تاریخچه سازمان فنی و حرفه ای
سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور بر اساس ماده واحده شماره 6082 شورای انقلاب در تاریخ 25/4/59 از ادغام مراکز تعلیمات حرفه ای، صندوق کارآموزی، کانون های کارآموزی و واحدهای مربوط به مطالعات نیروی انسانی و اشتغال وزارت کار و امور اجتماعی در جهت تربیت نیروی کار ماهر تشکیل گردیده است که زیرنظر وزارت کار و امور اجتماعی وظایف خود را به انجام میرساند
اهداف سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور
1- تربیت نیروی کار ماهر و نیمه ماهر (آموزش جویندگان کار فاقد مهارت)
2- ارتقاء مهارت نیروی کار شاغل
روشهای ارائه خدمات آموزشی
سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور وابسته به وزارت کار و امور اجتماعی براساس ماده 151 قانون برنامه سوم، متولی آموزشهای فنی و حرفه ای کوتاه مدت بوده که فعالیتهای آموزشی خود را در دو بخش دولتی و غیردولتی سازماندهی نموده است.
این سازمان علاوه بر ستاد مرکزی، دارای 29 اداره کل و مدیریت در سطح کشور و یک مرکز تربیت مربی می باشد و به منظور دستیابی به تازه های علوم و فن آوری روز وهمگامی با استانداردهای بین المللی، همواره سعی بر گسترش روابط بین المللی از جمله سازمان بین المللی کار (ILO) نموده است
رکن اصلی فعالیتهای سازمان، آموزش است که عملیات اجرایی آن مأموریت و هویت سازمان را شکل می دهد و در قالب دوره های 3 تا 24 ماهه با : آموزش در مراکز ثابت، آموزش توسط تیمهای سیار، آموزش در پادگانها، آموزش در مراکز جوار کارخانه، آموزش ضمن کار، آموزش تعلیمات سرپرستی، آموزش در مرکز تربیت مربی و آموزش در آموزشگاههای آزاد نسبت به تأمین و تربیت نیروی ماهر مورد نیاز بخشهای مختلف صنعتی، کشاورزی و خدماتی کشور اقدام می کند.
1- ارائه آموزش توسط بخش دولتی:
الف- آموزش در مراکز ثابت
ب- آموزش توسط واحدهای سیار
ج- آموزش در پادگانها
د- آموزش در مراکز جوار کارگاه و بین کارگاهی
ه- آموزش ضمن کار و حین کار
و- آموزش تعلیمات سرپرستی
ز- آموزش در مرکز تربیت مربی
2- ارائه آموزش توسط بخش غیردولتی (آموزشگاههای آزاد):
لزوم فراگیری فن و حرفه برای کلیه اقشار کشور امکانات وسیعی را طلب می کند که توان تأمین آن از مجرای دولتی مقدور نیست و لذا به استناد تبصره ماده 111 قانون کار جمهوری اسلامی ایران به سازمان آموزش فنی و حرفه ای اختیار داده شد تا با استفاده از جلب مشارکت بخش خصوصی نسبت به تأسیس آموزشگاههای فنی وحرفه ای آزاد ومؤسسات کارآموزی آزاد اقدام نماید.
الف - آموزش در مراکز ثابت
اینگونه آموزشها که عموما آموزشهای پایه ای و تخصصی می باشند عمدتا در کارگاههایی که مجهز به تجهیزات و ماشین آلات ویژه ای است که در محل ثابتی مستقر گردیده اند، اجرا میشود.
در حال حاضر سازمان دارای 549 مرکز در سطح کشور بوده که در حال ارائه خدمات آموزشی به علاقمندان می باشد اینگونه آموزشها که عموما آموزشهای پایه ای و تخصصی می باشند عمدتا در کارگاههایی که مجهز به تجهیزات و ماشین آلات ویژه ای است که در محل ثابتی مستقر گردیده اند، اجرا میشود.
در حال حاضر سازمان دارای 549 مرکز در سطح کشور بوده که در حال ارائه خدمات آموزشی به علاقمندان می باشد واحدهای سیار کارآموزی به منظور جبران کمبود مراکز ثابت در نقاط دوردست و فاقد مرکز که مستلزم هزینه سنگین احداث مرکز می باشد و لزوم سرمایه گذاری کلان در آن نقاط مقرون به صرفه نبوده، طراحی شده است.
هر یک از این واحدها از ترکیب یک و یا چند نفر مربی در رشته های متنوع آموزشی با تجهیزات مربوطه تشکیل شده و از مراکز ثابت به نقاطی که داوطلب کارآموزی به اندازه کافی داشته باشند، اعزام می شوند و آموزشهای مربوطه را در منطقه مورد نظر اجرا نموده و سپس به محل ثابت خود باز می گردند.
به منظور احراز شرایط اشتغال جوانان بعد از خدمت سربازی ، طرحی تحت عنوان طرح آموزش فنی و حرفه ای سربازان در دوره مقدس سربازی توسط سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور در بهمن ماه 1371 تهیه و پس از تصویب هیئت محترم دولت و اخذ مجوز از مقام معظم رهبری وموافقت معظم له، آیین نامه اجرایی آن به نیروهای مسلح و ادارات کل آموزش فنی و حرفه ای سازمان در کشور ابلاغ گردید.
طبق این قانون سازمان با همکاری مسئولان اداره آموزش پادگانها در نشستهای کارشناسی، پس از برنامه ریزی و توافقهای لازم براساس استانداردها به آموزش سربازان در محل پادگانها می پردازد و پس از پایان دوره و انجام آزمون، گواهینامه به آنها اعطاء می گردد این مراکزبه منظور گسترش آموزشهای فنی و حرفه ای و تأمین نیروی انسانی ماهر، مورد نیاز صنایع می باشند ونسبت به آموزش رشته های موردنیاز با نظارت وهدایت آموزشی اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان، فعالیت می نمایند.
مرکز جوارکارگاهی مرکزی است که از لحاظ تجهیزات آموزشی، مستقل از جریان خط تولید بوده وهر واحد به تنهایی یا چندواحد به اشتراک می توانند آن را تأسیس و اداره نمایند.
این آموزشها به منظورافزایش مهارت شاغلان در صنعت انجام میگیرد.
آموزش ضمن کار (ON THE JOB TRAINING): آموزشی که در خط تولید، محیط کار و یا خارج از محیط کار انجام می گیرد.
آموزش حین کار (IN SERVICE TRAINING): این آموزش در محل کار و در حین انجام کار واقعی بدون منفک شدن شاغل از کار صورت می پذیرد.
دوره های آموزشی ویژه سرپرستان شاغل یا افرادی که در آینده به سمت سرپرستی منصوب می شوند، می باشد که در واحدهای صنعتی و تولیدی به منظور ارتقاء بینش و توانایی شغلی افراد مذکور تشکیل می شود.
یکی دیگر از محورهای آموزشی سازمان، آموزش استادکاران و مربیان آموزشی به منظور تأمین کادر آموزشی مورد نیاز صنایع و مراکز آموزش فنی و حرفه ای کشور است که در مرکز تربیت مربی سازمان صورت می گیرد.
این مرکز یکی از مراکز منحصر به فرد آموزشی در خاورمیانه است که از تجهیزات و امکانات ویژه ای برخوردار می باشد که به طور مستمر فن آوری های جدید را در عرصه صنعتی کشور تحت نظارت و ارزیابی داشته و تلاش می کند تا دانش بکارگیری فن آوری های جدید و روش انتقال آن را میسر سازد.