جنگافزارهای شیمیایی ابزارها یا موادی شیمیایی هستند که به وسیله آنها مثلاً با انفجار بمبی که حاوی مواد سمی و یا شیمیایی هستند انسانها و یا سربازان دشمن را هدف قرار میدهند که به آن مواد آلوده میشوند و به انواع بیماریها و یا بیماریهای مخصوص به همان مواد دچار میشوند.
اسلحه شیمیایی به آن دسته از جنگافزارها گفته میشود که در آنها یک یا چند ماده شیمیایی برای کشتن و یا ناتوان کردن انسانها به کار میرود.
ماده شیمیایی را در مخزنهایی کوچک یا بزرگ انبار میکنند که بهوسیله انسان یا وسیلهای موتوری حمل میشود و پس از شلیک و انفجار ماده شیمیایی را میپراکند.
با راکت یا هواپیما هم آن مخزنها را پرتاب میکنند.
نخستین بار در جنگ جهانی اول این جنگافزار به کار برده شده است.
در جنگ جهانی دوم کاربرد چندانی نیافته است اما در جنگ ویتنام نیروهای آمریکایی آن را بسیار گسترده به کار میبردهاند که بمبهای ناپالم معروفترین آنها بوده است.
جنگافزارهای شیمیایی را میتوان به جنگافزارهای دارای سمهای چشمی، بینی و دهانی، ریهای و یا پوستی تقسیم کرد، بسته به آن که به کدامیک از اندامها تأثیر میگذارد.
برخی از گونههای عصبی آن کشنده است و بسیار زود انسانها را از پا در میآورد، برخی دیگر تنها برای مدتی کوتاه یا بلند ناتوان میسازد.
برخی از گونههای آن اگرچه کشنده نیست اما ناتوانیهای جسمی ماندگار پدید میآورد و زندگانی را بسیار سخت میکند.
گونههایی از آن در افزارهای پلیس ضد شورش هم به کار برده شده است و اعتراضهای گستردهای به دنبال آورده است.
جنگافزارهای شیمیایی مانند بمبهای اتمی و میکروبی در رده سلاح کشتار جمعی ردهبندی میشود و کوشش نیروهای ضد جنگ و صلحخواه و سازمانهای مدنی و شهروندی همواره برای ممنوع ساختن آنها بوده است.
۱۳۷ دولت در سال ۱۹۹۳ پیمانی را امضا کردند که تکامل، تولید و انبار کردن جنگافزارهای شیمیایی را ممنوع میکرد و از دولتها میخواست در یک دوره ده ساله، یعنی تا سال ۲۰۰۳، همه جنگافزارهای شیمیایی انبار شده را نابود سازند.
گفتنی است که حکومت صدام در جنگ عراق و ایران اینگونه جنگافزار برای کشتار جمعی را نه تنها در آوردگاهها برای کشتن سربازان بلکه در روستاها و شهرها نیز به کار میگرفت و هنوز هم هستند زنان و مردان هممیهن ما که از ناتوانی برآمده از آن رنجها میبرند.
امروزه انتشار دستورهای ساخت و انبار کردن جنگافزارهای شیمیایی کاری جنایتکارانه است و انساندوستان نگران دستیابی تروریستها و آدمکشان به چنان جنگافزارها هستند.
سال هاست که از پایان جنگ تحمیلی می گذرد اما هنوز که هنوز است بسیاری از مجروحان شیمیایی در میان ما زندگی می کنند و بسیاری دیگر سال ها پیش از جمع ما خارج شدند و به مقام رفیع شهادت رسیده اند .
بر اساس آمار به دست آمده امروز حدود صد وبیست هزار مجروح شیمیایی در میان ما زندگی می کنند که حال بسیاری از آنها نیز وخیم است .
ما در این نوشته قصد داریم با دیدی زیست شناختی کمی از سختی های زندگی جانبازان شیمیایی را به شما معرفی کنیم .
مطمئنا ً ما نمی توانیم همه ی سختی ها و رنجی های را که یک جانباز شیمییایی در راه خدمت به وطنش متحمل شده و میشود به شما معرفی کنیم ولی در این راه همه ی تلاش خود را می کنیم .
این اثر مانند بقییه کار های آدمی خالی از اشکال نمی باشد .
اگرشما در این نوشته با اشتباه یا اشکالی روبرو شدید خواشمند است این اشتبا ه را به ما گوشزد فرمایید .
تاریخچه ی استفاده از عوامل شیمیایی
به ادعا می توان گفت که قدمت سلاح های شیمیایی به اندازه سلاح ها ی معمولی است ، به طوری که شواهدی مبنی بر استفاده از مواد آتش زا توسط یونانیها (موسوم به آتش یونانی) در سال های ????
و ???
قبل از میلاد مسیح (ع) بدست آمده است.
