تاکنون هر چه گفتیم از صنعت هوا فضای روسیه (اتحاد جماهیر شوروی سابق) و ایالات متحده آمریکا بوده.
دلیلش مبرهن است، آن ها از مقتدران این صنعتند.
اما در این میان کشورهای دیگر نیز در این رقابت حرف های جدیدی برای گفتن دارند.
بله!
کشورهای اروپایی نیز دوش به دوش آن دو در حرکتند و چه بسا از جهاتی مقتدرتر باشند.
این بار دو جنگنده پیشرفته اروپایی که هر دوی آن ها برای آغاز قرن ۲۱ طراحی شده اند را مرور می کنیم.
این دو هواپیمای جنگنده با نام های جنگنده اروپا EF2000۱ و Rafale۲ هم اکنون از پیشرفته ترین هواپیماها به حساب می آیند و در رقابت با بسیاری از هواپیماهای جنگنده روسیه مانند Mig-29,Tu-28,Su-35,Su-27...
یا جنگنده های آمریکایی مانند F-15-F-16 و...
حرف اول را می زنند.
جنگنده EF2000 ملقب به توفان شدید (Typhoon).
طرح این هواپیما از سال ۱۹۸۳ میلادی در نظر گرفته شد و بعد از چندین سال بررسی و تحقیق بالاخره در سال ۱۹۸۸ طرح های تئوریک آن به پایان رسید و آماده شد البته با تاخیر ۶ ساله ای این کار انجام شد اما سرانجام اولین نمونه پروازی این هواپیما در ۲۶ مارس سال ۱۹۹۴ توسط سرخلبان «پیتر وگر» (Peter Weger) به پرواز در آمد.
این هواپیما توسط کنسرسیوم چند ملیتی متشکل از موسسات هوافضای انگلستان (CASA ,(British Aerospace از اسپانیا، Alenia از ایتالیا و هوافضای آلمان (Deutsche Aerospace)۳ ساخت و طراحی شده است که البته آلمان و انگلستان مدیریت طرح را بر عهده گرفتند.
در ابتدا پروژه بر برتری هوایی، دفاع هوایی و حملات هوایی متمرکز شده بود.
اما بعد از مدتی و احساس نیاز کشورها نسبت به اهداف زمینی مسیر طراحی برای ساختن چندین مدل تغییر کرد و EF2000 آماده حملات هوا به زمین نیز شد.
این جنگنده از خصوصیات رادارگریزی (Stealth) نیز برخوردار است و با توجه به مواد ترکیبی که بدنه اصلی را تشکیل می دهند سبب نامرئی شدن از دید رادارهای دشمن می شود.
آلیاژ خاص بدنه متشکل از کربن، تیتانیوم، آلومینیوم و لیتیوم است که چیزی حدود ۸۰ درصد بدنه را فرا گرفته که از لحاظ ساختار بدنه بسیار شبیه به هواپیمای جنگنده تندباد فرانسوی است حتی شکل بال ها و بالچه ها.
کابین خلبان EF2000 را می توان از پیشرفته ترین کابین های دنیای کنونی دانست که نسبت به جنگنده های دیگر بسیار کار خلبان را ساده تر کرده است.
سیستم هدایت الکتریکی هواپیما (Fly-by-wire) به خلبان آسودگی کامل را برای هدایت این جنگنده می دهد.
اکثر کلیدهای مهم و ضروری بر روی اهرم هدایت تعبیه شده است.
حتی سیستمی وجود دارد که اگر در مانورها و یا سقوط های آزاد با فشار بالا (Over G) خلبان بی هوش شد به صورت خودکار این سیستم هدایت را بر عهده می گیرد و به صورت عادی باز می گردد.
یکی از مشخصات بارز این جنگنده، قابلیت فرود و برخاست کوتاه (STOL) است.
برای این عمل هواپیما باید به موتورهای نیرومندی مجهز باشد.
در این راستا دوموتور توربوفن EJ200 با فناوری پیشرفته بر روی EF-2000 نصب است که هر کدام نیروی پیشرانی به اندازه ۲۰۲۵۰ پوند فراهم می آورند و قدرت بلند شدن با باری به وزن ۳۶۴۸۰ پوند را نیز دارند.
در مورد تجهیزات قابل حمل نمی توان به صورت دقیق نشان داد زیرا تمامی موشک ها، راکت ها و بمب های پیشرفته را می تواند با خود حمل کند.
این هواپیما از یک مسلس ۲۶ میلی متری Mauser نیز بهره می برد.
