شمس الدین محمد بن بهاء الدین معروف به لسان الغیب بزرگترین غزلسرای ایران که در اوایل قرن هشتم در شیراز متولد شد و همانجا به تحصیل علوم و کمالات پرداخت .
وی در مجالس درس عالمانی مانند قوام الدین عبدالله حضور یافت و به مطالعه قوانین ادب و دیوان های شاعران عرب پرداخت .
و چون قرآن را از برداشت ، حافظ تخلص کرد.
پدر حافظ بهاء الدین در عصر اتابکان فارس از اصفهان به شیراز مهاجرت کرد.
و حافظ در زمان جوانی به خدمت دیوانی در دربار شاهان اینجو و آل مظفر درآمد.
مخصوصا حافظ در نزد ابواسحق اینجو که حکومت فارس را داشت تقرب بسیار یافت و او را مدح کرد تا دولت ابواسحاق بدست محمد مبارزالدین مؤسس مظفریان منقرض شد.
حافظ از شاهان آل مظفر امیر مبارزالدین و شاه شجاع و شاه یحیی و شاه منصور در غزل های خود یاد کرده است.
وی همه عمر خود را در شیراز گذرانده و سفرهای کوتاهی به اصفهان و یزد کرده است .
یکبار نیز از طرف محمد شاه بهمنی دکنی به هندوستان دعوت شد.
ولی به علت طوفانی بودن دریا از سفر منصرف گشت.
وفات حافظ در سال 791 در شیراز اتفاق افتاد.
دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات و مثنوی ساقی نامه و چند قصیده است.
این سخنور بزرگ با آنکه در زمانی پر فتنه و آشوب زندگی می کرد.در اشعارش متانت و بردباری آشکار است و هرگز در مدح غلو نکرده است .
حافظ از روح عرفان بهره کامل داشته و توانسته است مضامین عاشقانه سبک عرفان به گونه ای درهم آمیزد که از دو شیوه غزل عارفانه و عاشقانه سبک واحد جدیدی بوجود آورد.
این شاعر بزرگ افکار خود را با الفاظ بسیار زیبا و با توجه به صنایع لفظی بیان کرده و بر اثر قدرت فراوان خود در سخنوری غالبا مضامین عالی و معانی بسیار در ادبیات کوتاه گنجانیده است.
ترکیباتنی که حافظ در اشعار خود آورده غالبا تازه و بدیع و بی سابقه است و حافظ در ساختن این ترکیبات نهایت قدرت و کمال ذوق و لطف طبع خود را نشان داده است و کمتر شاعری را از این نظر می توان با او مقایسه کرد.
معانی عرفانی و حکمی حافظ اگر چه تازه نیست لیکن چون با احساسات لطیف و گاه با هیجانات شدید روحی او آمیخته شده جلائی خاص یافته است .
از این رو غزلیات حافظ از جمله نمونه های بسیار خوب سخن فارسی است.
دیوان حافظ بیش از همه آثار غزلسرایان دیگر نزد فارسی زبانان شهرت و رواج دارد و از این جهت خواجه حافظ شیرازی محبوب ترین شاعر ایران شمرده می شود.