بر طبق همین شواهد « اسپارتها» نیز در جنگهای خود گوگرد و زغال نارس را بر دیوار و حصار دشمن می سوزاندند تا گازهای سمی متصاعد شده وبر دشمن تاثیر نما ید .
تاریخ جدید جنگ های شیمیایی از سال ????
در جنگ انگلیس با بوئرها(مهاجرین هلندی در افریقای جنوبی ) شروع شده که در آن ارتش انگلیس از توپهای حاوی اسید پیکریک استفاده کرد که اثر تهوع زا داشت.
با این حال استفاده ی گسترده از عوامل شیمیایی در جنگها ، تا جنگ جهانی اول سابقه نداشت است .
به هنگام جنگ حهانی اول به دلیل پیشرفت دانش و تکنولوژی لازم برای تهیه ی مواد شیمیایی خطرناک امکان کاربرد آنها به مقدار فروان فراهم گردید .
اولین مورد استفاده از گاز های شیمیایی در سطح وسیع در آوریل ????
توسط قوای آلمانی صورت گرفت در این حمله شش هزار سیلندر حاوی گاز کلر برای مسموم کردن نیرو های طرف مقابل به کار گرفته شد که در نتیجه ی آن پنج هزار نفر از نیروهای متفقین به هلاکت رسیدند .
بعد از این حمله در سبتامبر همان سال نیروهای انگلیسی نیز از گاز گلر استفاده کزدند .
با لاخره آلمان در سال ????
گاز فسژن و در سال ????
گاز خردل را وارد صحنه کار زار نمود .
استفاده از کاز های شیمیایی برای اولین بار لزوم استفاده از ماسک های محافظتی را مطرح ساخت .
ارتش انگلیس از این ماسکها برای اولین بار به منظور حفاظت از اسبها و افراد استفاده نمود.
در مجموع می توان گفت که گاز های کلر، خردل و فسژن توسط ارتش آلمان و انگلیس و گاز های موثر در خون از قبیل هیدروژن سیانید و کلرید سیانوژن توسط فرانسوی ها به کار گرفته شد .
مطابق آمار حاصل حدود صد هزار نفر کشته و دویست هزار نفر زخمی حاصل استفاده از این گازها بود .
رژیم جنایتکار بعث عراق که انواع سلاح های مدرن غرب و شرق را بر ایمان خلل ناپذیر رزمندگان دلیرمان امتحان کرده بود و به یاس کامل رسیده بود ، در پی شکستهای مداوم و عجز و ناتوانی در مقابل سلحشوران سپاه توحید بکاربرد سلاح های شیمیایی متوسل گردید.
ارتش صدام عفلقی در بین سال های آغاز جنگ تا پایان آن در بیش از صدها مورد از سلاح های شیمییایی استفاده کرد ه که در عملیات خیبر ، بدر ، والفجر ?
و سلسله عملیات های کربلا ابعاد این جنایت به اوج خود رسید .حملات مذکور با استفاده از انواع مهمات شیمیایی (خمپاره ،توپ، بمب و غیره ) حاوی گاز های کشنده از قبیل عوامل عصبی ( تابون ) ، گاز های خردل ، سیانور و عوامل خفه کننده (فسژن) انجام گرفته است انواع سلاح های شیمیایی از نظر نظامی گاز های شمیایی به شش گروه تقسیم می شوند ?- عوامل سمی کشنده ?- عوامل ناتوان کننده ?- عوال کنترل اغتشاش ?- عوامل دود زای نظامی ?- عوامل ضد گیاه ?- شعله ها و آتش ها ما در این مقاله هدفمان مطالعه ی گروه اول می باشد و از باز کردن گروه های دیگر به دلیل کمبود فضا و وقت خود داری می کنیم عوامل سمی کشنده : الف - عومل تاولزا ?- خردلها ?- آرسنیک ها ?- گزندها ب- عوال خون ?-آرسین SA ?- سیانید هیدروژن AC ?- کلرید سیانوژن CK ج- عوال اعصاب ?- عوال سِری G ?- عوال سِری V د- عوال خفه کننده ?- فسژن CG ?- دی فسژن DP عوامل تاولزا : این گروه را به راحتی می توان به سه زیر گروه تقسیم کرد ?- خردل ها ?- آرسنیک ها ?- گزند ها این عوامل بیشتر به صورت مایع می باشند .
اثر آنها پایدار است و وزن آنها به نسبت هوا زیاد می باشد .این مواد معمولا ً موجب مرگ آنی نمی شوند و فرد را نا توان می کنند نحوه ی ورود و چگونگی تاثیر این عوامل در محل آلوده سلول ها را تحریک کرده و موجب ایجاد زهر سلولی می شوند .
این مواد در حالت مایع و گاز قدرت نفوذ به دیواره ی سلولی ،چوب ، چرم ، رنگ وغیره را دارند و فقط در تماس با موادی مانند شیشه ، فلز و کاشی قدرت خود را از دست می دهد .
