تکامل تدریجی مکانیزاسیون
الگوهای تاریخی و شیوه مکانیزاسیون را نباید بعنوان فرمولی برای آینده مورد استفاده قرار دارد چه تغییرات زیادی در شرایط فنی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی رخ داده و احتمال شتاب تغییرات در آینده زیاد است، یا اینهمه نمی توان بدون اطلاع از فعالیتها و نتایج تلاشهای گذشته در بکارگیری مکانیزاسیون کشاورزی ببسط نیروی انسانی برای تولید کشاورزی برای آینده برنامه ریزی کرد.
شروع توسعه مکانیزاسیون کشاورزی با تمدن اولیه بشری بوده که از ابزار چوبی و سنگی بشر قبل از تاریخ در این امر کشاورزی استفاده میکرد.
سوابق تاریخی نشان میدهد که گندوم و جو حدود 7500 سال قبل از میلاد در بخش کوچکی از آسیا کشت میشده و کشاورزان از ابزار ساده برای افزایش دانه هائیکه بطور طبیعی میروئیدند استفاده میکردند.
تصاویر 6000 سال قبل از میلاد مصر باستان و میسوپوتامیا نشان دهنده استفاده از چوبهای بشکل Y مشابه بروش تهیه زمین برای بذر کار با بیل و کلنگ بوده، تصاویر بعدی نشان میدهد که یک شاخه چوب بلند بشکل میله که توسط غلامان در خاک کشیده میشد و انسان تا حدودی توسعه داده بود تکنولوژی ابزار دستی را در اجرای اولین شخم تداعی مینماید.
در حدود سه هزار سال قبل از میلاد با افسار زدن حیوانات اهلی عصر تکنولوژی استفاده از دام در کشاورزی آغاز شد.
و تقریباً در همان دوره چرخ اختراع شد و رشته بی پایان بکارگیری و عملیات اجرائی و حمل تولیدات کشاورزی توسط انسان یا دام با گاریهای دوچرخ راحت تر و کارآتر صورت گرفت.
تحولات دیگری نیز در این سالها رخ داده ازجمله از وجود بعضی دستگاههای کشت مکانیکی در حدود 2300 سال قبل از میلاد در چین گزارش شده.
تصاویر معابد مصری نشان دهندۀ درو گندم با داس و خرمنکوبی با پای گاوها حدود 1400- 1500 سال قبل از میلاد میباشد.
کشتزارهای برنج با استفاده از آب سیل و مزارع تراس بندی شده حدود 1000 سال قبل از میلاد در چین نشانی از اطلاعات مهندسی بوده.
از دندانههای ساده برای صاف کردن بستر بذر در بسیاری از مناطق استفاده میشده، غلات یا با پای گاوها و یا با خرمنکوبهای متصل بگاو کوبیده شده و با پرتاب بهوا در مقابل باد دانه از کاه جدا میشده.
از دورۀ 500 سال قبل از میلاد تا 1600 سال بعد از میلاد با وجود انجام مقداری تحولات در مکانیزاسیون پیشرفت کند بوده.
در این زمان عصر آهن تازه آغاز شد و تکنولوژی آهن بسرعت در کشاورزی اروپا توسعه یافت یوغ اسب تکمیل شد واسب جایگزین گاو بعنوان دام کششی در قسمتهائی از اروپا گردید غلطکها و چنگگهای دندانه آهنی بعنوان ادوات شخم ثانوی بکار گرفته شدند.
توسعه مکانیزاسیون کشاورزی از معرفی تکنولوژی نیروی دامی در 3000 سال قبل از میلاد تا معرفی اشکال اولیه نیروی مکانیکی در قرن نوزده یک روند ساده و پیشرفت سر راست یکنواخت نبود بلکه در زمانهای طولانی تحولات کمی رویداده در حالیکه در کوتاه مدت تحولات و پیشرفتهای عظیم رخ داده است.
سراسر دوران 8_7 هزار ساله سابقه تاریخی اولیه ابزار، ادوات نتیجه ابتکارات خود کشاورزان و در داخل مزرعه با توجه بامکانات موجود طراحی و ساخته میشد ابزار بنیادی کشاورزی گاو آهن و داس بودند که بجز تغییرات جزئی در طرح و افزودن مواد برای لبههای برنده تا آغاز دوره پر حادثه بعد از قرن 18 تقریباً به همان نحو باقی بودند.
