پشت خوابیدن وبه فضا خیره شدن هنگامی که آن فرد مجددا مورد قبول واقع شد و اجازه یافت تا با افراد دیگر گروه ارتباط داشته باشد این نشانه ها از بین رفتند.

ROjers-1 Rohrer-2 siLent treatment-3 Longeye-4 5- انگیزه عزت نفس .

ارزش داشتن وهویت انگیزه داشتن احساس خوب نسبت به خویشتن واحترام از جانب دیگران به احساس کفایت و تایید اجتماعی بسیار نزدیک است بطور معمول ارزش شخص تا حدزیادی بر حسب ارزشها و استانداردهای افراد دیگر گروهی که شخص جزء آن است مورد قضاوت واقع می شود.

عزت نفس و ارزش داشتن با هویت شخص در هم تنیده اند بدین معنی که وقتی احساس شخص از هویت خویش و تداوم آن دچار اختلال گردد چنان که در سیکوزها دیده می شود تجربه آن واقعا دردناک است.

6- انگیزه ارزش معنی هدف و امید افراد بعضی الگوهای ارزشی را که می توانند بدان عمل نمایند یا تسلیم آن شوند جستجو می کنند رابطه نزدیکی بین ارزشهای فرد و هدفهای و نقشه های وى وجود دارد بعبارت دیگر شخص در گذشته .

حال و آینده زندگی می کند به نظر می رسد که این انگیزه هسته اصلی انگیزه های روانی باشد که از طریق ارتباط طبیعی فرد باد نیای خویش ظاهر می شود و بطور معنی دار به رفتار وی جهت می دهد اگر افراد قادر نباشند که الگوهای ارزشی رضایت بخشی بیابند ، بی هدف یا فاقد امید خواهد بود ارزش ، معنی و هدف مانند یک کاتالیزور عمل می کنند که در اثر آن انرژی روانی به حرکت در آمده شایستگیها رشد یافته ، استعدادها ظاهر شده مورد استفاده واقع می شوند بدون آنها زندگی پوچ و بیهوده است این موضوع باید تاکید شود که انگیزه های روانی و فیزیولوژیائی در ارتباط نزدیک با یکدیگرند بطوری که شکست در رسیدن به انگیزه های معینی ممکن است به طرز بدی برتمام الگوهای انگیزشی فردا اثر بگذارد.

تفاوت عز نفس با خود پنداره : عزت نفس را از خود پنداره متفاوت معنی می کند خودپنداره عبارت است از مجموعه ویژگیهایی که فرد برای توصیف خویشتن بکار می برد که شامل افکاری راجع به شخصیت ظاهری ودرونی ماست مثلا این که وزن فرد چند کیلو است یا اگر محصل است چگونه دانش آموزی است اینها جزء خود پنداره است اما عزت نفس عبارت است از ارزشی که اطلاعات درون خود پنداره برای فرددارد و از اعتقادات فرد در مورد تمام صفات وویژگیهایی که در اوهست ناشی می شود اگر نزدیک کودک دانش آموز ممتاز بودن ارزش زیادی داشته باشد ولی خودش دانش آموز متوسط یا ضعیفی باشد وی از پائین بودن عزت نفس خود رنج می برد با این وجود ممکن است توانائی بدنی و محبوبیت همین کودک در میان همسالانش بیشتر از توانیی تحصیلی اش باشد حال اگر اودر هر دو زمینه ممتاز باشد نفس بالا خواهد داشت پس عزت نفس هر فرد براساس ترکیبی از اطلاعات عینی درمورد خودش وارزشهای ذهنی که برای آن اطلاعات کامل است بنا نهاده می شود.

ریشه ها وابعاد عزت نفس : انسان مانند یک درخت است درختی با همه اجزا آن ریشه .

تنه.

شاخه ها.

برگها.

شکوفه ها و میوه ها.

هر درختی برای زنده ماندن .

تازه وسرسبز بودن .