علائم مسمومیئت با عوامل خردل ?- بعد از حدود ?
الی ?
ساعت در محل آلوده سوزش و خارش ایجاد می شود و لکه های قرمز ظاهر می گردد .
?- بعد از ?
روز تاول ها نمایان می گردد .
از به هم پیوستن تاول های کوچم تاول ها ی بزرگ پدید می آید .
?- در صورت ورود این عوامل از طریق دستگاه گوارشی یا تنفسی با عث ایجاد مشگلات تنفسی و گوارشی خواهد شد .
این عوامل در صورت ورود به بدن خطراتی مانند عوامل خفه کننده را ایجاد می کنند .
?- اگر درصد این مواد در محیط زیاد باشد موجب اثرات دائمی بر حس بینایی (مانند کوری ) در پی خواهد شد .
?- فرد مصدوم پس از تماس با این مواد احساس می کنند که موادی مانند شن و ماسه درون چشم او هستند .
علائم مسمومییت با آرسنیک ها آرسنیکها علاوه بر تاول زدن عوارضی مانند بززگ شدن ریه ، اسهال ، بی تابی ، ضعف ، کاهش حرارت بدن وکم شدن فشار خون را در پی دارند .
لازم به ذکر است که سرعت بروز تاول های آرسنیک چند دقیقه است که این امر در مورد خردل ها چند روز به طول می انجامد .
گزند ها و علائم مسمومیت با انها معروف ترین عامل گزند ها CX است .
این عامل در صورت تماس با بدن باعث سوزشی مانند گزش حشرات می شود .در حالت طبیعی این عامل در طبیعت در ??
درجه سانتی گراد به صورت مایع بوده و رنگی تیره و روغنی دارد .
علائم گزند ها ?- به موجب تماس با بدن موجب درد فوری می شود ?- در عرض ?
ثانیه محل آلودگی مانند گزیدگی زنبور می شود ?- محل آلوده سفید شده و درون آن قرمز می شود ?- بعد از ??
ساعت نقطه سفید قهوه ای شده و بعد از آن به زخم تبدیل می شود نوع گاز -خواص ظاهری- راه نفوذ به بدن -مدت اثر زمان تاثیرات جدی-حالت- رنگ- بو خردل ها HN-HD-Q-T مایع روغنی زرد وسیاه بوی سیر چشم، پوست مجاری تنفسی پایدار حدود ?
ساعت آرسنیک ها MD-ED-PD-L مایع قهوه ای گل شمع دانی چشم، پوست مجاری تنفسی پایدار چند ثانیه گزندCX جامد خاکستری با جلای فلزی تند و نا مطبوع چشم، پوست مجاری تنفسی پایدار حدود یک ساعت عوامل خون این مواد معمولا ً به صورت گاز یافت می شوند .
اثر آنها خیلی سریع یا آنی است .
از هوا سنگین ترند ودر صورتی که مقدار آنها زیاد باشد موجب مرگ فوری می شوند.
نحوه ی اثر این مواد از طریق مجاری تنفسی وارد ششها شده و به همراه خون تا سطح بافت ها می روند .
در سطح بافت این مواد مانع از جذب اکسیژن توسط بافت شده که این امر باعث خفگی سلول می شود .
همان طور که از نام این موارد پیداست اثرات ابتدایی این مواد بر روی دستگاه گردش خون و دستگاه تنفسی می باشد .
اولین علامت تنفس این گاز ها تغییر در سرعت تنفس و ضربان قلب می باشد .
از دیگر علائم این گاز ها سوزش در ناحیه چشم ودستگاه تنفسی است.
پس از استشمام این گاز ها اکسیژن در خون زیاد شده و وموجب بروز رنگ سرخی در لبها و پوست می شود .در موارد شدید تر این سرخی در چشم ها ، ناخن ها ؛ و در صورت ادامه پیدا کردن موجب سرخی تمام بدن می شود .
در نهایت این گاز ها موجب تشنج ، اغماء و مرگ می شوند .
نوع گاز- خواص- ظاهریراه نفوذ به بدن -مدت اثر زمان تاثیرات جدی -حالت -رنگ- بو سیانید هیدروژن Ac مایع بی رنگ بادام تلخ چشم، پوست مجاری تنفسی نا پایدار خیلی سریع کلرید سیانوژن CK مایع و گاز بی رنگ هسته هلو چشمو مجاری تنفسی نا پایدار آنی آرسین SA گاز بی رنگ – چشم و مجاری تنفسی نا پایدار آنی عوامل اعصاب این عوامل اکثرا ً به صورت مایع و گازو بی رنگ می باشند .
ماده اصلی آنها بویی ندارد ولی ناخالص آنها دارای بوی سیب ، میوه ، شکلات و کافور می باشد .