غلات در اروپا و آمریکا با همان نوع دست چینهای عصر بابلی ها تا قرن 18 برداشت میشد.
در آمریکا در 1831 مک کورمیک اولین ریپرکششی اسبی را بنمایش گذاشت او در سال 1845 پنجاه دستگاه ماشین و 1848 دویست دستگاه ماشین ساخت.
بایندرهای غلات کششی اسب در اواسط 1800 معرفی و تا سال 1920 که موتورهای کمکی به بایندرها سوار کردند ادامه داشت.
کمباین غلات، خرمنکوب و بوجاری با استفاده از اسب از 1835 مورد استفاده واقع گردید تا اولین کمباین کشتی تراکتور بخار معرفی و در 1916 در سطح وسیعی از اراضی گندم آمریکا بکارگرفته شد.
سراسر اولیه این دوره مکانیزاسیون کشاورزی معمولاً کارگر و نیروی کار کافی بوده و سعی میشد از توان آنها استفاده شود جائیکه کار از عهدۀ انجام یکنفر خارج بود بطور گروهی اجرا گردید و در جائیکه نیروی مورد نیاز از بیش از یکنفر انسان یا یک جفت دام تأمین میشد اتصالات متعدد را توسعه دادند و از حیوانات بطور دسته جمعی استفاده کردند.
دانش، وسایل و روشهای استفاده بدون تغییر از نسلی به نسل دیگر منتقل شد.
خدمات ترویجی، نمایندگی ساخت ماشین و کمک ها و کنترل دولت کمتر طرفداری داشت.
قرن 18 و 19 شاهد توسعه نیرو از بخار و تولد انقلاب صنعتی در اروپا و آمریکای شمالی بود.
در کشورهای تحت تأثیر یک افزایش سریع جمعیت حدود (200 میلیون نفر بیشتر در 1900 تا 1800) بوجود آمد و نیمی از نیروی کار شاغل در کشاورزی جذب بخشهای صنعتی و خدمات اقتصادی خارج مزرعه گردید.
افزایش جمعیت نیاز به تولید بیشتر در بخش کشاورزی با نیروی کارگر کمتر از قبل داشت.
کشاورزان باصول علمی تر مدیریت خاک، استفاده از کود و بهبود بذر پرداختند.
بکمک نیروی بیشتر اقدام به شخم جنگلها و مناطق خاکهای رسی سنگین که قبلاً امکانپذیر نبود با افزایش تعداد دام کششی پرداختند کیفیت وسایل و ادوات دامی را بهبود بخشیدند.
بعنوان منبع نیروی ایستا موتورهای بخار ابداع شد و در خرمنکوبها، آسیابها، و گاو آهنهای کششی مورد استفاده قرار گرفتند و در نهایت موتورهای بخاری کششی تأمین نیروی محرکه عملیات شخم سنگین در مزارع بزرگ توسعه یافت.
در سال1900 سطح عالی مکانیزاسیون برای اغلب کشورهای صنعتی ضروری گردید.
موتورهای بخاری بزرگ و سنگین فاقد کارآئی جهت برآورد نیاز حرکتی مخصوص مزارع کوچک بود یک منبع نیروئی جهت انجام عملیات کشاورزی و حمل و نقل قویتر و سریعتر از حیوانات و سبکتر و سازش پذیرتر از موتورهای بخار مورد نیاز بود بمحض آغاز قرن بیستم و نصب موتورهای احتراق داخلی در تراکتورها و پیشرفت حاصله از تأمین سوخت از تصفیه فسیلهای مایع منبع جدید نیروی کشاورزی را که در کشورهای صنعتی از مدتها قبل انتظارش را میکشیدند بدست آوردند که البته در سالهای اولیه این تراکتورها بزرگ، بدترکیب با قدرت 45_22 قوه اسب با 20 تن وزن و چهار چرخ آهنی بودند که چرخهای عقب برای کشش دندانه دار بودند.
ادوات مورد استفاده نیز عمدتاً نسخههای توسعه یافته ادوات دامی بودند،تا در سال 1917 طرح تکمیل اولین تراکتور سبکتر و کاراتر جهت تولید انبوه تهیه شد در سالهای بعد با ساخت پی تی او و موتور تراکتور که میتوانست برای بحرکت در آوردن دستگاه یا ماشینهائی نظیر بایندر، کمباین، موور، پیکر و غیره در داخل مزرعه مورد استفاده واقع شود بکارگرفته میشدند که این یک تحول دیگری در مکانیزاسیون کشاورزی بود که رخ داد.