مشخصه دیگری که EF2000 را از جنگنده های دیگر متمایز می سازد (BVR) است BVR یا خلبان را قادر می سازد تا هدف های حتی دورتر از ۶۰ مایل را نیز شناسایی کند و تحت کنترل داشته باشد.
در اکثر وب سایت ها نوشته شده است که EF2000 نسبت به تمامی جنگنده های آمریکایی و روسی برتری دارد و تنها رقیبش می تواند F-22 آمریکایی باشد و سریعاً بعد از این نکته اشاره شده که F-22 قیمتش ۲ برابر EF2000 است و این نیز یکی دیگر از مدال های درخشان EF2000 است.
تندباد (Rafale) این جنگنده فرانسوی از شاهکارهای صنعت هوایی به شمار می آید.
از نظر مشخصات ظاهری و حتی طراحی بسیار شبیه به EF2000 است.
حتی حالت بال ها و تقریباً مقیاس ها نیز مانند هم است.
حالت بدنه و مواد به کار رفته در بدنه در مقابل تماس دیداری (Visual Optic)، امواج الکترومغناطیس و امواج مادون قرمز از خود عکس العمل نشان نمی دهد و فناوری رادارگریزی (Srealth) نیز در این پرنده آهنی در نظر گرفته شده است.
تندباد در ۳ مدل اصلی C,B,M ساخته خواهد شد، که مدل های M و C تک سرنشین و مدل B دو سرنشین است که تاکنون فقط مدل M آن در سرویس هوایی فرانسه است و مدل های B,C قرار است امسال یعنی سال ۲۰۰۳ به یگان هوایی و دریایی فرانسه به پیوندند.
مدل N نیز هم اکنون در دست طراحی و تست است که قرار است در سال ۲۰۰۸ با مدل های دیگر همکاری کند و در خدمت فرانسه باشد.
جنگنده تندباد از کابین فوق پیشرفته ای بهره می جوید که حتی در مدل های تک سرنشین می تواند حملات هوا به زمین را به راحتی انجام دهد.
در صورتی که فاقد افسر جنگ افزار است تا هدفیابی و شلیک کند و تمام این عملیات را رادارهای پیشرفته آن انجام می دهند.
تمامی مدل های این جنگنده مجهز به دو موتورM88-2 هستند که هر کدام نیروی پیشران ۶۵ هزار نیوتن را تولید می کنند.
تندباد فرانسوی می تواند تسلیحاتی بالغ بر ۹ تن را حمل کند که اکثر موشک ها و بمب ها به ۱۴ آویزگاه (hard Point) آن نصب می شوند ـ (البته در مدل M، ۱۳ آویزگاه موجود است) که لیست عظیمی از موشک های هوابه هوا و هوا به زمین را می توانند حمل کنند که از میان آن ها می توان به موشک های هوابه هوای میکا، مجیک، سایدویندر و یا موشک های هوا به زمین G100,HARH,ALARMشAS30L همچنین ۳ موشک ضدکشتی هاریون اشاره کرد.
رادارهای قابل اطمینان و پیشرفته، باعث شده که تمامی موشک های هوشمند و لیزری را بتواند با خود حمل کند.
دارای مسلسل پیشرفته ای با کالیبر ۳۰ میلی متر به نام DEFA 791B است که ۲۵۰۰ تیر در دقیقه یعنی حدود ۴۲ تیر در ثانیه است.
این هواپیما برای نیروی هوایی FAF و نیروی دریایی فرانسه ساخته شد.
اولین سفارش ۶۱ فروند بود که ۳۶ فروند متعلق به نیروی هوایی و ۲۵ فروند نیز به نیروی دریایی تعلق می گرفت.
البته در کل برآورد شده که چیزی حدود ۳۰۰ فروند نیاز است که ۲۳۶ عدد برای نیروی هوایی و ۶۰ فروند نیز برای نیروی دریایی است.
البته تا آخر سال ۲۰۰۱ تنها ۱۰ فروند تسلیم نیروی هوایی شد.
پی نوشت: EF=Euro fighter-1 ۲- تندباد= Rafale ۳-شرکت های MBB و Dornier از آلمان سهم عمده ای در ساخت این هواپیما داشتند.
STOL = Short Take Off and Landing-4 ۵- EJ200 = Euro Jet ۶- BVR = فراتر از میدان دید ۶ ـ Hard Point = بخش های تقویت شده یک هواپیما که جنگ افزارها یا ربارها را می توان به آن متصل کرد.
جدول مشخصاتEF 2000 جدول مشخصاتRafale