سنگین تر از هوا هستند .
آنها موادی غیر پایدار بوده و اثری سریع دارند.
این عوامل بر روی چشم و پوست نیز اثر سوء دارند .
نحوه ی اثر از طریق مجاری تنفسی و پوست وارد بدن شده و باعث ایجاد اختلال در سیستم عصبی فرد می گردند و نهایتا به دنبال فلجی دستگاه عصبی منجر به خفگی و مرگ می شوند .
علائم مسمومیت با این گاز ها شامل آبریزش بینی ، تار شدن دید ، احساس فشار در قفسه سینه ، و پس از آن حالت تهوع ، سر درد ، سر گیجه ، تعرق شدید ، سوزش چشم ، آبریزش از چشم ، جمع شدن آب در دهان و آبریزش آن ، ادرار غیر عادی ، انقباض عضلات ، نقطه ای شدن مردمک چشم ، عدم تشخیص فاصله ی اجسام ، سستی وضعف ،تشنچ ، اغما و مرگ می باشد .
نوع گاز خواص ظاهری راه نفوذ به بدن مدت اثر زمان تاثیرات جدی حالت رنگ بو تابون GA گازو مایع مایل به قهوه ای میوه چشم، پوست مجاری تنفسی نا پایدار خیلی سریع سارین GB مایع بی رنگ بی بو چشمو مجاری تنفسی نا پایدار آنی سومان GD مایع بی رنگ کافور چشم و مجاری تنفسی نا پایدار آنی وی ایکس VX مایع بی رنگ – چشم و مجاری تنفسی نا پایدار آنی عوامل خفه کننده گاز های این گروه همه از هوا سنگین ترند .
معمولا بر روی پوست اثر سو ندارند و در صورتی که غلظت آنها زیاد نباشد موجب مرگ آنی نمی شوند .
مهمترین راه ورود این عوامل به بدن مجرای تنفسی است .
نحوه ی اثر این مواد از طریق مجرای تنفسی وارد شش ها شده ، با رطوبت موجود در شش ها ترکیب می شوند و به اسید کلریدریک و گاز کربنیک تبدیل می شوند .
اسید حاصله باعث تخریب سطح داخلی ششها وخسارتی شده که نهایتا ً منجر به خفگی می شود.
علائم مسمومیت این گازها شامل سرفه شدید ، تهوع ، سر درد ،تنفس کوتاه و دردناک و خروج پلاسمای خون از دهان می باشد .این علائم معمولا ً پس از ?
ساعت به وجود می آید .
در صورتی که غلظت این مواد زیاد باشد زمان ظهورعلائم وجود نخواهد داشت بلکه مصدوم دچار مشکل تنفسی شده و در مدت زمان کوتاهی بیهوش می شود که معمولا ً در بیهوشی می میرد .
نوع گاز خواص ظاهری راه نفوذ به بدن مدت اثر زمان تاثیرات جدی حالت رنگ بو فسژن CG گاز بی رنگ سبزی تازه مجاری تنفسی و چشم نا پایدار ?
تا ??
ساعت دی فسژن DP مایع بی رنگ علوفه تازه چشم و مجاری تنفسی نا پایدار ?
ساعت درمان مصدومین شیمیایی در بحران هرگاه دشمن از عوامل شیمیایی استفاده کرد، فعالیت های از قبیل اطلاع رسانی، هشدار دادن، مراقبت های پزشکی و رفع آلودگی از مجروحان آلوده توسط یک ستاد خاص کنترل و رهبری می شود.
هدف و منظور نهایی از این عمل تهیه و تدارک فوری ترین و موثرترین هشدار بدون ایجاد آلودگی توسط مجروحان آلوده در میان پرسنل هشدار دهنده و گروه پزشکی کنترل کننده می باشد.
اولین کمک و مساعدتی که لازم است در منطقه عملیاتی در طول مدت مراقبتهای پزشکی انجام بگیرد انتقال مجروحان به منطقه امن میباشد که این کار با توجه به سرعت دستگاههای حفاظتی جهت انتقال و نیز رعایت اصول حفاظتی در مناطقی که تجهیزات ایمنی از قبیل ماسک و لباس های محافظتی موجود نباشد انجام می گیرد.
از طرف دیگر پرسنل مراقب بایستی از تجهیزات حفاظتی از قبیل ماسک و … استفاده کنند زیرا این کار باعث بالا رفتن کارآیی آنها می شود.
حفظ جان افراد و رسیدن به نتیجه مطلوب مستلزم مراقبت های پزشکی و وجود سرعت کافی در بروز عکس العمل ها می باشد.
A.
اقدامات پیشگیری کننده در طول زمانی که دشمن از یک یا چندین عامل استفاده می کنند شامل موارد ذیل می باشد : 1.