با معرفی تراکتور سه چرخ در 1924 کشت مکانیزه محصولات ردیفی عملی گردید در 1932 تراکتورهای چرخ لاستیکی معرفی شد و با ورود لاستیک و یکنواخت تر شدن حرکات تراکتور نصب موتورهای سنگین در تراکتورهای سبکتر و کشش راحت تر میسر گردید.
چرخهای لاستیکی در موارد حمل و نقل اهمیت زیادی داشت مخصوصاً بعلت افزایش سرعت در جادههای سطح سخت عملیات تحویل بموقع نهادههای تولید و محصولات خیلی سریعتر و کارآتر از حمل و نقل با گاری و دام انجام میشد.
در اواسط دهۀ 1930 موتورهای دیزلی با استفاده عظیم از سوخت با صرفه و قویتر و قابلیت اعتماد بیشتر در تراکتور معرفی شد.
با معرفی اتصال سه نقطه ای باکنترول هیدرولیکی در 1936 عصر جدیدی در ماشینهای کشاورزی آغاز شد بلافاصله بسیاری استفادههای دیگر هیدرولیکی پیگیری شد، بطوریکه امروزه یکی از گسترده ترین طرحهای اجرائی مورد استفاده تراکتورهای مدرن میباشد.
در سالهای اخیر تقویت کننده نیرو دستگاه انتقال نیروی هیدروستاتیکی، فرمان هیدرولیک، توربوشارژ، دودیفرانسیل، شاسی واطاق ایمنی و بسیاری از توسعههای دیگر در یک تراکتور مدرن کشاورزی صورت گرفته است که قدرت کاری و ایمنی راننده را بیشتر کرده و با بهبود کیفیت ادوات و ماشینهای متناسب با تراکتور قدرت، دقت، روانی را ایجاد و موقعیت کشاورزی جهانی را افزایش داده است.
اهداف و نمودهای کاربری مکانیزاسیون در کشاورزی اولویتهای بکارگیری روشهای مکانیزه در تولید محصول با توجه به شرایط فنی، اقتصادی و اجتماعی هر جامعه مشخص میشود.
عموماً در کشورهای توسعه یافته کاریرد مکانیزاسیون برای کاهش هزینه هاست ولی در کشورهای در حال توسعه کاربرد ان برای افزایش تولید است.
بطور کلی اهداف و نمودهای کاربری مکانیزاسیون را میتوان به شرح زیر بیان کرد.
الف) افزایش تولید: یکی از اهداف مکانیزاسیون افزایش تولید و کسب سود بیشتر است.
افزایش تولید با افزایش سطح زیر کشت و افزایش مقدار تولید در واحد سطح میسر میشود و مکانیزاسیون در پی اجرای هر دو روش است.
یعنی از یک طرف با افزایش تعداد و ظرفیت ماشینها و نیز احیای زمینهای بایر، سنگلاخی و فقیر و حتی اعمال تکنولوژی آبکشت باعث افزایش سطح زیر کشت میشود و همچنین با بهبود کیفیت کار ماشینها و افزایش دقت آنها بر اساس نیاز گیاه و نیز بهبود سایر عوامل غیر ماشینی مثل مسائل خاکشناسی، بهبود کیفیت آبیاری، اصلاح بذر، بهینه سازی عملیات، افزایش تولید در واحد سطح را باعث میشود.
از جمله مثالهای دیگری در این مقوله؛ تنظیم دقیق و اصولی فاصله بین بوته ها، سله شکنی به موقع و در عمق مناسب، تأمین دقیق و به موقع مواد غذایی گیاه، پیشگیری و مبارزه اصولی و به موقع با آفات و امراض میباشد.
ب) کاهش هزینه ها: مکانیزاسیون توانسته است که با کاهش نیروی کارگری و انجام بموقع عملیات، کاهش چشمگیری در هزینه ها و افزایش در آمد داشته باشد که بهره وری و ظرفیت بالای ماشین در رسیدن به این هدف نقش عمده ای داشته است.
البته اگرچه امروزه بخش عمدۀ هزینه ها، هزینه تأمین ماشینهاست ولی اگر همین کار به صورت دستی و با نیروی انسانی صورت میگرفت، هزینهها چندین برابر میشد.
ج) انجام به موقع عملیات کشاورزی: انجام به موقع عملیات کشاورزی با توجه به شرایط جوی خصوصاً در کاشت و نیز در برداشت محصول از ضررهای عمده ای جلوگیری میکند.
