علم در یونان
از میان همه اقوام باستان، یونانیان بودند که دانسته‌ها را نه تنها گرد آوردند و مقابله کردند، بلکه در طرحی فراگیر به هم پیوند دادند و یونانیان بودند که کل عالم را بدون توسل به سحر و خرافه با عقل و منطق آشتی دادند.
تالس ملطی
تالس هم سیاستمدار بود، هم ریاضیدان، هم اخترشناس، هم از سلاطین مالی و هم یکی از «هفت مرد دانا» طبق سنت یونانیان.
شهرت طالس در درجه اول، در حوزه اخترشناسی است.
او بدین نتیجه رسید که آب عنصر متشکله و بنیادین همه چیز است.
او باور داشت زمین چون بشقابی مسطح بر آب شناور است.
آناکسیماندروس
آنچه اغلب به آناکسیماندروس نسبت داده‌اند، تعیین اوقات اعتدال شب و روز و تشخیص میل دایره‌البروج.
او به وجود جهان‌هایی به تعداد بی‌نهایت معتقد بود و فکر می‌کرد آنها حامل تقسیم عالم بی‌نهایتند و روزی همگی دوباره جذب آن خواهند شد.
آناکسیمنس
دید او از عالم تقریباً همان سان است، ولی معتقد بود ماده اولیه عالم و ماده تشکیل دهنده همه چیز هواست.
هوا تا بی‌نهایت کشیده است، ولی از آن رو به این نظر در مورد هوا رسید که در فرآیند رقیق شدن یا متراکم گشتن هوا دقت کرده بود.
افزون بر این، وی معتقد بود کل خلقت، کل عالم نفس می‌کشد.
نفس روح همه چیزها بود.
هکاتیوس
یکی از نخستین نویسندگان نثر یونان و در منابعی دیگر برای نوشتن اثر یونانی در مورد جغرافیا به دست آورد.
هراکلیتوس
در عالم او آتش به عنوان عامل تغییر، جایگاهی بلند داشت.
آتش همه چیز را می‌سوزاند و تغییر می‌دهد تا سرانجام خود به آتش بدل گردند.
فیثاغورث
او یک رهبر مذهبی و یک دانشمند نمونه بود.
در نظم فیثاغورثی زنان نیز مانند مردان عضو بودند.
فیثاغورثیان باور داشتند که روح می‌تواند جسم را ترک گوید، در بدن انسان دیگر رهل اقامت افکند.
فیثاغوث در جوانی از مصر و بابل دیدن کرد و شاید همین دیدار بود که به او انگیزه داد ریاضیات بخواند و اعلام کند «همه چیز عدد است».
فیثاغوث و پیروانش توجه زیادی به اعداد داشتند و شکی نیست که یک نظریه کامل برای اعداد پیدا کردند.
این نظریه ظاهراً بر سه نوع مشاهده استوار بوده است.
در درجه اول آنها متوجه شدند که یک نسبت ریاضی بین نت‌های موسیقی و طول زه مرتعش یا ستون لرزان هوا وجود دارد.
دومین مشاهده به مثلث قائم‌الزاویه مربوط می‌شد.
مشاهده سوم، این بود که نسبت‌های عددی معینی بین مدت زمانی که طول می‌کشد تا اجرام آسمانی مختلف گرد زمین بچرخند، وجود دارد.
نامنتظرترین فیثاغورثیان درباره عالم این بود که زمین نیز سیاره است و مانند همه سیارات دیگر، مدار دارد.
انکساغورس
وی فقط یک کتاب نوشت و در کتابش اظهار عقیده کرد که عالم در آغاز مخلوطی همگن و بی‌حرکت بوده است.
سپس عقل، دست به کار شد و کل نظام را به چرخش واداشته است.
در گرداب ایجاد شده، ماده تاریک و غلیط و سرد به سمت مرکز حرکت کرده و زمین بشقابی شکل را پدید آورد، حال آنکه ماده خشک و داغ رقیق به خارج پرتاب شده است.