شناسایی و گزارش پیوسته عوامل شیمیایی 2.
رهبری و هدایت فرماندهان جهت بالا بردن میزان بازده کارایی 3.
اقدامات نخستین جهت پیشگیری های مستقیم 4.
اجرای هشدارهای ایمنی و مراقبت های پزشکی در مورد مجروحان 5.
حفاظت انفرادی و جمعی که شامل پناهگاههای شیمیایی نیز می باشد.
B.
اقدامات پیشگیرانه (قبل از اجرای حمله) 1.
شناسایی و گزارش آلودگی ها و اثرات شیمیایی 2.
کنترل آلودگی (جلوگیری، محدود کردن، کاهش سرعت انتشار) 3.
تخمین و برآورد خطرات و کنترل آنها 4.
شناسایی اثرات وارده بر گیاهان، کنترل و گزارش عناصر آن 5.
تمهیدات پزشکی، مراقبت های پزشکی و تخلیه مجروحان شیمیایی 6.
پوشش مناسب مجروحان 7.
نظارت بر نحوه کار مراکز رفع آلوده کننده مجروحان 8.
تجهیز شدن جهت انجام حمله هایی که در آینده باید انجام بگیرد C.
اهداف مراقبت های پزشکی در مورد مجروحان شیمیایی شامل : 1.
حداقل کردن میزان تلفات ناشی از عوامل شیمیایی 2.
کنترل و کاهش سرعت آلودگی های شیمیایی برای اجرای این مقاصد و نیز عملیات رفع آلودگی به تعداد 20 تا 30 نفر جهت پشتیبانی از مناطق مربوطه نیازمندیم.
مهمترین و حیاتی ترین مراقبتی که برای مجروحان شیمیایی می توان انجام داد مراقبت های است که باید در دقایق نخستین انجام گیرد.
این اعمال از طرف پرسنل پزشکی انجام نمی گیرد بلکه توسط خود شخص باید انجام گیرد.
عامل زدایی یا به عبارت دیگر زدودن و پاک کردن عامل از روی مناطقی از بدن که با عامل در تماس بوده اند در کمترین زمان ممکنه می تواند بسیار مهم و حیاتی باشد.
منطقه دریافت کننده تلفات: هر منطقه ای که در آن تلفات و مجروحان دیده شوند منطقه دریافت کننده تلفات نامیده می شود.
که در بر گیرنده مناطق پاک و آلوده می باشد که توسط یک خط جدا کننده نسبتاً کامل به نام هات لاین جدا می شود این خط جدا کننده نبایستی از بین تجهیزات، لباسها و مجروحان آلوده عبور کند.
نقطه ورودی : نقطه ورودی یکی از نقاط تقسیم بندی شده واقع در منطقه ای است که مجروحان به آن نقطه انتقال داده می شوند.
آمبولانس مجروحان را در آن نقطه تخلیه نموده و مجروحان اورژانسی را به آن نقطه معرفی می کنند.
ایستگاه ارزیابی سیستم خدمات درمانی : ستاد ارزیابی سیستم خدمات درمانی هر یک از مجروحان را در 1 تا 4 گروه دسته بندی می کند : 1.
فوری (اورژانسی) 2.
سرپایی 3.
درمان با تأخیر 4.
بستری ایستگاه درمان اضطراری: ایستگاه درمان اضطراری آن دسته از مراقبت های پزشکی است که برای انسان حیاتی می باشد.
مدت متعارف این گروه خدمات درمانی 10 تا 20 دقیقه می باشد.
منطقه رفع آلودگی : در اولین رده از مراقبت های پزشکی تعداد کارکنان کم بوده و پرسنل متخصص جهت رفع آلودگی مجروحان در دسترس نمی باشند.
کارکنان بخشهای حمایت کننده بایستی به این منظور و هدف اختصاصی داده شده و توانایی مراقبت از مجروحان را برای کلیه افراد مراقبت کننده فراهم آورند.
منطقه درمانی تمیز : ظرفیت و مقدار مراقبت مجروحان عمدتاً از رده های پایین تا بالا افزایش می یابد.
در ایستگاه کمک های اولیه گردان معمولاً یک پزشکیار یا پزشک و یا هر دو همراه چند انترن وجود دارد.
در رده های بالاتر منطقه درمانی در یک سرپناه حفاظتی قرار می گیرد که این منطقه باید حداقل در مسیر 100 متری جهت باد بالا قرار داشته باشد.