و اینکار با استفاده از تکنولوژی جدید مثلاً افزایش ظرفیت ماشینها و یا مرکب کردن آنها امکان پذیز است که مکانیزاسیون در تکاپوی انجام آن بوده است.
امروزه این مسأله در کشورهای پیشرفته بصورت جدی دنبال میشود و تحقیقات زیادی برای تعیین بهترین زمان انجام عملیات مختلف صورت میگیرد که بعد از تعیین این مورد، با بکارگیری تکنولوژیهای مختلف ماشینی در صدد انجام به موقع عملیات برای کسب بهترین عملکرد هستند د) کاهش سختی کار کشاورزی و افزایش جذابیت آن: یکی دیگر از مزایای مکانیزاسیون ایجاد رغبت و جذابیت برای انجام کار کشاورزی است که اینکار با استفاده از کاهش سسختی کار صورت گرفته است.
برای مثال، برداشت نیشکر ویا حمل آن، برداشت علوفه، پخش کود حیوانی، برداشت غلات، برداشت چغندر قند و سیب زمینی، عملیات وجین، سمپاشی و عملیات دیگر که امروزه اکثراً بصورت مکانیزه انجام میگیرند.
در واقع کاهش سختی کار نه تنها در جذابیت کار کشاورزی و افزایش سرمایه گذاری در این بخش مؤثر است بلکه حتی در کیفیت و دقت عملیات و نیز بازده کار تأثیر بسزایی دارد.
بخش دوم شرح عملیات جدول تناوب وسایل مورد نیاز برای کاشت جدول تفکیک ماههای سال شرح عملیات انجام عملیات در سطح 200 هکتار که به دو قطعه 100 هکتاری تقسیم میشود که در هر قطعه دو محصول و دو واریته مختلف کشت میگردد و محصول ها در فصل بهار و پاییز کشت میشوند و محاسبه مقدار عرض و توان و مقدار مصرف سوخت و روغن و تعداد وسایل و قیمت آنها محاسبه شده است.
در این مزرعه 200 هکتاری تناوب زراعی 2 ساله رعایت شده است که در سال اول و در فصل پائیز گندم کشت میگردد و همان طور در فصل بهار در زمینی به مشاحت سویا کشت میگردد و در سال بعد در زمینی که گندم کشت نموده ایم کلزا و در زمینی که سویا کشت نمودیم پنبه کشت مینمائیم تا تاوب زراعی رعایت گردد.
کشت محصول در تناوب دوساله در 200 هکتار بصورت زیر در جدول 1 آورده شده است: جدول شماره 1 در مرحله بعد پس از تقسیم زمین به قطعات مشخص و انتخاب تناوب مناسب وسایلی را که در هر محصول بریا کاشت نیاز دارد و فصلی که این وسایل مورد استفاده برای محصول قرار میگیرند را در جدول 2 و 3 قرار میدهیم.
جدول شماره 2: وسایل مورد نیاز برای هر محصول جدول شماره 3 بخش سوم عملیات روزهای کاری روزهای کاری مفید ساعات کار هر وسیله ساعات کار وسیله در ماههای سال عرض کار دستگاه توان مورد نیاز دستگاه (μρ, KW) توان مورد نیاز برای 200 هکتار زمین مزروعی در دو تناوب (گندم – کلزا – سویا – پنبه) را از مهر ماه تا شهریور با توجه به فرمولهای مربوطه بدست میآوریم.
(8 ساعت کار در روز – راندمان مزرعه 80% - عمق شخم 30 cm – هر محصول 100 هکتار) گندم: زمان تخم برای زمینی به مساحت100ha.
از مهر تا 15 آبان ماه برابر با 30 روز کاری که 6 روز بارانی و 6 روز پس از باران و 3 روز هوا خراب است.
روزهای قابل کار 15=15-30 تلفات روز 15=3+6+6 80%= بازده مزرعه ای وسیله زمان تئوری ظرفیت تئوری (Ca): عرض گاو آهن: توان تراکتوری لازم در مالبند: زمان دیسک زدن زمین برابر با 15 آبان تا 15 آذر برابر با 30 روزکاری که 5 روز بارانی و 4 روز پس از باران اتفاق وقت است.
روزهای قابل کار 21 = 9 – 30 تلفات روز 9 = 4 + 5 زمان تئوری ظرفیت تئوری زمان کودپاشی زمین برابر با 5 آذر تا 1 آذر که برابر با 4 روز کاری و 1 روز تلفات وقت است.