رشد و نمو کردن وبارورشدن نیاز به ریشه های قوی و سالمی دارد که مواد غذایی مورد نیاز را از زمین اطراف بدست آورد عزت نفس ریشه های درخت انسان است که وظیفه تهیه مواد غذایی لازم را به عهده دارد پدر ومادر در اولین منبع قابل دسترسی جهت تقویت ریشه های عزت نفس هستند آنها با اولین تماس بانوزاد خود قبول او به همان صورتی که تولید یافته .

قبول همه عکس العملهای او یادر آغوش کشیدنهای بی شمار با نوازشهای ممتد و بعدها با تحسین ها و تشویق های شفاهی و عملی با ملایمتها ، توجهات ، مراقبت ها و خلاصه با قبول صددرصدو بی چون چرا مواد غذایی اولیه را در اختیار ریشه ها قرار می دهند اما متاسفانه همه فرزندان این مواد حیاتی لازم را از والدین خود دریافت نمی دارند ودر نتیجه ریشه آنان محکوم وقوی نمی شود این افراد یاد می گیرند به خود اعتماد نکنند به خود امید نداشته باشند با خود صمیمی و همراه نگردند و بهبارت دیگر با کلمه «نه » رشد نمایند .

بدین ترتیب به افرادی متزلزل و سست مبدول می شوند که قادر نیستند به روی پای خود استوار بمانند و برای زندگی کردن به اطذافیان .

دوستان .

همسر و حتی فرزندان خود نیاز دارند.

برای گروهی داشتن کمال و فضیلت .

کار و موفقعیت .

خلاقیت و ابتکار موجب تقویت ریشه های جهت تقویت اعتماد به نفس ضروری است همه اینها موادی تقویتی برای محکم ساختن ریشه های عزت نفس هستند و هیچکس حق ندارد بگوید که کدام یک از این مواد بیشتر مورد نیاز یا مقوی است هر فردی می تواند درمورد خود شخصا" تشخیص دهد که چه چیز برای تقویت عزت نفس او موثر است عزت نفس با داشتن احساس مثبت نسبت به خود و قبول و پذیرش خود .

رشد ونما می یابد و برای استحکام و پایداری به یک سیستم حمایتی ثابت و قابل انکار نیازمندند که موجب شده مردم بدنبال گروهها و اجتماعاتی باشند که با پیوستن بدانها پشتیبانی و پشت گرمی لازم را بدست آورند ( نینوایی .

1372) عدم اعتماد به نفس مادرزادی نیست این کیفیت در جریان و طول زندگی کم کم تضعیف می شود این امر چگونه صورت می گیرد ؟

خیلی ساده محرومیت های ناشی از تجارت گمراه کننده ای که انسان تحمل می کند روی هم متراکم شده و اطمینان خاطر او را کم کم به تحلیل می برند منظور از تجارت گمراه کننده فقط موقعیت هایی نیست که انسان در آن قرار می گیرد بلکه تجربه مخصوص است که انسان درمورد خودش ودر طول سالها بدست می آورد کمبودهای شدید شخص شکست اجتماعی ویا عدم موفقیت شخصی ( پترلستر1 ) تاییدخود کسانی که برای خود عزت و اعتبار زیادی قایلند اساسا به خود اعتماد دارند چنین حالتی آنها را علاقمند می سازد که باتمام وجود به استقبال مسائلی بروند وابزار وجود نمایند این امر به آنها شجاعت می دهد تا در مقابل تهدید ها اسیتادگی نمایند چنین افرادی گوشه گیر و تنها نبوده انتقادرا می پذیرند ناکامیها را تحمل می کنند و شکست آنها را از پادرنمی آورند Peter Lester(1372)-1 از نظر جسمی سلامتند واز زندگی لذت برده دید یا نگرش مثبت دارند یا وجودی که از نقاط ضعف و قدرت خود آگاه هستند از خود انتقاد نکرده ایراد نمی گیرند ( ستوده .

1374) .