شهدا و مصدومان شیمیایی «تاریخچه کاربرد سلاح های شیمیایی توسط عراق علیه ایران» «تاریخچه کاربرد سلاح های شیمیایی علیه ایران» در ابتدای سخن لازم است برای فهماندن ابعاد استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه ایران ، توسط عراق چند نکته مختصر را ذکر نمایم اول آن که عراق در طول هشت سال دفاع مقدس بیش از 252 مرتبه از سلاحهای شیمیایی علیه رزمندگان و مردم بیپناه ایران استفاده کرده است و جمعا بیش از 000/140 نفر از عزیزان این مرزو بوم توسط گازهای کشنده شیمیایی ؛ شهید و مصدوم شدهاند و بعد از دهها سال از پایان جنگ افرادی هستند که به خاطر مصدومیت ایجاد شده از گازهای شیمیایی به دیدار دوست میشتابند .
ناکامی ارتش تا بن دندان مسلح عراق در تامین اهداف سردمداران رژیم بعثی ، فرماندهان این ارتش را بر آن داشت تا پس از مشورت با کارشناسان عالی رتبه دولتهای استکباری ، بخصوص کارشناسان شیمیایی شوروی ، استفاده از سلاحهای شیمیایی را نیز در کنار سلاحهای جنگی و مرگبار خویش مورد توجه قرار دهد .
آنان برای اولین بار در تاریخ 23 دی ماه 1359 به کاربرد ، آزمایش و سنجش تاثیر آنها بر رزمندگان اسلام در محورهای « هلاله و نیخزر » ( منطقه عمومی میمک ) مبادرت ورزیدند و سپس در سال 1360 دامنه کاربرد این سلاحها را در جبهههای هویزه ، تپههای الله اکبر ، جسر نادری و خرمشهر نیز به صورت پراکنده آزمودند در سال 1361 با گسترش محدوده کاربرد و حجم عوامل شیمیایی ، مدیریت و رسته جنگهای شیمیایی به طور رسمی به سازمان رزم ارتش عراق اضافه شد .
کاربرد عوامل اعصاب ، گاز نیتروژن و موستار در جبهههای آبادان ، مریوان ، تپههای شرهانی ،شلمچه و غیره بیش از پانزده شهید و دهها مصدوم بر جای گذاشت منطقه عملیاتی خیبر بخصوص جزایر مجنون ، در سال 1362 عرصه کاربرد وسیع و گسترده انواع سلاحهای شیمیایی ( گازهای خردل ، تاولزا ، فسفر ، اعصاب و ناتوانکنندهها ) قرار گرفت که طی آن ، هواپیماها و توپخانههای دشمن به شلیک انواع گلولههای شیمیایی مبادرت کردند که طی آن دهها رزمنده شهید و حداقل دوهزار و هفتصد نفر دیگر نیز مصدوم شدند یادآوری این نکته ضروری است که دشمن پیشتر ، در مناطق عملیاتی والفجر 2 ، 4 و بعضی محورها نیز از عوامل شیمیایی استفاده کرده بود ؛ ولی حجم کاربرد آنها در عملیات خیبر و در طول چهار سال جنگ تحمیلی بیسابقه بوده است .
تاثیر عوامل به کار گرفته شده و پایداری آنها نیز تا حدی بود که با گذشت بیش از یک هفته از حمله شیمیایی ، کارشناسان و محققان اعزامی از سازمان ملل ، موفق شدند تا عوامل شیمیایی را نمونه برداری کرده و تجزیه کرده و سپس نوع آنها را تشخیص و ثبت نمایند در جریان عملیات بزرگ « بدر» در اسفندماه 1363 ، که طی آن نیروهای پر توان اسلام ، موفق شدند جاده استراتژیک بصره به بغداد را به مدت یک هفته قطع کنند ، دشمن بعثی صهیونیستی دوباره در سطحی وسیعتر و پیچیدهتر ، از سلاحهای شیمیایی استفاده کرد و در ابعادی گستردهتر به بمباران و گلولهباران شیمیایی مناطق عملیاتی « بدر و خیبر » هورالهویزه ، جادهها ، عقبهها ، قرارگاهها ، اورژانسها ، اسکلهها و موقعیتهای پشتیبانی از هورالهویزه و جزایر مجنون گرفته تا مناطق جفیر ، پادگان حمید و هویزه مبادرت ورزیدند .
این تک شیمیایی در جزایر و طول پل چهارده کیلومتری خیبر و جادههای شهید همت ، سیدالشهدا (ع) ، سهراهی فتح و طلاییه ، از شدت بیشتری برخوردار بود .
در این حملهها علاوه بر عوامل اعصاب ، ناتوان کنندهها ، خردل ، تاولزا و ترکیبهای آنها ، دشمن برای اولین بار از عوامل کشندهی خون نیز استفاده کرد که نتیجه این حمله ، بر جای گذاشتن تعدادی شهید و هزاران مصدوم بود در سال ششم جنگ تحمیلی ، در جریان عملیات فوقالعادهی « والفجر هشت » و عبور تاریخی از رود خروشان « اروند » و تصرف شهر ( فاو ) با وجود اعتراضها و اقدامهای همه جانبه و افشاگریهای ایران در مجامع بینالمللی علیه کاربرد سلاحهای شیمیایی عراق در جنگ ، نه تنها آن کشور کاربرد آنها را متوقف نکرد ؛ بلکه با بیاعتنایی ، سکوت و حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم شرق و غرب ، بر دامنه عملیات ناجوانمردانهی شیمیاییاش افزود .