روزهای قابل کار 3 = 1 – 4 ظرفیت تئوری ظرفیت تئوری مزرعه روزهای کار خطی کار برای کاشت گندم از 9 تا 20 آذرماه که برابر با 11 روز کاری و 2 روز اتلاف وقت است.
روزهای قابل کار 9 = 2 - 11 ظرفیت تئوری سویا: زمان شخم برای زمینی به مساحت ha 80 از 20 فروردین تا اردیبهشت که برابر با 30 روزکاری و 5 روز باران و 6 روز پس از باران و 2 روز هوا خراب است.
تلفات روز 13=2+6+5 روزهای قابل کار day 17= 13-30 زمان تئوری روزهای کاری برای دیسک زدن از 20 اردیبهشت تا 20 خرداد که برابر با 20 روزکاری، 3 روز بارانی و 4 روزپس از باران 1 تلفات.
روز قابل کار 12 = 8 - 20 تلفات روز 8 = 1 + 4 + 3 زمان تئوری روزهای کاری برای کودپاش 10 خرداد تا 15 خرداد برابر با 5 روزکاری و 1 روز تلفات.
روزهای کاری 4 = 1 – 5 روزهای کاری برای سم پاش 15 خرداد تا 19 خرداد برابر با 4 روزکاری.
روزهای کاری برای ردیفکار که از 18 تا 31 خرداد برابراست با 13 روزکاری 1 روزباران و 2 روز پس از باران.
روزهای قابل کار 10 = 3 – 13 تلفات روز 3 = 1 + 2 کلزا: زمان شخم برای زمینی به مساحت 100 هکتار از 20 شهریور تا 10 مهر ماه که برابر با 20 روزکاری که 4 روز تلفات وقت است.
روزقابل کار 16 = 4 – 20 زمان دیسک زدن زمین از 10 تا 21 مهرماه برابر با 11 روزکاری.
(اگر دستگاه دیسک ما 6 متر نبود، توانی که میخواهیم بدست آوریم را برای 2 بار حساب میکنیم).
برای یک دیسک: 44/51 زمان کودپاشی برای زمین از 21 تا 24 مهرماه برابر با 3 روزکاری.
زمان کاشت با خطی کار از 24 مهر تا 4 آبان برابر با 10 روز کاری است.
زمان تئوری پنبه: زمان شخم پنبه برای زمینی به مساحت 100ha از 10 فروردین تا 10 اردیبهشت برابر با 30 روز کاری که 4 روز بارانی و 6 روز پس از باران.
روزهای قابل کار 30 = 10 – 30 تلفات روز 10 = 4 + 6 زمان دیسک ردن 10 تا 25 اردیبهشت برابر با 15 روزکاری 1 روز باران و 2 روز پس از باران.
روزهای قابل کار 12 = 3 – 15 اتلاف زمان 3 = 1 + 2 اگر دیسک 3 متری بود، آن را 2 برابر حساب میکنیم، وگرنه همان 6 متر را حساب میکنیم.
روزهای کودپاشی 25 تا 30 اردیبهشت 5 روز کاری و 1 روز اتلاف وقت است.
روزهای قابل کار 4 = 1 – 5 F کودپاش برابر 2/1 میباشد.
روزهای کاری برای ردیف کار 3 تا 15 خرداد برابر با 12 روزکاری.
حال اگر خواستیم تمام 200 هکتار زیر شخم رود، روزهای قابل کار 30 روز، 7 سرعت، ساعات کار روزانه 8 ساعت توان تراکتور؟
در صورتی که عمق شخم، 30 سانتیمتر و مقاومت آن 9 و بازده مزرعه 80%.
روزهای کاری برای سم زدن 30 اردیبهشت تا 3 خرداد برابر با 4 روز کاری.
80 درصد بازده مکانیکی و 75% بازده کششی که با درنظر گرفتن کار مداوم و کاهش قدرت موثر 20 درصد از قدرت را صرف نظر میکنیم.
عملیات روزهای کاری روزهای کاری مفید ساعات کارکرد ادارات برای محصول (روزهای قابل کار*ساعات کار مفید در روز) ساعات کارکرد وسیله در ماههای سال عرض کار دستگاه به متر توان (kw) بخش چهارم میزان مصرف سوخت و هزینه برای هریک از ادوات در شرایط کار مزرعه خواهیم داشت: محاسبه مقدار سوخت هریک از ادوات در شرایط مار مزرعه با استفاده9 از مقدار سوخت با لیتر در هکتار و سطح کار مورد انتظار برای هریک از ادوات، باید توجه داشت که مصرف گازوئیل می باشد.