عزت نفس دارای دو جنبه وابسته به یکدیگر به شرح زیر است 1- اعتماد به نفس را حساس سودمندی واقعیت مرتبا انسان رادر سر چند راه قرار می دهد که ناگزیر باید یکی از چند راه را انتخاب نماید خوشبختی انسان در گروه انتخاب صحیح و برگزیدن راه درست است درستی در استدلالها ودرستی در انتخاب انسان در تنهاموجودی است که می تواند وسیله حیات و بقاء یعنی نیروی تفکر خود رامردود یا تخریب یا به دشمن تسلیم کند وهم اوست که می تواند به وسیله تمرین و تربیت ، نیروی عقلانی خویش را مساعد و شایسته زیستن نماید واین مسئلیت عمده اودر فرایند زندگی است انسان هرچند بیشتر خود را به شناخت متعهد بداند به همان اندازه آگاه و بیدا می شود وبه سوی سودمندی در شناخت سوق داده می شود برعکس هر چند انسان در بیدار و هوشیار ساختن هدف تنظیم کننده عمل خود آگاهی دچار شکست شود یا از آن امتناع نماید به همان میزان از کوشش ذهن و مسئولیت استدلال بدور می ماند که نتیجه آن ناسودمند کردن نیروی شناخت است ( ستوده 1374) 2- احترام به خود ( احساس ارزشمندی ) شخصیت یک انسان مجموعه اصول وارزشهایی است که راهنمای اودر انتخاب روشهای اخلاقی است کودک در جریان رشد اولیه خود از قدرت خویش در انتخاب اعمالش آگاه می شوند همانطور که احساس شخصیت و موجودیت می کند به همان نحونیازمند است خویشتن رادر مقام یک انسان درست و موجه ببیند یا لحاظ رفتار و روش و اعتقاد بپذیرد که انسان خوب و شایسته ای است .

انسان نیاز دارد به خود احترام بگذارد زیرا برای نیل به ارزشها ناگزیر از عمل است وبه منظور آنکه وارد عمل شود نیاز دارد که به ثمره عمل خود ارج نهد به قول مولوی گرنبودی میل وامید ثمر کی نشاندی باغبان بیخ شجر برای آنکه انسان خواهان ارزشهایی باشد خود را مستعد لذت بردن از آنها بداند و برای آنکه برای نیکبختی تلاش نماید خود را شایسته آن بداند ( ستوده ، 1374) عزت نفس بالا و پایین عزت نفس بالا بعنوان یک دیدگاه سالم از خود مورد بررسی قرار گرفته است یعنی دیدگاهی که بطور واقع گرایانه کمبودها و نقاط ضعف رادر برمی گیرد.

ولی نه به آن شدتی که منجر به انتقاد شدید از فرد شود شخصی که از عزت نفس برخودار است خودش را به گونه مثبتی ارزشیابی کرده برخورد مناسبی به نظریات مثبت خود و دیگران دارد .

در مقابل کسی که به عزت نفس پایین متبلا است اغلب نوعی نگرش مثبت مصنوعی نسبت به دنیا دارد ودرنا امیدی تلاشی می کند تا به دیگران وخودش نشان دهد که او شخصی لایقی است ویا ممکن است به درون خویش انزوا گزیند واز ارتباط با دیگرانی که از آنها می ترسد.

اجتناب نماید.

شخص مبتلا به عزت نفس پایین اساسا فردی است که احساس غرور کمی در خودش ادارک کرده است ( بیا بانگرد ، 1373) چه چیزی باعث ضعف نفس می شود یک روز یک کودک را دیدم که برروی پیش بندش این جمله ها نوشته شده است « من مامانم را دوست دارم ، من بابام را دوست دارم ، من همه را دوست دارم » این پیام می توانست شامل این نیز باشد « من خودم را دوست دارم » بچه ها فکر می کنند ک هر چیزی و هرکسی دوست داشتنی است از جمله خودشان ، آنان زمانی که خودشان هستند و مجبور نیستند تظاهر کنند احساس شادی می کنند آنها عمیقا از زندگی لذت می برند گرایش اساسی به داشتن احساسی خوب نسبت خود ودنیای اطراف چیزی است که همه ما با آن بدنیا می آییم با این حال ، با گذشت زمان ، این تمایل طبیعی به طرق مختلف مورد تهدید قرار می گیرد در این خصوص ، پژوشگران متغیرعای زیادی را بررسی کرده اند از جمله شیوه پرورش بدرفتاری جسمانی یا جنسی ظاهر جسمانی ، جنس و رویدادهای جاری زندگی .