ارتش عراق پس از تحمل شکست سنگین و خفت بار در فاو ، در اواخر سال 1364 و همچنین در اوایل سال 1365 ، رزمندگان اسلام و مواضع آنان در خطوط مقدم شهر فاو ، سواحل اروند رود ، دهانهی خلیج فارس ، خسروآباد ، قفاص ، رودخانهی بهمنشیر ، خرمشهر ، پادگان حمید و جفیر ( عقبهها ، جادهها ، اورژانسها و بیمارستان فاطمه الزهرا « س » ) را دیوانهوار مورد حملههای شیمیایی چندین اسکادران هواپیماهای بمبافکن قرار داد و همزمان در چند روز و هر روز در چند مرتبه ، صبحها و شبها آن مناطق را با بیش از صد قبضه توپ گلولهباران کرد و کل مناطق عملیاتی والفجر 8 اعم از خطوط مقدم ، پشتیبانیها و عقبهها را مملو از گازهای شیمیایی کشنده نمود برای تداعی و تصور غلظت فضای آلوده ، کافی است اشاره شود که کلیه جانوران ، پرندگان و آبزیان واقع در منطقه آلوده بکلی نابود شدند و درختان ، نخلها و نیزارها پژمرده شده و سپس خشک گردیدند .
در این حملهها ، علاوه بر عوامل قبلی ، گازهای جدید خفهکننده و سیانور هم مورد استفاده وسیع دشمن قرار گرفت وسعت و کاربرد عوامل شیمیایی ، مسوولان سازمان ملل را بر آن داشت تا به رغم بیتفاوتی و کم توجهیهای قبلی ، نسبت به اعزام گروه کارشناسی خود به مناطق جنگی آلوده به عوامل شیمیایی اقدام نماید .
این گروه تخصصی تحقیق پس از بررسی و نمونهبرداری عوامل پایدار شیمیایی و مشاهده مجروحان و مصدومان شیمیایی و اجساد مطهر شهیدان ، بالاخره کاربرد گازهای شیمیایی را تایید کردند .
ولی با وجود این ، از اعلام رسمی کاربرد عوامل شیمیایی به وسیله عراق طرفه رفتند و به کلیگویی پرداختند و این امر ؛ خود تشویقی بر ادامه کاربرد این عوامل از سوی رژیم منحوس حاکم بر عراق شد متاسفانه در ادامهی این اعمال ننگین و ضد انسانی ، سردمداران جنایت پیشه عراق ، با شروع عملیات « کربلای چهار » در جزایر امالرصاص ( مقابل خرمشهر ) و عملیات پیروز و بزرگ « کربلای پنج » در منطقه عمومی شلمچه ، کانال پرورش ماهی ( شرق دجله ) و تصرف آبگرفتگیها و گذشتن از نهر جاسم و نزدیکشدن به تنومهی بصره ، سراسیمه به بمباران و گلولهباران وحشیانهی مناطق عملیاتی و پشتیبانی و حتی شهر خرمشهر تا پاسگاه حسینیه با استفاده از عوامل اعصاب ، خردل ، تاولزا ، ترکیبهای خردلی و خون ، سیانور ، خفهکننده و ناتوان کننده مبادرت میورزد در این حملهها نیز به رغم استفاده رزمندگان از تجیزات انفرادی و حضور یگانهای پدافند شیمیایی و پاکسازی سریع آلودگیها ، متاسفانه تعدادی از رزمندگان شهید و شمار قابل توجهی نیز دچار مصدومیتهای شدید گشتند در سال هفتم جنگ تحمیلی و ابتدای سال 1366 همزمان با تک رزمندگان اسلام در ( کربلای 8 « 18 فروردین 1366») دشمن به گونهای بیسابقه علیه رزمندگان مستقر در خرمشهر به بمباران و گلولهباران شیمیایی با گلولههای توپ ، خمپاره و حتی موشکهای کاتیوشا اقدام میکند .
که به شهادت و مصدوم شدن شماری از خداجویان سپاه توحید منجر میشود و به دلیل پایداری و تاثیر بیشتر عوامل بهکار گرفته شده ، تیم کارشناسی اعزامی از سازمان ملل متحد !
که ده روز پس از حمله ، وارد منطقه گشتند موفق شدند نوع عوامل به کار گرفته شده را تشخیص دهند رژیم بعثی صهیونیستی عراق ، همزمان با کاربرد عوامل شیمیایی در منطقه عملیاتی غرب ، در عملیات کربلای 10 در تاریخ 30 فروردین ماه سال 1366 و دیگر تکهای سپاهیان اسلام ، مردم بیگناه روستاها و شهرهای کردستان عراق و ایران را نیز مورد حمله وحشیانه شیمیایی خود قرار داد .