گندم میزان مصرف سوخت گاوآهن در عملیات شخم برای کاشت گندم که برابر با 16 لیتر در هکتار و سطح عملیات مورد انتظار 100 هکتار میباشد عبارتند از: (قیمت گازودیل 16 تومان) مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدارمصرف (تومان) قیمت تمام شده گازوئیل مصرف شده = قیمت گازوئیل مقدار مصرف کل قیمت تمام شده روغن مصرف شده = 70%× قیمت تمام شده گازوئیل مقدار مصرف سوخت در عملیات دیسک زنی برابر با 6/5 لیتر در هکتار و سطح کشت برابر با 300 هکتار و مصرف روغن 70 درصد مصرف گازوئیل است عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت گازوئیل مقدار مصرف کل (تومان) = قیمت تمام شده گازوئیل مصرف شده قیمت تمام شده روغن = 70%× قیمت تمام شده گازوئیل مقدار مصرف سوخت در عملیات کودپاشی برابر با 9% لیتر در هکتار میباشد و سطح کشت 100 و مصرف روغن 70 درصد مصرف گازوئیل است عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل مقدار مصرف سوخت در عملیات کاشت برابر با 3/3 لیتر در هکتار و سطح کشت برابر با 100 هکتار و مصرف روغن 70 درصد مصرف گازوئیل است عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل مقدار مصرف کل قیمت تمام شده روغن = 70% قیمت تمام شده گازوئیل کلزا: محاسبه مقادیر مصرف سوخت گاوآهن در کشت کلزا که برابر با 16 لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 100 هکتار میباشد و قیمت گازوئیل 16 تومان، عبارتند از: (70% = بدلیل آنکه در کشورما قیمت گازوئیل پائین تر از کشورهای دیگر است، 70%منظور گردیده تا رِنج مناسب بدست آید).
مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل=قیمت گازوئیل × مقدارمصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات دیسک زدن که برابر با 6/5 لیتر و سطح مورد انتظار 300 هکتار میباشد عبارتنداز: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات کودپاشی که برابر با 9% لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 100 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات کاشت برابر با 3/3 لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 100 هکتار میباشد، عبارتنداز: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت گازوئیل × مقدار مصرف کل 70% × قیمت تمام شده گازوئیل سویا محاسبه مقادیر مصرف سوخت گاوآهن در کشت سویا که برابر با 16 لیتر در هکتار و سطح مورد انتظار 100 هکتار میباشد و قیمت گازوئیل 16 تومان، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل× مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات دیسک زدن که برابر با 6/5 لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 300 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل× مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات کودپاشی که برابر با 9% لیتر دز هکتار و سطح عملیات 100 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات سم پاشی که برابر با 9% لیتر در هکتار و سطح عملیات 100 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات کاشت با ردیف کار که برابر با 7/4 لیتر در هکتار و سطح عملیات 100 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل پنبه محاسبه مقادیر مصرف سوخت گاوآهن در کشت پبنه برابر با 16 لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 100 هکتار میباشد و قیمت گازوئیل 16 تومان، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات دیسک زدن که برابر با 6/5 لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 300 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات کودپاشی که برابر با 9% لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 100 میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف سوخت در عملیات سم پاشی که برابر با 9% لیتر در هتکار و سطح کشت مورد انتظار 100 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل محاسبه مقادیر مصرف در عملیات کاشت با ردیف کار که برابر با 7/4 لیتر در هکتار و سطح کشت مورد انتظار 100 هکتار میباشد، عبارتند از: مقدار مصرف سوخت کل = سطح کشت × مقدار مصرف قیمت تمام شده گازوئیل = قیمت گازوئیل × مقدار مصرف سوخت کل قیمت تمام شده روغن = 70% × قیمت تمام شده گازوئیل جدول شماره 11: مصرف سوخت گازوئیل (لیتر) جدول شماره 12: هزینه سوخت گازوئیل (تومان) بخش پنجم مصرف سرمایه مصرف سرمایه: نرخ بهره واقعی: 5% استهلاک: 10% L: 4 سال کمباین: اصل سرمایه با درنظر گرفتن تورم و استهلاک ردیف کار: کودپاش: دیسک خطی کار: سمپاش: گاوآهن کودپاش دیسک خطی کار سمپاش گاوآهن تراکتور بخش ششم هزینههای کاشت، داشت و برداشت (محصولات گندم، کلزا، سویا و پنبه) دراین بخش هزینههای کاشت، داشت و برداشت چهار محصول گندم، کلزا، سویا و پنبه را همراه با هزینه نهایی محاسبه میکنیم.
