خوردن و آشامیدن-سیره اخلاقی پیامبر(ص)
نقش تغذیه در زندگی انسان فوق العاده با اهمیت است؛ چرا که حدوث, بقا و رشد جسم و روح انسان با تغذیه در ارتباط است.
در این زمینه حتی اگر بگوییم سعادت و شقاوت انسان از سفره و تغذیه آغاز می شود, سخن به گزاف نگفته ایم.
اسلام عزیز برای کمیت, کیفیت و نوع خوردنی های انسان اهمیت بسیاری قایل شده است و دستورالعمل های فراوانی دارد.
قرآن کریم می فرماید: فالینظر الانسان الی طعامه _ باید انسان نگاه کند که چه می خورد_ (عبس، آیه 24) چرا که سلامتی آینده و برخی زمینه های سعادت او در گرو نحوه انتخاب او در تغذیه است.
سخن کنونی ما در تغذیه مادی انسان است, ولی روح انسان نیز از این نوع تغذیه نصیب نیست.
همین غذاهائی که می خوریم در یک فرایند پیچیده تبدیل به انرژی, حیات و حتی اندیشه می شود.
تفاوت انسان ها در نوع اندیشه نیز با تفاوت آن ها در نوع تغذیه ارتباط دارد.
نقش تغذیه در زندگی انسان فوق العاده با اهمیت است؛ چرا که حدوث, بقا و رشد جسم و روح انسان با تغذیه در ارتباط است.
تفاوت انسان ها در نوع اندیشه نیز با تفاوت آن ها در نوع تغذیه ارتباط دارد.
علم ودین متفق القولند که اکثر بیماری های جسمانی و انحرافات اخلاقی انسان از پرخوری آغاز می شود و بیشتر سلامتی و حسن اخلاق او مدیون عفت شکم و اندک خوری است.
سیرو وسلوک انسان به سوی خداوند از سفره و کنترل شکم آغاز می شود.
تا کسی موفق به تربیت شکم خود نشود و اندک خوری را تمرین نکند, قادر نخواهد بود وقت خواب خود را تنظیم نماید و همین طور در سلوک, تهجد و خود سازی توفیق چندانی بدست نمی آورد خواب و خورت ز مرتبه عشق دور کرد آنگه رسی به دوست, که بی خواب و خورشوی شکم و پیرو آن شهوت, گردنه های هستند برسر راه انسانیت که اگر انسان از آنها عبور کند, مانع بزرگ دیگری بر سر راه تکامل و سعادت خود نخواهد یافت.
اهمیت روزه و رمضان نیز به خاطر تاثیر تربیتی و سازنده ای است که عمدتا در مورد شکم و شهوت روزه دار دارد و بدین وسیله راه شیطان را می بندد, انسان را از بند و اسارت نفس می رهاند و زمینه پرواز معنوی او را فراهم می آورد.
یکی از قهرمانان این میدان که خود یکی از میدان های بزرگ جهاد با نفس است, پیامبر عظیم الشان اسلام, حضرت محمد مصطفی(صلوات الله علیه و آله) است.
آن حضرت در نیک خوری, اندک خوری و انتخاب غذاهای مناسب برای انسان, الگوی تمامی مسلمانان بود؛ بدین خاطر چه شیرین است که به مطالعه سیر ه آن حضرت در خوردن و آشامیدن بنشینیم و خورشید درخشان محمدی را فرا راه زندگی خویش می سازیم.
تجمل و آراستگی - سیره اخلاقی پیامبر پیامبر(ص) چون می خواست به مجلسی وارد شود و با مردم ملاقات کند, به آراستگی ظاهر خویش توجه وافری داشت, در آینه می نگریست, موی ها و محاسن مبارکش را شانه می زد, لباس تمیز و مرتب می پوشید و چنان خویش را معطر می ساخت که از مسافتی دور, بوی خوش عطر آن حضرت به مشام می رسید.
یکی از یاران پیامبر(ص) می گفت: «قبل از این که حضرت به مسجد وارد شود, ما خبردار می شدیم, زیرا بوی عطرش می پیچید و ما را متوجه ورودش می ساخت.» محبوب ترین عطرها نزد آن حضرت(ص) مشک بود.
مشکدانی داشت که پس از هر وضو بلافاصله آن را بدست می گرفت و خود را معطر می ساخت, در نتیجه چون خانه را ترک می کرد, بوی خوش آن در معبر آن حضرت(ص) منتشر می شد.
از امام صادق(ع) نقل است هزینه ای که آن حضرت(ص) برای تهیه عطر می پرداخت, بیش از آن مقداری بود که برای تهیه خوراک صرف می کرد.
به طور کلی آن حضرت(ص) بوی خوش را دوست می داشت و از بوهای بد متنفر بود.
در روایتی به علی(ع) فرمود: «یا علی!
معیشت و کسب روزی - سیره اخلاقی پیامبر اعظم(ص) مردی از انصار از او کمک مادی خواست.
پیامبر خدا(ص) از او پرسید در خانه چیزی داری؟
مرد پاسخ داد: آری!
گلیمی دارم و کاسه ای چوبین.
حضرت(ص) فرمود: آنها را بیاور.
مرد آنها را آورد.
حضرت(ص) آنها را گرفت و فرمود: آیا کسی هست که این ها را بخرد؟
مردی گفت: هر دو را به یک درهم می خرم.
پیامبر(ص) پرسید: چه کسی بیشتر می خرد؟
مرد دیگری گفت: من دو درهم می خرم.
حضرت آنها را به آن مرد داد و دو درهم را گرفت و به مرد انصاری داد و فرمود: با یک درهم غذایی بخر و به خانواده ات بده و با یک درهم دیگه تیشه تهیه کن و برایم بیاور.
مرد چنین کرد.
حضرت(ص) چوبی را به عنوان دسته در آن قرار داد و فرمود: برو هیزم جمع آوری کن و تا پانزده روز دیگر نزد من بیا.
مرد پس از دو هفته با ده درهم آمد و ب آن لباس و مواد غذایی خرید.
راستی چگونه می توان دستاورد نهایی آفرینش، ثمره تمام و کامل هستی و خلاصه انوار و تجلیات و جودی خداوند را در قالب ناقص الفاظ و واژه ها جای داد؟
ابر انسانی که خالق هستی در حق او فرمود ( لولاک لما خلقت الأفلاک ) اگر تو نبودی هر آینه افلاک را نمی آفریدم.
کسی که تا « قاب قوسین او أدنی » به خداوند نزدیک شد و مکانتی یافت که هرگز جبرئیل امین که ملک مقرب و واسطه وحی الهی بود بدان مکانت راه نیافت و با صراحت به او عرض کرد: «اگر یک موی بالاتر روم به نور تجلی بسوزد پرم.» توصیف انسان کامل نخستین و کسی که خود فرمود: «ای علی(ع) جز خدای و تو، کسی را یارای شناختن من نیست، چگونه ممکن خواهد بود.» پس بهتر است که لب فروبندیم جمال آفتاب - سیره اخلاقی پیامبر اعظم