نتیجه‌گیری
اگرچه افکار و نظرات دانشمندان پیشین بسیار سطحی و ساده‌لوحانه بود، اما کوشیدند توصیفی مادی و طبیعی برای آن بیابند و آنها از خود سوالاتی می‌پرسیدند و به دنبال پاسخ‌هایی بودند.
اگرچه اغلب برای یک مساله بیش از یک پاسخ وجود داشت و این نگاه تازه به چیزها موجب پیشرفت‌هایی شد.
سه نوع مشاهده‌ای که نظریه فیثاغورث و پیروانش بر پایه آن استوار بود، را بیان کنید.
آناکسیمنس در مورد نظریه خود که ماده اولیه و ماده تشکیل دهنده همه چیز هواست، چه ادعایی داشت؟
هوا تا بی‌نهایت کشیده است، ولی از آن رو به این نظر در مورد هوا رسید که در فرآیند رقیق شدن یا متراکم گشتن هوا دقت کرده بود در پیروان کدام یک از دانشمندان گفته شده، زنان نیز مانند مردان عضو بودند؟
فیثاغورث ریاضیات در علم هند و هندی ریاضیات هندی نیز تا حدی شبیه ریاضیات چینی عددی و جبری بود و کار هندسی نیز به ویژه با حجم‌های مختلف انجام گرفت.
ریاضیات هندی در آغاز عملی بود و وزن ها و مقیاس‌ها در موهنجودارو تحت قاعده درآمد.
نخستین ارقام نوشتاری آنها به شکل خطوط عمودی بود.
هندوها باز مانند چینی‌ها هیچ مشکلی با اعداد اصم نداشتند.
آنها ریشه دوم 2.3 را با یک رقم اعشار به دست آوردند و به خوبی می‌دانستند که مقادیرشان نمی‌تواند دقیق باشد.
ریاضیدانان هندو هم چنین رابطه بین قطر مربع و اضلاع آن را می‌دانستند و از رابطه فیثاغورثی بین اضلاع مثل قائم‌الزاویه آگاه بودند.
هندوها با عبارات دوجمله‌ای و ضرایب حاصله آشنا بودند.
گاه ادعا می‌شود که آنان در همان زمان با مثلث پاسکال آشنا بودند، ولی هیچ متنی وجود ندارد.
بنابراین اولویت در مورد مثلث پاسکال از آن چینی‌هاست.
هندوها برای صفر علامت خاصی داشتند، گرچه احتمالاً مخترعش خود آنان نبودند.
عددنویسی اعشاری معمولی شد و ارقام سانسکریت شکل نگارش ساده‌ای یافتند.
این ارقام هندو در قرن نهم میلادی در ریاضیات اسلامی توسط خوارزمی اختیار شد و سیصد سال بعد که آدلار باثی شروع به ترجمه آثار عربی با لاتین کرد، به اروپا راه یافت و به اعداد عربی معروف گشت.
گرچه در واقع هندو بود.
ریاضیدانان برجسته هندو مثل آریابانی اول مقدار π را تا چهار رقم اعشار حساب کرد.
براهماگوپتا شاید نامدارترین ریاضیدان هندو باشد.
اسباب اصلی شهرت او، قواعدی است که برای یافتن حجم منشور و مشاحت چهارضلعی پای محاط در دایره یا محیط بر ان به دست آورد.
شیمی و فیزیک قدیم‌ترین تجلی دانش شیمی در هندوستان در مواد کاملاً عملی بوده است.
مهم‌ترین استفاده از دانش شیمی در ذوب آهن بود که ریخته‌گران هندو توانستند ستون آهنی معروف را بریزند.
این ستون که تماماً از آهن ورزیده است، بیش از 6تن وزن دارد.
قابل ذکرترین مطلب درباره آن و ستون‌های همانند آن، ناپوسیدگی یا زنگ نازدگی آنهاست.
علتش هم هنوز روشن نیست، اما می‌تواند به خاطر تشکیل لایه‌ای از اکسید آهن مغناطیسی بر روی سطوح آنها باشد که نتیجه نحوه پرداخت سطح اولیه است.