هزینههای کاشت گندم (دیم) برای 100 هکتار شخم: برای هرهکتار یک بار صورت گرفته و هکتاری 200000 ریال پرداخت شده است که با داشتن 100 هکتار خواهیم داشت: ریال 20000000 = 200000 ha 100 دیسک: برای هرکتار 3 بار صورت گرفته و هکتاری 84000 ریال پرداخت شده که خواهیم داشت: (ریال 252000 = هر هکتار) ریال 25200000 = 252000 ha 100 بذر و ضدعفونی: برای هرهکتار برای 200 کیلو بذر، کلیوئی 3041 ریال پرداخت شده: ریال608200 = 3041 K 200 = هرهکتار ریال 60820 = 608200 ha 100 بذر پاشی:هکتاری 102500 ریال که برای یک هکتار 101200 ریال پرداخت شده و خواهیم داشت: ریال 10120000 = 101200 ha 100 هزینههای کاشت باتوجه به موارد ذکر شده و هزینه بدست آمده برای هر عملیات: ریال 116140000 = 10120000 + 60820000 + 25200000 + 2000000 هزینههای داشت گندم (دیم) برای 100 هکتار کود شیمیایی اوره: کیلوئی 454 ریال و هزینه پرداخت شده برای یک هکتار 53690 ریال: ریال 53690000 = 53690 ha 100 کود شیمیایی فسفات: کیلوئی 625 ریال و هزینه پرداخت شده برای یک هکتار 49865 ریال ریال 4986500 = 49865 ha 100 کودشیمیایی پتاس: کیلوئی 551 ریال و هزینه پرداخت شده برای یک هکتار 38750 ریال ریال 3875000 = 38750 ha 100 سم علف کش: لیتری 126290 ریال و هزینه پرداخت شده برای هر هکتار 8/148081 ریال ریال 14808180 = 8/148081 ha 100 سم پاش و اجاره سم پاش: هرباز 74000 ریال و هزینه پرداخت شده برای هر هکتار 124000 ریال ریال 12400000 = 124000 ha 100 هزینه داشت با توجه به موارد ذکر شده و هزینههای بدست آمده برای هرعملیات: 41438680=12400000+14808180+3875000+4986500+5369000 هزینههای برداشت گندم (دیم) برای 100هکتار برداشت و جمع آوری: برای هر هکتار 350000 ریال ریال 35000000 = 350000 ha 100 بیمه محصول سهم زارع: هکتاری 36000 ریال ریال 3600000 = 36000 ha 100 عملکرد: هکتاری 1830 کیلو، کیلوئی 2800 ریال فروش رفته و هکتاری 5124000 ریال بدست آمده: ریال 51240000 = 5124000 ha 100 هزینه برداشت باتوجه به موارد ذکر شده و هزینههای بدست آمده برای هر عملیات: ریال 38600000=3600000+35000000 هزینههای کاشت، داشت و برداشت عبارتند گندم از: ریال 196178680=38600000+41438680+116140000 هزینه تمام شده سوخت برابر با 100640 تومان که با سایر هزینه ها 19627932 تومان بدست آید.
سود بدست آمده در کاشت گندم عباتست از: سود سالیانه = هزینههای خرج شده - هزینههای بدست آمده تومان 31612068 = 19627932 – 51240000 هزینه تمام شده سوخت گندم = هزینه سوخت گازوئیل مصرفی کل + هزینه روغن کل مصرفی در گندم 100640 = 59200 + 41440 هزینه سوخت گازوئیل مصرفی = هزینه سوخت گاوآهن + هزینه سوخت دیسک + کودپاش + خطی کار 59200=5280+1440+26880+25600 هزینه روغن مصرفی = گاوآهن + دیسک + کودپاش + خطی کار 41440 = 3696+1008+18816+17920 هزینههای کاشت کلزا برای 100 هکتار شخم: برای هر هکتار یک بار صورت گرفته و هکتاری 200000 ریال پرداخت شده که با داشتن 100 هکتار خواهیم داشت: ریال 20000000 = 200000 ha 100 دیسک: برای هر هکتار 3 بار صورت گرفته و هکتاری 84000 ریال پرداخت شده که خواهیم داشت.