در تاریخ 7 و 8 تیرماه سال 1366 هواپیمای بمبافکن عراقی با بمبهای شیمیایی به چهار نقطه پر ازدحام و متراکم جمعیتی شهر سردشت حمله کرد و زن و کودک پیر و جوان مردم بیگناه آن شهر و همزمان ، روستاییان کلهوش و اطراف پایگاه مرکزی شهر را آماج گازهای کشنده و دهشتناک شیمیایی قرار دادند .
با وجود مساعدت و رفعآلودگی از سوی تیپ امام سجاد (ع) (یگان پدافند شیمیایی مستقر در منطقه) و کمکهای واحدهای امداد و درمان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، دراین جنایت ضد انسانی حداقل 25 نفر از مردم بیپناه شهید و بیش از 5000 نفر مصدوم و مجروح شدند و لکه ننگ دیگری بر دامن سراسرآلودهی رژیم بعثی صهیونیستی افزوده شد .
به رغم ارتکاب چنین جنایت هولناکی باز هم مجامع جهانی هیچ اقدامی در جلوگیری از ادامه تجاوز به عمل نیاوردند و حتی آن رژیم را ملامت هم نکردند تا اینکه ابعاد گستردهتر و پیچیدهتری به خود گرفت و دامنگیر مردم مسلمان و بیگناه حلبچه و روستاهای اطراف آن و مردم کردستان عراق شد .
آرسینک ماده خطرناک جنگی آرسنیک شبه فلزی، خاکستری- نقره ای یا زرد، بدون بو و مزه می باشد.
ماده ای طبیعی است که به دو صورت معدنی و آلی وجود دارد.
آرسنیک معدنی در آب، خاک و بستر سنگ یافت می شود و برای بدن سمی است.آرسنیک و ترکیبات آن در صنعت کاربرد زیادی دارد و در ساخت شیشه، چوب، حشره کش، علف کش، اجزاء الکترونیکی و آلیاژها استفاده می کنند.
آرسنیک از راه تنفس، غذا، آب، خاک و پوست منتقل می شود.
سوزاندن مواد حاوی آرسنیک از قبیل چوب آرسنیک را در هوا منتشر می کند و هم چنین تنباکو و سیگار نیز حاوی مقدار ناچیز آرسنیک هستند.ماهی ها و غذاهای دریایی و مکمل های کلسیم که از صدف های دریایی ساخته می شود نیز حاوی مقدار زیادی آرسنیک می باشند، اما برای بدن سمی نیستند.
در نقاط مختلف دنیا جمعیتی که آب غنی از آرسنیک را می نوشند مخاطرات بهداشتی شدیدی مشاهده شده است.
آب آشامیدنی از نظر آرسنیک تهدید جدی برای بهداشت عمومی است.
آرسنیک در آب آشامیدنی وجود دارد، استاندارد های آب آشامیدنی میزان آرسنیک را 50 قسمت در بیلیون مجاز می دانند و بهتر است آب آشامیدنی بیشتر از این میزان را مصرف نکنید.
منابع آرسنیک · آرسنیک ممکن است در آبی که از میان صخره های غنی از آرسنیک جریان دارد یافت شود.
· آرسنیک به طور وسیع در قشر خاک وجود دارد.
· آرسنیک از طریق حل شدن مواد و سنگ های معدنی وارد آب می شود و به ویژه در مناطقی که فرسایش خاک از صخره ها زیاد است در آب های زیرزمینی متراکم می گردد.
· در برخی مناطق فاضلاب های صنعتی باعث توزیع آرسنیک در آب می شوند.
· آرسنیک به طور تجاری در ساختن آلیاژ و مواد نگهدارنده چوب به کار می رود.
· احتراق سوخت های فسیلی منبعی از آرسنیک است که آلودگی را در هوا منتشر می کند.
· آرسنیک معدنی می تواند از راه های مختلف وارد محیط شود اما آرسنیت سه ظرفیتی[1] و ارسنات پنج ظرفیتی[2] در آب های طبیعی و همچنین در آب های آشامیدنی بیشتر یافت می شود.
· آرسنیک آلی به وفور در غذاهای دریایی یافت می شوند که خطرات آن برای سلامتی بسیار کمتر است و به سهولت توسط بدن دفع می شوند.
عوارض ناشی از آرسنیک مسمومیت مزمن آرسنیک بعد از یک دوره طولانی در معرض آرسنیک ( بین 5 تا 20 روز ) قرار گرفتن از طریق نوشیدن ایجاد می شود که با مسمومیت حاد متفاوت است.