در قرن هفدهم میلادی، بودایی‌های تانترایی مورد حمایت همه اقشار جامعه قرار گرفتند و با اینان کیمیاگری پا به میدان نهاد.
از قرن چهارم تا قرن یازدهم میلادی، علم در هندوستان بیشترین پیشرفت خود را کرد.
در نیمه دوم این دوره بود که نظران چینی‌ها و بودایی‌ها مفهوم تازه‌ای در علم هندی ثمر داد: نظریه اتمی!
اعتقاد به عناصر اربعه توام با جوهر آسمانی پنجم.
نظریه اتمی هندی فرض کرد که هر یک از عناصر چهارگانه دارای اتم‌های طبقه خویش است و این اتم‌ها همه غیرقابل انهدام و تقسیم‌ناپذیرند.
اتم‌های ناهمسان به اعتقاد آنان، هرگز نمی‌توانستند با هم ترکیب شوند، ولی اتم‌های همسان از این امکان برخوردار بودند، به شرطی که ترکیب در حضور یک اتم سوم انجام می‌شد.
در غرب، نظریه اتمی توسط ذیمقراطیس و لئوکیوس مطرح شد.
جنبه دیگری از فیزیک هندی، نظریه قوه محرکه است که برای بیان حرکت پیوسته اجسام مطرح شد.
علوم زیستی و پزشکی پزشکان ودایی بر این باور بودند که بیماری‌ها اغلب علتی موروثی دارد، گرچه خود یاد می‌دادند که بعضب امراض نیز ناشی از تغییرات فصل است و می‌گفتند بیماری‌های دیگری مولود موجودات ریزی در داخل بدن است، معالجه با داروهای گیاهی انجام می‌گرفت.
کسانی که به کار پزشکی سرگرم بودند، مشاهدات بسیاری انجام می‌دادند و اصطلاحاتی فنی برای استفاده خود می‌ساختند، به‌طوری که رفته رفته آنقدر مطلب فراهم آورد که رساله بزرگ مبانی طبی هندو را تشکیل داد.
این رساله که آیورودا نام دارد، ظاهراً در حدود 2000 سال پیش تالیف شده است.
در آیورودا، این فکر که بیماری، همانا عدم تعادلی بدن است، مضمونی کلیدی است.
آیورودا چکیده کار پزشکی یا به عبارتی «کلیات بقراط» هندوهاست و برتری طب هندو در جراحی بوده است.
هندوهای ودایی گیاهان را به سه گروه بزرگ درخت، علف و خزنده تقسیم کرده بودند.
در نوشته‌های ودایی، بیش از 260 پستاندار، پرنده، خزنده، ماهی و حشره نام برده شده است.
در قرن پنجم میلادی، طبقه‌بندی گیاهان بر اساس تولیدمثل جنسی یا غیرجنسی توسط پراساستاپادا مطرح شد.
تکلم هندوستان در قرن بیستم کمک‌های شایانی به علم کرده‌اند.
خاصه کار ریاضی با نظریه اعداد به وسیله سرنیاواس رامانوجان و کار چاندراسه خارا رامان در فیزیک.
مطالعات رامان در زمینه پخش نور در بلورها شناخت تازه‌ای از رفتار مولکول‌های آنها فراهم آورد.
سوال اعداد هندو به وسیله چه کسی به ریاضیات اسلامی وارد شد؟
خوارزمی ستون آهنی معروف دهلی به چه علت ناپوسیده و زنگ نزده وجود دارد؟
به خاطر تشکیل لایه‌ای از اکسید آهن مغناطیسی بر روی سطوح آنها باشد که نتیجه نحوه پرداخت سطح اولیه است.
نظریه اتمی هندی را بیان کنید؟
هر یک از عناصر چهارگانه دارای اتم‌های طبقه خویش است و این اتم‌ها همه غیرقابل انهدام و تقسیم‌ناپذیرند.
کلیات بقراط چه نام دارد و مضمون کلیدی آن چیست؟
آیورواد ـ بیماری همانا عدم تعادلی در بدن است.
هندوهای ودایی، گیاهان را به چند گروه تقسیم کرده‌اند.
بزرگ درخت ـ علف ـ خزنده