شیوه پرورش به نظر می رسد که کیفیت روابط در کودکی اهمیت اساسی داشته باشد زیرا در این زمان است که بذرهای عزت نفس کاشته می شود تصور می شود که مادر ( یا جانشین مادر ) از این لحاظ نقش محوری ایفا می کند اگر رابطه مادر – فرزند سالم باشد ( یعنی کودک احساس کند که مادرش قادر است به احساسات و نیازهای او به سرعت و بطور موثر واکنش نشان دهدو آنها را درک کند) کودک خواهد توانست در مورد خودو توانایی برقراری روابط شخصی صمیمی در بزرگسالی ، احساس مثبت داشته باشد عقیده براین است که عکس این موضوع نیز در صورت ضعیف بودن رابطه نادر می تواند به اضطراب دایمی ناشی از بی توجهی یاطرد منجر شود .

پیامهایی که کودکان به مرور با گذشت زمان از افراد مهم پیرامون خود در مورد خودشان دریافت می کنند برای عزت نفس آنها بسیارمهم است کودکان معمولا همه چیز را بدون چون و چرا بعنوان حقیقت قبول می کنند.

عزت نفس ود پدر ومادر نیز می تواند برروی فرزندان تاثیر بگذارد این عقیده وجود دارد که فعالیت پدر ومادر برای کار برروی غزت نفس شخصی خودشان بیشتر از آموزش مستقیم این موارد، بر کودکانشان تاثیر دارد در دوران کودکی ، ابتدا یاد می گیریم که با نسخه برداری از رفتار پدر و مادر با خودمان رفتار کنیم در نتیجه اگر پدر یا مادر ایراگیر باشند خود انتقادی ما بیشتر خواهد شد .

سرانجام تصور می شود که عملکرد و ساختار خانواده نیز در عزت نفس مهم است مطالعات نشان می دهد که فرزندان والدین طلاق گرفته و بی خانمانها می توانند بر اثر این وضعیت از عزت نفس ضعفی برخودار باشند .

بدرفتاری جسمانی یا جنسی هر که بیشتر محبت می کند بیشتر کتک می زند .

جمله ای است که اغلب برای توجیه بدرفتاری جسمانی با بچه ها بکار می رود این گونه بدرفتاری اغلب دلیل ویژه ای ندارد پیش بینی نشده است وبه مرور زمان در قربانیان احساس درماندگی بوجود می آورد تنبیه جسمانی یا تهدید شدن به آن می تواند عزت نفس را به شدت تحت تاثیر قرار دهد .

آثار بدرفتاری جنسی در دوران کودکی نیز خودرا در سراسر زندگی قربانی نشان می دهد باورهای منفی در باره خود.

که از بدرفتاری جنسی دوران کودکی تناشی می شوند .

عزت نفس را پایین می آورند قربانیان این گونه بدرفتاری اغلب باوردارند که بی ارزش یابد هستند و نسبت به دیگران احساس حقارت می کنند گایل لیندنفلید1 در کتاب خود زیر عنوان عزت نفس می گوید حتی ایماو اشاره یا کنایه های جنسی نامناسب ، بی دلیل و غیر مستقیم به کودک نیز می تواند رشد یک خود انگاره مثبت را تهدید کند ظاهر جسمانی نگاه سریع به صفحه های هر یک از جمله های مدنشان دهنده اهمیتی است که جامعه به خوش ظاهر بودن در هر سن می دهد باور براین است که خود انگاره جسمانی یکی از اولین سنگ بناهای عزت نفس در کودکان است کسانی که جذاب به نظر می آیند بیشتر از آنهایی که ظاهر خوشایندی ندارد مورد توجه قرار می گیرند .

سرانجام باورود فرد به بزرگسالی ، کیفیت ظاهر او مهم تلقی نمی شود بلکه برداشت او از ظاهرش اهمیت می یابد.