ریال 252000 = هر هکتار ریال 25200000 = 252000 ha 100 میزان بذر: برای هر هکتار 7 کیلو، کیلوئی 3000 تومان پرداخت شده.
تومان 21000 = 3000 7 = هر هکتاری تومان 2100000 = 21000 ha 100 بذر پاشی: هکتاری 10000 تومان تومان 1000000 = 10000 ha 100 هزینههای کاشت با توجه به موارد ذکر شده و هزینههای بدست آمده برای هر عملیات: تومان 57300000=1000000+210000+2520000+2000000 هزینههای داشت کلزا برای 100 هکتار حشره کش: یک لیتر در هکتار، لیتری 6000 تومان تومان 600000 = 6000 ha 100 قارچ کش: دولیتر در هکتار، لیتری 6000 تومان تومان 1200 = 6000 لیتر 2 = یک هکتار تومان 120000 = 12000 ha 100 علف کش: دولیتر در هکتار، لیتری 7500 تومان تومان 15000 = 7500 2 = یک هکتار تومان 1500000 = 15000 ha 100 سم پاشی: 3 بار در هکتار، هکتاری 10000 تومان تومان 30000 = 3 10000 = یک هکتار تومان 3000000 = 30000 ha 100 کود اوره: 150 کیلو در هکتار، کیلوئی 45 تومان 6750 = 45 150 = یک هکتار تومان 675000 = 6750 ha 100 کود فسفات: 75 کیلو در هکتار، کیلوئی 65 تومان 4875 = 65 75 = یک هکتار تومان 487500 = 4875 ha 100 آبیاری: هر هکتار یک بار، هربار دو کارگر با هزینه نفری 8000 تومان 160 = 2 80 = کارگر (نفر) تومان 1280000 = 8000 160 = هزینه کارگر آب بها: هکتاری 10 ساعت، ساعتی 5000 تومان 50000 = 5000 10 تومان 5000000 = 50000 ha 100 هزینه داشت باتوجه به موارد ذکر شده و هزینههای بدشت آمده عبارتند از: 9962500=5000000+1280000+487500+675000+300000+1500000+120000+600000 هزینههای برداشت کلزا برای 100 هکتار برداشت و جمع آوری: برای هر هکتار 40000 تومان تومان 4000000 = 40000 ha 100 عملکرد: در هکتار 1700 کیلو، کیلوئی 600 فروش رفته، برای یک هکتار 1020000 تومان بدست آمده.
تومان 102000000 = 1020000 ha 100 هزینههای کاشت، داشت و برداشت کلزاعبارتند از: تومان 19692500=4000000+9962500+5730000 هزینه تمام شده سوخت 100640 تومان که با سایر هزینههای 19793140 تومان بدست میآید.
سود بدست آمده در کشت کلزا عباتست از: تومان 82206860 = 19793140 + 102000000 = هزینههای خرج شده - هزینه بدست آمده هزینههای کاشت سویا برای 100 هکتار شخم: برای هر هکتار یک بار صورت گرفته و هکتاری 200000 ریال پرداخت شده که با داشتن 100 هکتار خواهیم داشت: ریال 20000000 = 200000 × ha 100 دیسک: برای هر هکتار 3 بار صورت گرفته و هکتاری 84000 ریال پرداخت شده که خواهیم داشت: ریال 252000 = یک هکتار ریال 25200000 = 252000 × ha 100 میزان بذر: برای هر هکتار 50 کیلو و کیلوئی 600 تومان تومان 30000 = 600×50 = یک هکتار تومان 3000000 = 30000 × ha 100 بذر کاری: هکتاری 150000 تومان تومان 1500000 = 15000 × ha 100 هزینههای کاشت با توجه به موارد ذکر شده و هزینههای بدست آمده عبارتست از: تومان 7216000 = 1200000 + 2400000 + 2016000 + 1600000 هزینههای داشت سویا برای 100 هکتار حشره کش: 2 لیتر در هکتار و هکتاری 9000 تومان تومان 18000 = 9000 × 2 = یک هکتار تومان 1800000 = 18000 × ha 100 علف کش: 3 لیتر درهکتار و هکتاری 3600 تومان تومان 108000= 3600 × 3 = یک هکتار