GaeL LindenfieLd-1 جنس در گذشته به رغم نبود شواهد قاطع بسیاری از نویسندگان تمایل داشتن از نگرشهای سنتی راجع به جنس پیروی کنند و بطور کلی اعتقاد داشتند که زنان در مقایسه با مردان عزت نفس ضعیفتری دارند پژوهشهای جدیدتر نشان می دهد که پسرا و دخترها در خصوص ارزش قائل شدن برای خود خیلی به هم شبیه هستند .

رویدادهای جاری زندگی عزت نفس یک فرد هر چقدر هم محکم وقوی باشد زندگی همواره موقعیتهایی پیش می آورد که ارزش گذاری مثبت فرد برای خودش را به نظر می اندازد تحقیر شدن یا مورد توهین قرار گرفتن از طریق دیگران ، رد شدن در خواست کار یا پذیرفته نشدن در دانشگاه بیماری یا اخراج شدن از کار ( بعلت این کار فرمامی خواهد هزینه شرکت را پایین بیاورد یا علتهای دیگر ) همه می توانند بزنگرش مثبتی که فرد از خود دارد آثار مخربی برجای بگذارند ( ایلین شیهان ، 1964) عزت نفس والدین در اینجا به چند نمونه از والدینی که دچار عزت نفس مختل هستند اشاره می شود 1 – والدینی که عزت نفس یایینی دارند و خود را باارزش ، توانمند و مثبت ارزیابی نمی کنند و همواره احساس حقارت و ناتوانی می نمایند اغلب نمی توانند عزت نفس فرزندان خود را رشد دهند اینان به همان میزان و شکلی که خود را کوچک می پندارند کودک خودرا هم نارسا وضعیت ارزیابی می نمایند وبه توانمندیهای اوکم توجه هستند کودک درحضور چنین والدینی ، از جرات کافی برای نشان دادن خود برخوردار نمی شود ودر محیط جامعه هم این ناتوانی را نشان می دهد 2- گاهی والدین با فشار برفرزندان خود ، در صد جبران حقارتها و شکستهای زندگی خود بر می آیند ودر این مسیر توجهی به علائمی واستعداد کودکان خود ندارند برای مثال اگر پدری همواره علاقمند به کسب یک مدرک عالی تحصیلی ( پزشکی ، مهندسی ، ...) بوده است ولی به دلایلی موفق نشده سعی می کنند به این آرزوی دیرینه خود.

از طریق فرزندش دست یابد لذا گاهی با دانشجویانی که حتی در رشته ایی مانند پزشکی و مهندسی قبئل شده اند بر می خوریم که اظهار می دارند تمایل و علاقه ای به رشته تحصیلی خود ندارند و علاقمندی آنها در مسیردیگری می باشد بنابراین والدینی که در پی آرزوهای برآورده نشده خود از طریق فرزندانشان هستند به این نکته توجه نمایند که گاهی فرزند آنها دارای علائق و استعداد های متفاوتی است واگر سعادت و عزت او را می خواهند ، بایستی براساس این علائق و استعداد ها برنامه ریزی نمایند و نه این که اورا با فشار ورودر بایستی .

التماس و تهدید در مسیر زندگی گذشته خود و دستیابی به آرزوهای تحقق نیافته قرار دهند که این خلاف رشد آنها می باشد .

3- والدینی که در ارزیابی کیفی استعداد ها و توانائیهای فرزندان خودناتوان هستند و توقع و انتظارات ایده آلیستی که در توان آنها نیست دارند همواره عزت نفس آنها را در معرض فرورریختن قرار می دهند کودک از یک طرف به تواتائیهای خود نگا می کند واز طرفی به ایده آلهای مورد در خواست والدین ودر می یابد که بین این دو فاصله زیادی قرار دارد علیرغم این که اودر مراحل تحصیل خود این ناتوانی را نشان می دهد ولی گاهی والدین کماکان ، بدون توجه به ناتوانی فرزتدشان اورا تحت فشار قرار می دهند در حالی که غافل از عواقب آن می باشند اضطراب .

افسردگی .

ناامیدی.

افت تحصیلی .

اختلال در رشد روابط اجتماعی و بیماریهای مختلف روانی می تواند به دنبال این فشار طاقت فرسابر فرزند بوجود آید ( دکتر قرباتعلی اسدالهی و دکتر سید غفور موسوی )